Δεν πρόκειται να βγούμε από την κρίση, αν δεν ξαναγαπήσουμε τον εαυτό και την πατρίδα μας

♦ Του Χρήστου Στεφανάτου*

Εισαγωγή

Η αδυναμία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας και οι εκλογές της 25^ης Ιανουαρίου, έχουν πυροδοτήσει μια ομοβροντία δηλώσεων και δημοσιευμάτων, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, τα οποία έχουν δημιουργήσει ένα κλίμα ασφυκτικής πίεσης και τρομοκρατίας προς τον Ελληνικό λαό. Επίκεντρο του εκφοβισμού αποτελεί για μια ακόμα φορά η  απειλή εξόδου της Ελλάδας από το κοινό Ευρωπαϊκό νόμισμα.  Το ξαναζεσταμένο φαγητό του  Grexit έχει επανέλθει για τα καλά στο προσκήνιο και τα σενάρια καταστροφής δίνουν και παίρνουν. Θα ήταν όμως μια έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ τόσο καταστροφική όπως παρουσιάζεται; Αξίζει ο ελληνικός λαός να υπομείνει κάθε θυσία προκειμένου η Ελλάδα να μην επιστρέψει στη δραχμή; Για ποιο λόγο το εγχώριο πολιτικό σύστημα αλλά και ο ελληνικός λαός αποστρέφονται ένα τέτοιο ενδεχόμενο παρόλη την πρωτοφανή στα χρονικά κρίση που βιώνει η χώρα; Γιατί ξένοι αξιωματούχοι δείχνουν με τις δηλώσεις τους τέτοια μεγάλη νευρικότητα σε σχέση με τις εξελίξεις στην Ελλάδα; Ποια θα πρέπει να είναι η στρατηγική της νέας Ελληνικής κυβέρνησης που θα σχηματισθεί μετά τις εκλογές; Σε αυτά τα ερωτήματα φιλοδοξεί να δώσει απαντήσεις το παρόν άρθρο.

1. Τι πιστεύει η παγκόσμια οικονομική κοινότητα για το ευρώ, τις πολιτικές λιτότητας και ένα ενδεχόμενο Grexit;

 Απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα έχουν δώσει κατά καιρούς οι κορυφαίοι οικονομολόγοι του πλανήτη οι απόψεις των οποίων, όσο κι αν  αυτό φαίνεται παράδοξο, ταυτίζονται**:

• Σε ομιλία του στο φόρουμ της KPMG , τον Ιούνιο του 2014 στην

** Τα σχετικά δημοσιεύματα και τις δηλώσεις στο σύνολό τους μπορείτε να τις βρείτε στη σελίδα στο Facebook: «Ο μονόδρομος που είναι αδιέξοδο». https://www.facebook.com/OmonodromosPouEinaiAdiexodo?fref=ts 

Αθήνα , ο κορυφαίος Γερμανός οικονομολόγος , καθηγητής Χανς-Βέρνερ Ζιν πρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών IFO του Μονάχου ο οποίος είχε διατελέσει για πολλά χρόνια επικεφαλής των «πέντε σοφών» της Γερμανικής κυβέρνησης τάχθηκε υπέρ μιας χρεοκοπίας της Ελλάδας και προσωρινής εξόδου από την ευρωζώνη. Σε διαφορετική περίπτωση μίλησε

για 20ετή απελπισία! Σε παλαιότερη δήλωση του ό ίδιος καθηγητής είχε πει ότι: «Η Ελλάδα θα είχε βγει από την κρίση εάν την άνοιξη του 2010 είχε πτωχεύσει και είχε αποχωρήσει από το ευρώ. Θα είχε σε μεγάλο βαθμό απελευθερωθεί από το χρέος της και θα είχε, με μια υποτιμημένη δραχμή, ανακτήσει την ανταγωνιστικότητά της. Η ανεργία των νέων σίγουρα δε θα ήταν στο 60% που είναι σήμερα. (Die Welt , Μάιος 2013).

