Ανασκόπηση της επίσκεψης Ερντογάν στις 7/12/2017, Μέρος 2ο
Της Ελένης Γούλα
ΘΡΑΚΗ
Κατά την επίσκεψή του ο Ερντογάν, στο όνομα της προστασίας της τουρκικής κατ’ αυτόν μειονότητας, έβαλε για πρώτη φορά το θέμα της Δυτικής Θράκης, κι από κανέναν κυβερνητικό ή διπλωματικό εκπρόσωπο δεν εκφράστηκαν ενστάσεις. Αντίθετα ο Τσίπρας επεσήμανε ότι οι μειονότητες πρέπει να αποτελέσουν μοχλό έλξης ανάμεσα στις 2 χώρες.
Όπως έχει επισημάνει ο Δ. Καζάκης, καταρχήν το Διεθνές Δίκαιο αναγνωρίζει ενιαία εδαφική επικράτεια, όχι μειονότητες. Επίσης, ο Ερντογάν θέτει θέμα εδαφικής ακεραιότητας καθώς επικεντρώνεται στη Δυτική Θράκη. Όμως, δεν υφίσταται Δυτική Θράκη, παρά μόνο Ελληνική και Τουρκική Θράκη. Τέλος, το γεγονός ότι ο Εντογάν χαρακτηρίζει τη Δυτική Θράκη γέφυρα φιλίας μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας, σημαίνει ότι δεν αναγνωρίζεται ως εδαφική επικράτεια της Ελλάδας, αλλά ως περιοχή όπου συναντώνται οι συνεγγυητές. Γκριζάρεται μ’ αυτόν τον τρόπο η Θράκη.
Μάλιστα, επιτρέψαμε στον Ερντογάν να επισκεφτεί την Κομοτηνή, όπου το τουρκικό προξενείο προπαγανδίζει την τουρκική επεκτατικότητα. Και του επιτρέψαμε – σ’ αντίθεση με το πρωτόκολλο που είχε συμφωνηθεί και μετά από ένα ταπεινωτικό εις βάρος της Ελλάδας επεισόδιο με τον κ. Αμανατίδη, που τον συνόδευε ως κυβερνητικός εκπρόσωπος- να μιλήσει σε μουσουλμάνους Έλληνες Πολίτες, που τους αποκαλεί και τους αναγνωρίζει ως «ομοεθνείς», όταν η Γερμανία, και άλλες ευρωπαϊκές, χώρες αρνήθηκαν στον Ερντογάν να μιλήσει στους Τούρκους που εργάζονταν εκεί!
Όπως αποδεικνύουν και στοιχεία του προϋπολογισμού, η Θράκη πουλιέται. Πουλιέται η Εγνατία, λιμάνια, λιμενικές εγκαταστάσεις. Γι’ αυτούς του λόγους ο Ερντογάν άνοιξε το ζήτημα της συγκυριαρχίας σε τμήμα της ελληνικής επικράτειας! Ο Ερντογάν δεν διεκδικεί εδάφη, είναι απολύτως ειλικρινής και σαφής. Συνδιοίκηση, συγκυριαρχία θέλει στη Θράκη. Αυτήν αιτείται κι αυτήν τελικά κερδίζει. Επιθυμεί τη δημιουργία μιας buffer zone, μιας ζώνης προστασίας των οικονομικών και γεωστρατηγικών συμφερόντων του. Διότι η Θράκη για την Τουρκία είναι ο διάδρομος, οικονομικός, εμπορικός και γεωστρατηγικός, που οδηγεί στην Κωνσταντινούπολη, είναι η ζώνη προστασίας των Στενών. Παράλληλα όμως, το 60% του διαμετακομιστικού εμπορίου της Τουρκίας περνάει από τη ελληνική Θράκη.
Η Θράκη και για την Ελλάδα είναι ιδιαίτερα σημαντική, όμως η «ελληνική κυβέρνηση» φαίνεται πως απεκδύεται των κυριαρχικών της δικαιωμάτων υπέρ τρίτων! Η Θράκη είναι ο κύριος βραχίονας άμυνας, ο προμαχώνας της χώρας. Είναι η περιοχή που δίνει στρατηγικό βάθος στη Θεσσαλονίκη και στη Μακεδονία. Όμως το «ελληνικό κράτος» ως φορέας προστασίας των πολιτών και πάροχος υποδομών που θα βελτιώσουν το επίπεδο ζωής τους αποχωρεί από την περιοχή. Οι υποδομές ιδιωτικοποιούνται και η φρούρηση των συνόρων έχει ανατεθεί στο ευρωστρατό. Υποστηρίζεται ότι από τις 11/12/2017, που τέθηκε σε εφαρμογή η Pesco, οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας δεν μας ανήκουν καν! Κι είναι ένα ερώτημα αν θα αποχωρήσουν οι ελληνικές δυνάμεις κι από την περιοχή. Υπό αυτό το πρίσμα δεν εκπλήσσει η ηχηρή απουσία του αρχηγού ΥΠΕΘΑ, κ. Καμένου, από την υποδοχή του Τούρκου προέδρου.