• Δεκαεπτά νομπελίστες οικονομολόγοι που έδωσαν το «παρών» στην 5η Συνάντηση του Λιντάου, ενώ διαφωνούν σχεδόν σε όλα τα μεγάλα οικονομικά θέματα, σε ένα, ωστόσο, συμφωνούν: στην κριτική τους προς την Άγκελα Μέρκελ. Η πολιτική της οποίας οδηγεί την Ευρώπη σε βαθιά ύφεση.
• Ο κάτοχος του Νόμπελ Οικονομίας 1996 Τζέιμς Μίρλες, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ. 
  εκτιμά ότι η Μέρκελ δέχεται «εσφαλμένες συμβουλές». Η Μέρκελ «έχει ήδη αντιληφθεί ότι το ευρώ έχει κατασκευαστικά ελαττώματα, αλλά από αυτή τη διαπίστωση εξάγει εσφαλμένα συμπεράσματα», επισημαίνει ο σκωτσέζος οικονομολόγος, εκτιμώντας ότι το ευρώ δεν έχει πολλές πιθανότητες επιβίωσης. 
• Ο Αμερικανός νομπελίστας οικονομολόγος, Πωλ Κρούγκμαν, σε ραδιοφωνική εκπομπή, προειδοποίησε: «Με τη διαχείριση του ευρώ να γίνεται αποκλειστικά προς όφελος της Γερμανίας, η κατάσταση πρόκειται να επιδεινωθεί κατά πολύ. Το ευρώ που επρόκειτο να είναι ο δρόμος για την ευρωπαϊκή ενότητα θα γίνει το μονοπάτι προς μία πολύ διχασμένη ήπειρο που αισθάνεται ότι έχει υποστεί κακοποίηση από τον πυρήνα της»
• Ο διακεκριμένος γάλλο-ελβετός οικονομολόγος Michel Santi, σύμβουλος κεντρικών τραπεζών στις αναδυόμενες χώρες, μέλος του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, του IFRI και της ΜΚΟ «Finance Watch», απαντώντας για τον αν η Ελλάδα πρέπει να βγει από το Ευρώ είπε:
  «…θα σας έλεγα ότι αν ήμουν Έλληνας και συνέχιζε αυτή η πολιτική και εξακολουθούσαν να μου ζητούν όλο και περισσότερα μέτρα και θυσίες θα έμπαινα στη σκέψη να φύγω από το κοινό νόμισμα.
  …Η Ελλάδα βγαίνοντας από το Ευρώ θα μπορεί να υποτιμήσει τη Δραχμή με αποτέλεσμα να γίνει πιο ανταγωνιστική στις τιμές της σε σχέση με τις άλλες χώρες. Με μικρότερες τιμές, για παράδειγμα θα έρθουν στην Ελλάδα περισσότεροι τουρίστες, καθώς η χώρα θα είναι πιο φτηνή.
  Η Τράπεζα της Ελλάδας θα μπορεί να «κόψει» χρήμα, όπως κάνουν στις Η.Π.Α. Με λίγα λόγια θα μπορεί να εκμεταλλευτεί κάποια μακροοικονομικά εργαλεία κάτι που δε μπορεί να κάνει τώρα. Ωστόσο το μεγάλο πρόβλημα θα είναι το χρέος, το οποίο το κατέχουν οι ξένοι, κάτι που δεν κάνει κακό στην Ελλάδα αλλά στις άλλες χώρες.».
• Παρέμβαση για το ελληνικό ζήτημα έκανε ο «πιο επιτυχημένος επενδυτής του 20ου αιώνα», Γουώρεν Μπάφετ, σε συνέντευξή του στο πρακτορείο Bloomberg, υποστηρίζοντας ότι αν η Ελλάδα είχε ακόμη εθνικό νόμισμα δεν θα είχε πρόβλημα με το χρέος της, καθώς θα μπορούσε να τυπώνει χρήμα όπως κάνουν οι ΗΠΑ.
  «Έχουμε το δικαίωμα να τυπώνουμε χρήμα, αυτό είναι το κλειδί. Η Ελλάδα έχει χάσει την δύναμη να τυπώνει χρήμα. Αν μπορούσαν να τυπώνουν δραχμές, θα είχαν άλλα προβλήματα αλλά δεν θα είχαν πρόβλημα χρέους», ανέφερε συγκρίνοντας τις δύο καταστάσεις
• Εκτός από τον Κύπριο οικονομολόγο  , βραβευμένο με το Νόμπελ οικονομίας το 2010, μαζί με τους Αμερικάνους Peter Diamond και Dale Mortensen, για τη συμβολή του στη θεωρία των τριβών της αγοράς και άλλοι επιφανείς οικονομολόγοι συντάσσονται με την άποψη ότι «το Ευρώ σπέρνει τον όλεθρο σε πολλά έθνη και πρέπει να διαλυθεί το συντομότερο δυνατό».
• Ψυχή και νους του Μονεταρισμού και της Σχολής του Σικάγου, ο Milton Friedman, σε μια « συνέντευξη με την Corriere della Sera , το 1998 , όριζε το Ευρώ ως «ελιτίστικο, αντιδημοκρατικό και αδέξιο νόμισμα».
• Σε μια συνέντευξή του στο γαλλικό περιοδικό Le Nouvel Observateur ο Stiglitz καθηγητής στο Columbia University και βραβευμένος με το Νόμπελ οικονομίας για το έτος 2001, εξήγησε γιατί, μετά από όλα, το τέλος του ευρώ δεν θα είναι το τέλος του κόσμου:
  Επιστροφή στο παλιό νόμισμα;
  Δεν θα είναι τόσο κακό η επιστροφή στα παλαιά σας νομίσματα. Οι νομισματικές ενώσεις συχνά διαρκούν ένα σύντομο χρονικό διάστημα. Επομένως …θα ακολουθούσε μια πολύ δύσκολη περίοδος, αλλά το τέλος του ευρώ δεν θα είναι και το τέλος του κόσμου.
• Ο Amartya Sen, φιλόσοφος και βραβευμένος με Νόμπελ για την οικονομία το 1998, σε μια « συνέντευξη στο MICROMEGA της εφημερίδας «La Repubblica», εξήγησε: «Το ευρώ ήταν μια φρικτή ιδέα», που είχε αρνητικό αντίκτυπο σε όλες τις χώρες, και το χειρότερο ήταν η επιβολή των μέτρων λιτότητας.

Στις τοποθετήσεις αυτές μπορούν να προστεθούν και δεκάδες άλλες δηλώσεις καθώς και δημοσιεύματα των κορυφαίων οικονομικών και πολίτικών εφημερίδων ανά την υφήλιο που όλα καταδεικνύουν με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ότι: α) το κοινό Ευρωπαϊκό νόμισμα κατά τον τρόπο που είναι σχεδιασμένο ευνοεί αποκλειστικά τη Γερμανία και τις  Ευρωπαϊκές, β) οι ακολουθούμενες πολιτικές λιτότητας είναι καταστροφικές τόσο για τους λαούς όσο και για το μέλλον της Ευρώπης          και γ) τέλος η προοπτική μακροημέρευσης της ευρωζώνης είναι ιδιαίτερα αβέβαιη.

2. Γιατί το εγχώριο πολιτικό-οικονομικό και mediακό κατεστημένο αποστρέφεται τόσο έντονα το ενδεχόμενο ενός Grexit;

Την ώρα λοιπόν που η αφρόκρεμα της παγκόσμιας οικονομικής σκέψης καταδεικνύει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο τα αδιέξοδα του κοινού Ευρωπαϊκού νομίσματος, το εγχώριο πολιτικό σύστημα αλλά και τα  κραταιά ΜΜΕ που το εκφράζουν, παρουσιάζουν μια έξοδο της Ελλάδα από το ευρώ σαν την απόλυτη εθνική καταστροφή. Μια καταστροφή, η αποφυγή της οποίας πρέπει να γίνει με κάθε κόστος. Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας κύριος Άδωνις Γεωργιάδης έφτασε στον σημείο να χαρακτηρίσει μια ενδεχόμενη επιστροφή της Ελλάδας στην δραχμή σαν μια νέα «μικρασιατική καταστροφή». Ακόμα κι ο 96χρονός πρώην πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης κινητοποιήθηκε, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες αποτροπής   αυτού του κινδύνου.  Γεννιέται λοιπόν το ερώτημα: για ποιους λόγους το εγχώριο πολιτικό σύστημα, σε αντίθεση με την παγκόσμια οικονομική κοινότητα,  όχι μόνο «ξορκίζει» τόσο πολύ μια ενδεχόμενη επιστροφή της Ελλάδας στη δραχμή αλλά δεν τολμάει να κάνει την παραμικρή κριτική στις τεράστιες δυσλειτουργίες του κοινού νομίσματος παρόλη την μοναδική στα μεταπολεμικά χρονικά κρίση που βιώνει η πατρίδα μας; Η απάντηση είναι απλή: Όλο αυτό το φαύλο, διαπλεκόμενο και βαθιά διεφθαρμένο πολιτικό προσωπικό της μεταπολίτευσης , έχει «στήσει» την πολιτική του μακροημέρευση και επιβίωση πάνω στην «ευρωπαϊκή προοπτική» της χώρας. Μια προοπτική η οποία, σε μια ενδεχομένη επιστροφή της Ελλάδας στη δραχμή, θα δεχόταν τόσο ισχυρό πλήγμα που θα ήταν αδύνατο για όλους αυτούς να διεκδικήσουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην Ελλάδα της  επόμενης μέρας. Υπάρχει βέβαια κι ένας λόγος πιο προφανής. Όλοι αυτοί οι εθνοσωτήρες τρέμουν στην ιδέα ότι τα  παχυλά υπόλοιπα των τραπεζικών τους λογαριασμών θα μετατραπούν ,μέσα σε μία νύχτα, από ευρώ σε μια νέα υποτιμημένη δραχμή. Το κυρίαρχο πολίτικο σύστημα της χώρας λοιπόν, είναι διατεθειμένο να στέλνει κάθε μήνα στις Βρυξέλες το αίμα του ελληνικού λαού συσκευασμένο σε μπουκαλάκια προκειμένου να αποφύγει μια τέτοια ολοκληρωτική καταστροφή. Έτσι εξηγείται άλλωστε και το γεγονός ότι εδώ και πέντε χρόνια η ελληνική πλευρά δεν έχει κάνει καμία ουσιαστική διαπραγμάτευση και δέχεται παθητικά κάθε εξωφρενικό αίτημα των δανειστών.

3. Για πιο λόγο ευρωπαίοι αξιωματούχοι, αφού είναι πλήρως διασφαλισμένοι από τις υπογραφές των μνημονιακών κυβερνήσεων , δείχνουν τέτοια αγωνία για τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα;

Πέρα όμως από το εγχώριο πολιτικό προσωπικό, ευρωπαίοι παράγοντες, με το που φάνηκε στον ορίζοντα στην Ελλάδα η πιθανότητα αλλαγής κυβέρνησης, προχώρησαν σε ωμή παρέμβαση στο εσωτερικό της χώρας, τρομοκρατώντας τον ελληνικό λαό με Grexit σε περίπτωση που οι εξελίξεις δεν τους ικανοποιήσουν. Ο ευρωπαίος επίτροπος οικονομικών θεμάτων Πιερ Μοσκοβισί δήλωσε μετά τη συνάντηση που είχε με το Έλληνα Πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά στις 15 Δεκεμβρίου ότι: «Ενδεχόμενη επιστροφή σε ένα Grexit θα ήταν κρίμα, καθώς έχει γίνει τόσο πολλή δουλειά από την κυβέρνηση και τις ελληνικές αρχές, τόσες προσπάθειες και τόσα οδυνηρά πράγματα και μάλιστα τώρα που κλείνουμε την αξιολόγηση, το πρόγραμμα, και που πηγαίνουμε σε μια άλλου είδους σχέση, με περισσότερη αρμονία». Ενώ ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής συζήτησης ότι οι Έλληνες, γνωρίζουν πολύ καλά τι θα σημαίνει για την Ελλάδα και την Ευρωζώνη «ένα λανθασμένο εκλογικό αποτέλεσμα». Ενώ σε ερώτηση για τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ κ. Τσίπρα δήλωσε ότι «θα ήθελα στην Ελλάδα να κυβερνούν πολιτικοί που θα έχουν το βλέμμα και την καρδιά τους στραμμένα στους πολλούς αδύναμους ανθρώπους και που μπορούν να κατανοήσουν τις ανάγκες των ευρωπαϊκών διαδικασιών». Ενώ για να είναι απολύτως ξεκάθαρος με τις προτιμήσεις του , συνέχισε λέγοντας ότι «θα προτιμούσα να δω να εμφανίζονται οικεία πρόσωπα», κάνοντας προφανή αναφορά στον κ. Σταύρο Δήμα ως πρώην επίτροπο.