Συνεπώς, για τον Ερντογάν είναι η κατάλληλη στιγμή να διεκδικήσει τη συγκυριαρχία στην Θράκη αποβλέποντας ίσως μελλοντικά και σε μια ενδεχόμενη ενσωμάτωσή της. Παράλληλα ανακτά στην περιοχή το γόητρό του που είχε ατροφήσει από τη θρησκευτική δραστηριότητα του κεμαλιστή ιμάμη Γκιουλέν. Η μειονότητα είναι το κλειδί σ’ αυτό. Δεν έχει σημασία αν είναι θρησκευτική διαφόρων εθνοτήτων.
Κι είναι ιδιαίτερα βολικό το γεγονός ότι, από το 1923 ως σήμερα, έχει διπλασιαστεί αριθμητικά, σ’ αντίθεση με την ελληνική μειονότητα των χριστιανών της Κωνσταντινούπολης που έχει αποδεκατιστεί, κι έχουν σήμερα απομείνει μόνο 2.000 από τις 120 χιλ. του 1923! Αρκεί που υπάρχει η μειονότητα! Με την κατάλληλη προπαγάνδα, όπως συμβαίνει με την κάθε μειονότητα, μπορεί να δημιουργεί το πρόβλημα που άλλοι επιδιώκουν. Κι αυτό είναι το γκριζάρισμα της περιοχής γι΄αρκετούς λόγους.
Για τον κάθε ενδιαφερόμενο η Θράκη είναι ο κόμβος όλων των εμπορικών μεταφορών, διαθέτοντας σημαντικούς οδικούς άξονες και λιμάνια. Είναι επίσης μια περιοχή με μεγάλο γεωλογικό ενδιαφέρον και ορυκτό πλούτο. Είναι όμως και το επίμαχο σημείο γεωστρατηγικού ενδιαφέροντος καθώς από το έδαφός της προβλέπεται να περάσουν δύο ρωσικοί αγωγοί φυσικού αερίου (Southstream & TANAP) για να τροφοδοτήσουν την Ευρώπη συν τον διαδριατικό αγωγό TAP.
Αυτοί οι παράγοντες είναι που προσελκύουν το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για την περιοχή, οι οποίοι δεν είναι διατεθειμένοι ν΄αφήσουν κανέναν άλλον να διαδραματίσει κυριαρχικό ρόλο στη Θράκη. Ο Αμερικάνος σχεδιάζοντας νέα στρατιωτική βάση στην Αλεξανδρούπολη δημιουργεί προγεφυρώματα που θα λειτουργήσουν ως φραγμός για τη Ρωσία, εμποδίζοντας ή και ακυρώνοντας τους αγωγούς της. Το εμπορικό ενδιαφέρον εξαγοράς των λιμανιών και των αεροδρομίων της περιοχής θα του επιτρέψει την εξαγωγή υδρογονανθράκων.
Δημιουργούνται λοιπόν νέα δεδομένα σε οικονομικό και στρατιωτικό επίπεδο. H διεθνής τραυματική εμπειρία έχει καταδείξει ότι από όποια χώρα περνάνε διεθνείς αγωγοί περνάνε και τα στρατεύματα των νέων κατακτητών, που θέλουν να τους ελέγξουν. Συνεπώς, και η περιοχή της Θράκης θα πρέπει να είναι διαθέσιμη να χρησιμοποιηθεί ανά πάσα στιγμή για την μετακίνηση νατοϊκών και αμερικανικών στρατευμάτων. Εξάλλου στο πρόσφατο παρελθόν δοκιμάστηκε με επιτυχία η μετακίνηση στρατευμάτων προς τη Ρουμανία, περνώντας κι από τη Θράκη.