Γεννιέται όμως η απορία: Αφού οι ευρωπαίοι με τα μνημόνια έχουν δέσει την Ελλάδα χειροπόδαρα και έχουν διασφαλίσει τα συμφέροντά τους σε κάθε ενδεχόμενο , προς τι όλη αυτή η ξαφνική νευρικότητα; Τι φοβούνται από μια αλλαγή κυβέρνησης στην Ελλάδα;

 Η απάντηση είναι ότι μια πιθανή άρνηση συνεργασίας από μια ελληνική κυβέρνηση που ενδεχομένως οδηγούσε την Ελλάδα εκτός ευρωζώνης αποτελούσε , αποτελεί και θα αποτελεί συστημικό κίνδυνο για όλο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα ο οποίος ακόμα και σήμερα είναι αδύνατο να υπολογιστεί. Η κρατούσα άποψη ότι μετά το psi του 2012 η υπόλοιπη Ευρώπη έχει πλέον θωρακιστεί από το ενδεχόμενο μιας ελληνικής χρεοκοπίας και εξόδου από το κοινό νόμισμα είναι παντελώς προπαγανδιστική. Και αυτό γιατί ο  συστημικός κίνδυνος δεν αφορά στην  μη αποπληρωμή από ελληνικής πλευράς κάποιων ομολόγων αλλά  έχει να κάνει με τη συνολική  εμπιστοσύνη στο κοινό νόμισμα. Όταν μάλιστα όλες ανεξαιρέτως οι χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα προσαρμογής, μια έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα λειτουργούσε τόσο αποσταθεροποιητικά που η ευρωζώνη είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα κατέρρεε. H Γερμανίδα Καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ, στη Σύνοδο κορυφής της 19^ης Δεκεμβρίου του 2013 είχε δηλώσει ότι: «Εάν η Ελλάδα είχε αφεθεί να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη, τότε όλα τα κράτη-μέλη της νομισματικής ένωσης θα υποχρεούνταν να αφήσουν το κοινό νόμισμα αργά ή γρήγορα. Ο κίνδυνος αυτός δεν πρόκειται ποτέ να εξαλειφτεί. Μια διάλυση της ευρωζώνης όμως θα λειτουργούσε σαν έκρηξη υδρογονοβόμβας στα θεμέλια της παγκόσμιας οικονομίας με ανυπολόγιστες συνέπειες. Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης  η υποδούλωσης των λαών δεν γίνεται με όπλα αλλά με τα πολύ ισχυρότερα μέσα οικονομικού ελέγχου. Από την άλλη πλευρά υπάρχει τόσο μεγάλη αλληλεπίδραση των οικονομιών που μια αποσταθεροποίηση σε μια μικρή χώρα είναι ικανή να διαλύσει το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Απόδειξή , η τεράστια πτώση που είχαν οι παγκόσμιες αγορές όταν ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου είχε απλώς εξαγγείλει από τις Κάννες το περίφημο δημοψήφισμα. Το οποίο βέβαια ποτέ δεν πραγματοποιήθηκε.

4. Ποιες είναι οι αιτίες που ο ελληνικός λαός ακόμα και σήμερα παραμένει σταθερά προσκολλημένος στην επιλογή του ευρώ;

Αυτό όμως που προκαλεί την μεγαλύτερη απορία είναι η σταθερή εμπιστοσύνη που δείχνει ο ελληνικός λαός στο κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα (όπως αποτυπώνεται διαχρονικά στις δημοσκοπήσεις) παρόλη τη μοναδική στα χρονικά καταστροφή που έχει συντελεστεί στην πατρίδα μας από τη μέχρι σήμερα συμμετοχή της στο κοινό νόμισμα και πιο συγκεκριμένα:

1. Την πλήρη και ολοκληρωτική απώλεια της εθνικής μας κυριαρχίας, καθότι καμία απόφαση ακόμα και ελάσσονος σημασίας δεν μπορεί να ληφθεί από τη δημοκρατικά εκλεγμένη ελληνική κυβέρνηση αν προηγουμένως δεν έχει εγκριθεί από την τρόικα. Η ξένη κατοχή είναι τόσο βαθιά που ακόμα και για μια  ευνοϊκή αλλαγή σ’ ένα φορολογικό συντελεστή, ο Έλληνας Πρωθυπουργός νιώθει την ανάγκη να κάνει διάγγελμα στον ελληνικό λαό σαν να πρόκειται για την ανακατάληψης της Κωνσταντινούπολης.
2. Τον πλήρη και ολοκληρωτικό ευτελισμό της δημοκρατίας, καθότι οι Έλληνες βουλευτές προκειμένου να ψηφίζουν τους μνημονιακούς νόμους τελούν υπό καθεστώς μόνιμου εκβιασμού χρεοκοπίας της χώρας, γεγονός που έχει οδηγήσει σε πλήρη καταστρατήγηση του άρθρου 60 του Ελληνικού Συντάγματος το οποίο μιλά για το απεριόριστο δικαίωμα της γνώμης και ψήφου κατά συνείδηση του Έλληνα βουλευτή.
3. Την πρωτοφανή ύφεση καθότι η συνολική πτώση του Α.Ε.Π ξεπερνά το 25% μέσα σε μια περίοδο επτά ετών – καταστροφή που καμία πλούσια χώρα δεν έχει ζήσει σε καιρό ειρήνης μετά την Μεγάλη Ύφεση του 1929.
4. Την καλπάζουσα ανεργία που έχει οδηγήσει 1,5 εκατομμύριο εκτός αγοράς εργασίας και χιλιάδες στο εξωτερικό σε αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής.
5. Την όλο και διογκούμενη φτωχοποίηση του ελληνικού λαού καθότι σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ με κίνδυνο φτώχειας απειλούνται 3,9 εκατ. Έλληνες.
6. Το οξύτατο δημογραφικό πρόβλημα το οποίο απειλεί άμεσα την επιβίωση της Ελλάδας σαν ανεξάρτητο εθνικό κράτος.

Ποιες είναι λοιπόν οι αιτίες που ο ελληνικός λαός παραμένει προσκολλημένος στο ευρώ αψηφώντας την τεράστια εθνική καταστροφή που έχει συντελεστεί;

1. Σίγουρα ο ατομικισμός ήταν , στην αρχή της κρίσης, η σημαντικότερη αιτία .Μια σύνταξη, ένας μισθός , ένα νοίκι ή ένα υπόλοιπο σ’ ένα τραπεζικό λογαριασμό και η πεποίθηση ότι αυτά θα είναι ικανά να εξασφαλίσουν την επιβίωση.
2.  Για αυτούς που η οικονομική τους κατάσταση δεν ήταν ιδιαίτερα καλή, ο φόβος  ότι το Grexit θα οδηγούσε σε μια κατάσταση χειρότερη από την υπάρχουσα έπαιξε καθοριστικό ρόλο.
3. Τέλος η ενοχή ότι η κρίση που βιώνει η Ελλάδα οφείλεται σε λάθη του παρελθόντος τα οποία ήρθε η ώρα να πληρώσουμε έκανε τον ελληνικό λαό ιδιαίτερα παθητικό.

Αυτοί οι τρείς ήταν οι κυριότεροι παράγοντες που έκαναν τους Έλληνες ιδιαίτερα επιφυλακτικούς στην ιδέα να εγκαταλείψει η Ελλάδα το ευρώ. Σήμερα όμως , ύστερα από πέντε χρόνια κρίσης , και οι τρείς αυτοί παράγοντες εξασθενούν και αυτό γιατί: α)η αδιάκοπη επίθεση στα εισοδήματα σε συνδυασμό με την δυσβάσταχτη φορολογία έχει σαν αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι να έχουν όλο και λιγότερα να χάσουν από μια χρεοκοπία, β) ύστερα από κάποιά στιγμή ο κόσμος συμβιβάζεται τόσο πολύ με την ιδέα μιας ενδεχόμενης καταστροφής που ο φόβος παύει να λειτουργεί και γ)τέλος το γεγονός ότι οι περισσότερες χώρες της ευρωζώνης αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα με την Ελλάδα, ακόμα και μεγάλες χώρες όπως η Γαλλία και η Ιταλία, λειτουργεί απενοχοποιητικά για τον κόσμο καθότι γίνεται ξεκάθαρο ότι κάτι συνολικότερο πάει στραβά στην ευρωζώνη ακόμα κι αν αυτό δεν μπορεί να γίνει εύκολα αντιληπτό από τον απλό πολίτη.

Πέρα όμως από αυτούς τους σχετικά προφανείς λόγους υπάρχουν και κάποιοι λόγοι λιγότερο αντιληπτοί που οι Έλληνες είναι ακόμα και σήμερα προσκολλημένοι στην επιλογή παραμονής στην ευρωζώνη.

Αρχικά οι ελίτ έχουν επιβάλει τόσο πολύ τον τρόπο σκέψης στον απλό κόσμο που απλώς οι περισσότεροι αδυνατούν να σκεφτούνε κάτι διαφορετικό από αυτό που τους σερβίρει το σύστημα διακυβέρνησης και τα ΜΜΕ που το εκπροσωπούν. Είναι πραγματικά αδιανόητο ότι σε μια βόλτα στο περίπτερο, στο κομμωτήριο και στο μπακάλικο της γειτονιάς ,σου μιλάνε για cds, spreads και αγγλικό δίκαιο. Είναι πολύ δύσκολο για τον απλό κόσμο να αντιληφθεί ότι όλα αυτά τα εργαλεία δεν αποτελούν τίποτα άλλο παρά μέσα διαχείρισης της εξουσίας τα οποία σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να δεσμεύουν τη σκέψη του. Ο κόσμος έχει φτάσει στο σημείο, αν του ζητηθεί να πληρώσει φόρο αναπνοής , να τσακώνετε στην ουρά για το ποιος θα τον πρωτοπληρώσει!

Σε όλους τους χρόνους και όλες τις εποχές, υποχρέωση του απλού ανθρώπου, είναι να διεκδικεί με όλες του τις δυνάμεις: μια αξιοπρεπή ζωή. Όχι αύριο. Όχι μετά θάνατον. Εδώ και τώρα.