Έτσι σ’ αυτό το πλαίσιο χτίζονται οι «γέφυρες» της ελληνοτουρκικής συνεργασίας σε «γερά θεμέλια». Έτσι εξυπηρετούνται και τα συμφέροντα των «συμμάχων» μας που επιθυμούν ομοσπονδιοποίηση της Θράκης κι έλεγχο όλων των Βαλκανίων προκειμένου ν΄ ανακόψουν τη ρωσική επιρροή. Και σ’ αυτά τα νέα δεδομένα ο Ερντογάν προσπαθεί να κερδίσει ό,τι μπορεί και μάλλον κέρδισε!
ΑΙΓΑΙΟ
Από τις δηλώσεις που η Ελληνική και Τουρκική ηγεσία έκανε κατά την επίσκεψη Ερντογάν στεκόμαστε στην αναφορά του Ερντογάν ότι συζητήθηκαν θέματα εδαφικής ακεραιότητας, χωρίς όμως να προσδιορίζονται ούτε τα θέματα, ούτε η βάση της συζήτησης τους. Προφανώς αυτά τα θέματα, που μάλλον συσχετίζονται με τη Συνθήκη της Λωζάνης, ερμηνεύτηκαν κι επικαιροποιήθηκαν σε διμερή βάση!
Κατά τον Ερντογάν στο Αιγαίο υπάρχουν δυσεπίλυτα θέματα, συνοριακές διαφορές και πρέπει να γίνουν διαπραγματευτικές συνομιλίες ώστε τα πάντα να διευθετηθούν με δικαιοσύνη, εστιάζοντας στο γεμάτο μέρος του ποτηριού, εννοώντας μάλλον τα κοινά συμφέροντα των δύο χωρών. Κυρίως επικεντρώθηκε στο ότι υπάρχουν νησιά με αδιευκρίνιστη κυριαρχία κι ότι ελληνικά μαχητικά αεροσκάφη παραβιάζουν τον τουρκικό εναέριο χώρο.
Παρότι, ο Τσίπρας έθιξε τις τουρκικές παραβιάσεις στον θαλάσσιο κι εναέριο χώρο, η ελληνική πλευρά κανένα διπλωματικό διάβημα δεν έκανε για την παραπάνω προσβλητική δήλωση Ερντογάν περί ελληνικών παραβιάσεων, δημιουργώντας έτσι την εντύπωση ότι αποδέχεται τις κατηγορίες σαν συνένοχη. Ωστόσο, ο Έλληνας πρωθυπουργός έκανε λόγο για σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου στο Αιγαίο, επεσήμανε ότι πρέπει να τερματιστεί η αυξανόμενη ένταση στην περιοχή και προκειμένου να διαμορφωθεί καλό κλίμα συνομιλιών που θα οδηγήσουν σε μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο χωρών, να μην επικρέμεται η απειλή του casus belli.
Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο οι συνεχείς και συχνές προκλήσεις παραβιάσεων του κυριαρχικού χώρου της Ελλάδας (εναέριου ή θαλάσσιου) δεν χαρακτηρίζονται «εντάσεις», αλλά αποτελούν κατάφωρη προσβολή των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας. Κατά το Διεθνές Δίκαιο η Ειρηνική συνύπαρξη μεταξύ κρατών στηρίζεται σε 10 θεμελιώδεις Αρχές που ορίζουν τα δικαιώματα των Πολιτειών, όπως σεβασμός στην Αρχή της Κυριαρχίας, στην Αρχή της Ισότητας, στην Αρχή της Ανεξαρτησίας, στην Αρχή της μη Επεμβάσεως στα εσωτερικά του κράτους.
Η απειλή του casus belli, στην οποία ο Ερντογάν φαίνεται να εμμένει ακόμη, προσβάλλει τις πρώτες αναφερόμενες αρχές, ενώ το αίτημα για επανέκδοση των Τούρκων στρατιωτικών την τελευταία. Οι «εντάσεις» αυτές, όπως και η απειλή πολέμου που ενισχύεται με τα σχέδια τοποθέτησης S400 στις μικρασιατικές ακτές, κατά τη διεθνή νομολογία, αποτελούν διεθνές έγκλημα που παραβιάζει την Αρχή Ισότητας και την Αρχή της Κυριαρχίας Κρατών και απαιτούν καταγγελτική προσφυγή στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Αυτό θα έκανε ένα κράτος που ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα στην επικράτειά του. Στην περίπτωση της Ελλάδας, όμως, όχι μόνο αυτό δεν γίνεται, αλλά φαίνεται να αποδεχόμαστε την προσβολή των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, και μάλιστα όταν αυτή γίνεται στον δικό μας χώρο!