Ένας άλλος λόγος που ο ελληνικός λαός είναι πολύ διστακτικός στο να κάνει το βήμα απεγκλωβισμού από την ευρωζώνη είναι ότι ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού αλλά και του πολιτικού προσωπικού που τον εκφράζει χαρακτηρίζεται από υποτέλεια. Σε πολλούς φαντάζει τρομακτική η ιδέα ότι η Ελλάδα μπορεί να σταθεί αυτόνομη και ανεξάρτητη, παίζοντας ένα αυτοτελή πλανητικό ρόλο σαν μια περιφερειακή δύναμη της ανατολικής μεσογείου. Για να είναι όμως επιτυχημένη η συμμετοχή της Ελλάδας στους διεθνείς οργανισμούς θα πρέπει να προσέρχεται με αυτό ακριβώς το πνεύμα. Ότι «μπορεί να σταθεί και μόνη της αλλά είναι προς το συμφέρον όλων η συμμετοχή της». Όσο πιστεύουμε ότι η Ελλάδα πρέπει να συμμετέχει στην Ε.Ε με κάθε κόστος και αποδεχόμενη κάθε θυσία , είναι μια αντίληψη που εξ’ αρχής αποδυναμώνει τη θέση μας και μας κάνει ευάλωτους σε πιέσεις. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η συμμετοχή της Ελλάδας στην Ε.Ε είναι μόλις τριανταπέντε χρόνια και στην Ευρωζώνη μόλις δεκαπέντε. Κι αν απαιτηθεί από τις συνθήκες να τις εγκαταλείψουμε δεν είναι και προς θάνατο. Η Ελλάδα έζησε μόνη για σαράντα αιώνες και δεν χάθηκε. Θα επιβιώσει και στο μέλλον.

Τελευταίος αλλά ιδιαίτερα σημαντικός λόγος που μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού αποστρέφεται κάθε σκέψη για εγκατάλειψη της ευρωζώνης και επιστροφή στη δραχμή είναι το γεγονός ότι μια μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού διακρίνεται από αυτό που καλείται στην ψυχιατρική επιστήμη  ψεύτικη προσωπικότητα ή φαντασιακός εαυτός. Η ψεύτικη προσωπικότητα αποτελείται από το σύνολο των πεποιθήσεων που έχει το άτομο για τον εαυτό του, τα κοντινά του πρόσωπα και γενικά τον κόσμο που το περιβάλει. Υπάρχει όμως μεγάλη απόσταση από το πώς νομίζουμε ότι είναι τα πράγματα και πως είναι στην πραγματικότητα!  Εν προκειμένω, ΤΟ ΕΥΡΩ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΟΧΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΝΟΜΙΖΟΥΜΕ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ. Κι αν κάποιοι πιστεύουν ότι η συμμετοχή της Ελλάδας στην Ευρωζώνης μας κάνει περισσότερο Ευρωπαίους, η πραγματικότητα είναι ότι μας κάνει σκλάβους των Ευρωπαίων!

5. Ποια πρέπει να είναι η στρατηγική της Ελληνικής κυβέρνησης που θα προκύψει στις επερχόμενες εκλογές.

Στις επερχόμενες εκλογές σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις πρώτο κόμμα θα είναι το κόμμα της μέχρι πρότινος αξιωματικής αντιπολίτευσης. Κάποιες δημοσκοπήσεις μάλιστα το φέρνουν κοντά στην αυτοδυναμία. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει καταφέρει να συσπειρώσει το μεγαλύτερο μέρος του εκλογικού σώματος που βρίσκεται στον «αντιμνημονιακό» χώρο καθότι από την πρώτη στιγμή τάχθηκε ενάντια στις πολιτικές λιτότητας που εφαρμόστηκαν στην ελληνική κοινωνία. Οι πολιτικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηριζόντουσαν αρχικά από ένα μαξιμαλισμό καθότι μιλούσε για μονομερή διαγραφή του χρέους, κατάργηση του μνημονίου με ένα άρθρο κλπ. Όσο όμως το ενδεχόμενο να γίνει κυβέρνηση ερχόταν όλο και πιο κοντά, υπήρξε μια σταδιακή στρογγυλοποίηση των αρχικών του σκληρών θέσεων. Σε πρόσφατη συνέντευξη του στο  πρακτορείο Reuters, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, δήλωσε ότι «δεν έχουμε καμία πρόθεση να προβούμε σε μονομερείς ενέργειες εκτός αν μας αναγκάσουν». Για αυτό που δεν πρέπει να έχει κανείς την παραμικρή αμφιβολία είναι ότι οι Γερμανοί ,με μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ απέναντί τους , θα σκληρύνουν αφόρητα τη στάση τους και αυτό για δύο λόγους: α) δεν θέλουν σε καμία περίπτωση να δώσουν λάθος μήνυμα στις υπόλοιπές χώρες της Ευρωπαϊκής περιφέρειας και β) θα ήταν άτοπο να προσφέρουν σε μια αριστερή κυβέρνηση ένα πιο «μαλακό» πακέτο μέτρων σε σχέση με αυτό που προσέφεραν στο αδερφό, μέλος του ευρωπαϊκού λαϊκού κόμματος, κόμμα της Νέας Δημοκρατίας  . Μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ λοιπόν, είναι πολύ πιθανό να έρθει αντιμέτωπη πολύ σύντομα με το εξής δίλημμά: ή να συμφωνήσει στο πακέτο μέτρων που θα της «προσφέρουν» οι Βρυξέλες και το Βερολίνο, γεγονός που θα οδηγήσει στην αυτόματη κατάρρευση του μνημονιακού μετώπου, ή να δει να πραγματοποιείται η διαχρονική απειλή της Ε.Κ.Τ για διακοπή της ρευστότητας στις Ελληνικές Τράπεζες. Κάτι για το οποίο άλλωστε προειδοποίησε και ο Υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης. Σε αυτή την περίπτωση στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ με παλαιότερες δηλώσεις τους άφησαν ανοιχτό το ενδεχόμενο διεξαγωγής δημοψηφίσματος για την παραμονή ή όχι της Ελλάδας στην ζώνη του ευρώ. Είναι όμως αυτή η ενδεδειγμένη επιλογή ή σκοπό έχει να δώσει δημοκρατικό άλλοθι στη συνέχιση των ίδιων πολιτικών;

 Αρχικά για να είναι κάποιος πολίτης σε θέση να απαντήσει στο ερώτημα ευρώ ή δραχμή, θα πρέπει να έχει γνώση: α) διεθνών σχέσεων β) οικονομικής και νομισματικής θεωρίας και τέλος γ) να αγαπάει την Ελλάδα περισσότερο από τον τραπεζικό του λογαριασμό. Κατά δεύτερον, ας φανταστούμε λίγο και τις συνθήκες που θα επικρατήσουν στην Ελλάδα σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Με τις τράπεζες κλειστές, με τα ράφια των super market άδεια, με μαζικές ακυρώσεις τουριστικών κρατήσεων , με τις παγκόσμιες αγορές στο κόκκινο και την διεθνή κοινότητα να αναμένει το  ελληνικό αποτέλεσμα με κομμένη την ανάσα ,  οι πιέσεις που θα ασκηθούν στον ελληνικό λαό δεν θα έχουν προηγούμενο. Με δεδομένα: α) όσα αναφέρθηκαν στο προηγούμενο κεφάλαιο, β) τον βαθύ ύπνο του ελληνικού λαού και γ) τις αφόρητες πιέσεις που θα ασκηθούν, το πιθανότερο είναι ότι η  επιλογή της παραμονής της χώρας στο ευρώ θα πλειοψηφήσει. Αφού δηλαδή «πουλήσουμε» έναν ψευτοτσαμπουκά, θα καταλήξουμε στην πρότερα κατάσταση. Σε αυτή την περίπτωση η οργή των ξένων θα είναι τόσο μεγάλη που τα μέχρι σήμερα σκληρά μνημονιακά μέτρα θα φαντάζουν προεκλογική παροχολογία σε σχέση με όσα αναγκαστούμε τελικά να εφαρμόσουμε . Σε περίπτωση λοιπόν που το δημοψήφισμα αυτό πραγματοποιηθεί θα είναι ΤΟ ΜΕΓΑΛΤΕΡΟ ΛΑΘΟΣ ΣΤΗΝ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ και αυτό γιατί ΘΑ ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΟΥ ΛΑΟΣ  ΘΑ ΠΑΡΑΙΤΕΙΤΑΙ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ ΥΣΤΕΡΑ ΑΠΟ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ!

 Πως λοιπόν πρέπει να κινηθεί η ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να πετύχει το καλύτερο αποτέλεσμα για τον ελληνικό λαό ; Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι Γερμανοί είναι ένας λαός που δεν υποχωρεί. Τον Απρίλιο του 1945, μολονότι ο πόλεμος είχε ήδη κριθεί, οι ναζί έστελναν δεκατετράχρονά αγόρια   πάνω σε ποδήλατα ενάντια στα σοβιετικά άρματα σε αποστολές αυτοκτονίας, ενώ καθώς ο Κόκκινος Στρατός περικύκλωνε το Βερολίνο , τα αποσπάσματα των SS χτένιζαν την πόλη και εκτελούσαν ή κρέμαγαν επιτόπου κάθε άντρα που δε βρισκόταν στη θέση του. Το Γερμανικό σχέδιο «κινεζοποίησης» του εργατικού κόστους στην Ευρωπαϊκή περιφέρεια, προκειμένου να αποτελέσει την πλατφόρμα για τις γερμανικές εξαγωγικές βιομηχανίες, έχει σχεδιαστεί και υλοποιείται εδώ και δεκαετίες. Κι οι Γερμανοί δεν πρόκειται να κάνουν πίσω για κανένα Τσίπρα και κανένα ΣΥΡΙΖΑ. Για να έχει λοιπόν μια ελπίδα να πετύχει κάτι η επόμενη ελληνική κυβέρνηση πρέπει να δείξει την ίδια αποφασιστικότητα. Αν λοιπόν ύστερα από τις διαπραγματεύσεις με τους ξένους κρίνει ότι δεν υπάρχει βιώσιμη προοπτική για την Ελλάδα εντός Ευρωζώνης οφείλει να πάρει μόνη της την απόφαση για επιστροφή στη δραχμή αναλαμβάνοντας την ιστορική της ευθύνη. Για τέτοιες ιστορικές αποφάσεις ο πραγματικός ηγέτης δεν απευθύνεται στο λαό, αλλά δείχνει το δρόμο στο λαό. Μετά το πέρας λοιπόν των διαπραγματεύσεων ,και αφού προβούν άκαρπες, ο Έλληνας Πρωθυπουργός με διάγγελμά του στον ελληνικό λαό θα πρέπει: α) να ξεκαθαρίσει ότι η παραμονή της χώρας στην ευρωζώνη, με τις παρούσες συνθήκες, δεν είναι ούτε μπορεί να γίνει βιώσιμη για πολλές δεκαετίες, β) να δηλώσει την αμετάκλητη απόφασή του για επιστροφή σε εθνικό νόμισμα, γ) να δώσει εντολή στον εθνικό νομισματοκοπείο για εκτύπωση χαρτονομισμάτων νέων δραχμών, δ)να δώσει εντολή στην τράπεζα της Ελλάδας, αφού πρώτα αλλάξει τον νυν διοικητή της, να είναι έτοιμη να παράσχει ρευστότητα στις ελληνικές τράπεζες, ε) να δηλώσει αδυναμία αποπληρωμής του εξωτερικού χρέους και να καλέσει τους ξένους πιστωτές σε νέες διαπραγματεύσεις και στ) να ορίσει ημερομηνία κατά την οποία οι εμπορικές τράπεζες θα ανοίξουν με νέες δραχμές.