Τα αιτήματα του Ερντογάν κι η υφαλοκρηπίδα
Το αίτημα Ερντογάν για αύξηση του εμπορικού ισοζυγίου αφορά μονομερώς, όπως φαίνεται, τα κέρδη της Τουρκίας. Είναι γνωστή σε όλους η έντονη εμπορική δραστηριότητα Τούρκων επιχειρηματιών στα νησιά του Αιγαίου τα τελευταία χρόνια. Αρκετές επίσης ελληνικές επιχειρήσεις αναγκάζονται να κλείσουν επειδή δεν είναι πλέον βιώσιμες, και μία από τις χώρες που επιλέγουν να μεταφέρουν τη βάση τους είναι και η γειτονική Τουρκία. Ο τουρκικός τουρισμός επίσης αποτελεί για τα νησιά του ΒΑ Αιγαίου, που έχουν παρακμάσει τουριστικά εξαιτίας του μεταναστευτικού, τη ζωοδότρα πηγή επιβίωσης, Τεμενάδες κάνουν οι επιχειρηματίες να φτάνουν τουρκικά πλοιάρια και κρουαζιερόπλοια.
Έντονη δραστηριότητα αναπτύσσουν επίσης Τούρκοι επιχειρηματίες που επενδύουν στην αγορά ακινήτων, έργων υποδομής όπως μαρίνες και λιμάνια, ακόμα και στην αγορά νησιών. Λίγες μέρες πριν την επίσκεψη Ερντογάν τοπικό μπλοκ της Λέσβου ανέφερε την αγορά νησιού μεταξύ Λέσβου – Τουρκίας (τα Τοκμάκια) από Τούρκο επιχειρηματία. Έντονη επίσης είναι η δράση της τουρκικής τράπεζας στα Δωδεκάνησα, που χορηγεί δάνεια κι επιδίδεται ακόμη και σε πλειστηριασμούς ελληνικών ιδιοκτησιών.
Η προώθηση λοιπόν των τουρκικών οικονομικών, εμπορικών κι επιχειρηματικών, συμφερόντων στο Αιγαίο γίνεται με ποικίλους τρόπους, και κατά τα φαινόμενα είναι ετεροβαρής υπέρ των Τούρκων. Κι αυτό φαίνεται πως γίνεται αποδεκτό από την Ελληνική κυβέρνηση όταν κανένας δε σχολίασε τις τουρκικές απαγορεύσεις που έγιναν το καλοκαίρι του 2017 για την προσάραξη ελληνικών τουριστικών πλοίων στα τουρκικά παράλια, ή τις παράνομες επισκέψεις που πραγματοποιούν τουρκικά ιδιωτικά πλοιάρια στις ακτές των νησιών, παρεμποδίζοντας την ομαλή, αμφίδρομη ανάπτυξη των εμπορικών σχέσεων.
Η Τουρκία ενδιαφέρεται για την ελεύθερη κι ανεμπόδιστη διακίνηση του εμπορίου, την ενίσχυση του τουρκικού τουρισμού και κατ’ επέκταση την αύξηση των οικονομικών της κερδών. Αυτός είναι ένας λόγος που έχει πρόβλημα με τα χωρικά ύδατα στο Αιγαίο. Δεν μπορεί ν΄ ανεχτεί να περιορίζεται η ελεύθερη ναυσιπλοΐα της, γι’ αυτό έχει πρόβλημα με τις αποστάσεις των νησιών από τις απέναντι μικρασιατικές ακτές. Ο άλλος λόγος όμως αφορά τις πάγιες διεκδικήσεις της για την υφαλοκρηπίδα.
Ενδιαφέρεται επίσης για τον ελεύθερο διάπλου του στόλου της. Μάλιστα, αυτή τη στιγμή ο κύριος όγκος του πολεμικού στόλου της Τουρκίας βρίσκεται στο Αιγαίο. Το Αιγαίο ελέγχεται απ’ την Τουρκία και η κατάσταση αυτή παγιώνεται, όταν η ελληνική πλευρά δε θέτει θέμα ανατροπής της, ούτε προβάλει ενστάσεις για τα σχέδια τοποθέτησης πυραύλων S400 στα δυτικά παράλια της Τουρκίας, η αγορά των οποίων από τη Ρωσία ολοκληρώθηκε.