Την ύστατη αυτή ώρα υπάρχει μια πιθανότητα, όχι μεγάλη, οι Γερμανοί υπό την απειλή μιας ανεξέλεγκτης καταστροφής και υπό την πίεση τρίτων κυβερνήσεων (ΗΠΑ, Κίνα ), να προσφέρουν μια πιο βιώσιμη λύση στην Ελληνική πλευρά προκειμένου να παραμείνει στην Ευρωζώνη. Μια λύση που ,χωρίς να είναι τίποτα το σπουδαίο, θα μπορέσει η ελληνική κυβέρνηση να την παρουσιάσει στον ελληνικό λαό σαν μια κάποια νίκη. Αν τελικά αυτό γίνει πράξη θα είναι η πρώτη «ήττα» της Γερμανίας την περίοδο της πενταετούς της παντοδυναμίας. Μια ήττα που οι Γερμανοί δεν πρόκειται ποτέ να ξεχάσουν, όπως άλλωστε ποτέ δεν ξέχασαν το γεγονός ότι η απροσδόκητη ελληνική αντίσταση κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο τους στέρησε σε μεγάλο βαθμό τη νίκη. Και με την πρώτη ευκαιρία θα μας την έχουν φυλαγμένη στη γωνία. Στην πολύ μεγάλη πιθανότητα που οι Γερμανοί δεν κάνουν καμία υποχώρηση, η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να υλοποιήσει μέχρι τέλους το σχέδιο Β: την επιστροφή στη δραχμή. Το σχέδιο που ,έτσι κι αλλιώς, ήταν, είναι και θα είναι το μόνο βιώσιμο για την Ελληνική οικονομία.

Σε κάθε περίπτωση πάντως και ανεξάρτητα  από ποια θα είναι η επόμενη πράξη του ελληνικού δράματος οι μέρες του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος είναι μετρημένες. Με πρώτη δύναμη στη Γαλλία την ακροδεξιά Μαρί Λεπέν η οποία έχει ξεκάθαρα δηλώσει την πρόθεσή της να βγάλει τη Γαλλία από την Ε.Ε και με μια ιταλική  κοινή γνώμη η οποία τάσσεται πλειοψηφικά κατά του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος, το ευρώ δεν δύναται να μακροημερεύσει τουλάχιστον με την παρούσα του αρχιτεκτονική.

Επίλογος

Έμελλε στη γενιά μας να αντιμετωπίσει την μεγαλύτερη κρίση της σύγχρονης Ελληνική ιστορίας. Μια κρίση βαθιά και πολυεπίπεδη. Μια κρίση αξιών και δημοκρατίας, μια κρίση οικονομική και πολιτική, κοινωνική και ανθρωπιστική. Μια κρίση ταυτότητας τους Ελληνισμού. Μια κρίση  που η έκβαση της θα κρίνει το μέλλον του ελληνισμού για πολλές δεκαετίες.

Δεν είμαστε ένας «εύκολος» λαός. Ζούμε σε μια πανέμορφη χώρα και «κουβαλάμε» στους ώμους μας μια μοναδική εθνική ιστορία. Εδώ γεννήθηκε ο δυτικός πολιτισμός και η δημοκρατία. Δεν είμαστε  όμως μόνο δυτικοί αλλά εμπεριέχουμε τον πλούτο και το απρόοπτο της ανατολής. Αυτός ο δυισμός μας κάνει δυσπροσαρμόστους και «προβληματικούς». Είμαστε αυτοί που είμαστε όμως και για να έχουμε μια πιθανότητα να ξεπεράσουμε αυτή την κρίση, πρέπει να ξαναγαπήσουμε τον εαυτό μας και την πατρίδα μας γι’ αυτό ακριβώς που είναι. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έχουμε  και σημαντικά ελαττώματα. Όποτε όμως η ιστορία μας κάλεσε είμασταν παρόντες.

Δεν μπορούμε και δεν πρέπει να γίνουμε ψυχαναγκαστικά πειθαρχημένοι σαν τους Γερμανούς. Ακόμα κι αν ήταν εφικτό να γίνουμε όλοι στην Ευρώπη σαν τους Γερμανούς δεν θα είχε μετά νόημα να είσαι Γερμανός. Γιατί  αν υπάρχει κάποια αξία  σε αυτό είναι με δεδομένο ότι οι υπόλοιποι λαοί δεν είναι σαν κι εσένα. Αυτό είναι άλλωστε και το σημαντικότερο  λάθος της Γερμανίας , η οποία για μία ακόμα φορά διαλύει την Ευρώπη.

Μια Ευρώπη υπό κατάρρευση, βαθιά υποκριτική, φέρθηκε στον ελληνικό λαό τα τελευταία χρόνια με τον πιο ταπεινωτικό, άδικο και απάνθρωπο τρόπο.  Ενώ όλοι γνώριζαν και γνωρίζουν ότι το πρόβλημα είναι συνολικά Ευρωπαϊκό αντιμετώπισαν τον ελληνικό λαό σαν να ήταν το μόνο πρόβλημα και ο απειλητικότερος εχθρός της Ευρώπης. Διέλυσαν μια κοινωνία, κατέστρεψαν μια οικονομία και  μας στέρησαν την αξιοπρέπεια. Μια τέτοια Ευρώπη, είναι μια Ευρώπη που δεν πρέπει πλέον να μας αφορά.

 *Οικονομολόγος, εργάζεται στο υπουργείο Οικονομικών

 http://neapolitiki.gr