Απ’ την άλλη καμιά εγγύηση εκ μέρους της Τουρκίας δε δόθηκε για την ειρηνική συνύπαρξη που ζητά ο Τσίπρας. Ούτε αναιρείται (με δεσμεύσεις ή εμπράκτως) η απειλή του casus belli, την οποία το 1995 ψήφισε η τουρκική εθνοσυνέλευση αν η Ελλάδα προχωρήσει στην επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 ν.μ., όπως ορίζει το Διεθνές Δίκαιο.
Στο πλαίσιο αυτό προβληματίζει η δήλωση του πρωθυπουργού ότι θα ξεκινήσει πάλι η συζήτηση για τον ορισμό της υφαλοκρηπίδας μεταξύ των δύο κρατών, η οποία σταμάτησε το 1981, καθώς από το 1973 δεν είχε φέρει κανένα αποτέλεσμα. Επιπλέον, φαίνεται πως εγκαταλείπουμε πλήρως την μέχρι τώρα πολιτική μας ότι αυτά είναι θέματα του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης.
Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο κάθε χώρα έχει δικαίωμα εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων στην υφαλοκρηπίδα και δικαιώματα αλιείας και εκμεταλλεύσεως των υπεράνω της υφαλοκρηπίδας υδάτων στην ΑΟΖ. Αν ένα κράτος έχει κηρύξει ΑΟΖ χωρίς να έχει οριοθετήσει υφαλοκρηπίδα δεν μπορεί να κάνει εξόρυξη του ορυκτού του πλούτου. Υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ αποτελούν κυριαρχικά δικαιώματα ενός κράτους και τα νερά της επιφάνειας αποτελούν διεθνή ύδατα.
Πλήρη κυριαρχία έχει ένα κράτος μόνο στα χωρικά του ύδατα, που ορίζονται κατά το Διεθνές Δίκαιο στα 12 ν.μ. από τη βάση της ακτογραμμής μιας παράκτιας χώρας. Η Ελλάδα όμως δεν προχώρησε σε επέκταση των χωρικών της υδάτων πέρα από τα 6 ν.μ. εξαιτίας casus belli της Τουρκίας. Μεταξύ των χωρικών υδάτων, διαμέσου των νησιών, μένουν κενά διεθνών υδάτων. Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή, με τα 6 ν.μ. κατέχουμε το «43% του Αιγαίου», όμως έχει εκτιμηθεί ότι στην πραγματικότητα τα 6 ν.μ. αντιστοιχούν στο 15-20% του Αιγαίου. Τα υπόλοιπα 80-85% του Αιγαίου είναι Διεθνή Ύδατα. Έτσι επιτρέπεται ο ελεύθερος διάπλους ξένων πλοίων, τουρκικών ή άλλων, που μπορούν ανενόχλητα να φτάνουν ως τις ακτές των νησιών μας, ακόμη κι ως την Εύβοια ή τη Σαλαμίνα.
Ο προσδιορισμός της υφαλοκρηπίδας αποτελεί τη βασική διαφορά Ελλάδας – Τουρκίας από το 1973, εξαιτίας της ύπαρξης υδρογονανθράκων στο Αιγαίο. Η τουρκική κυβέρνηση αρκετές φορές πραγματοποίησε έρευνες για πετρέλαιο σε υποθαλάσσιες περιοχές κοντά σε ελληνικά νησιά: το 1974, το 1976 και το 1987 με το Σισμίκ Ι, οπότε η κρίση έφτασε στα όρια ένοπλης αντιπαράθεσης. Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο χωρών για την επίλυση του θέματος σταμάτησαν το 1981, χωρίς να φέρουν κανένα αποτέλεσμα. Η Ελλάδα έχει προσφύγει μονομερώς στο Διεθνώς Δικαστήριο της Χάγης, ενώ η Τουρκία αρνείται να επιλύσει τη διαφορά με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο. Το 1995 η τουρκική εθνοσυνέλευση ψήφισε casus belli αν η Ελλάδα επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ν.μ., (όπως δικαιούται βάσει το Διεθνούς Δικαίου).
Το σημαντικό είναι ότι η Τουρκία δεν έχει επικυρώσει καμία από τις διεθνείς συμβάσεις που αφορούν την υφαλοκρηπίδα και τον τρόπο καθορισμού της, τη Σύμβαση της Γενεύης του 1958 και τη Σύμβαση τoυ Δικαίου της θάλασσας του 1982. Η Τουρκία, επικαλούμενη ότι δεν έχει υπογράψει τη Σύμβαση της Γενεύης του 1958, υποστηρίζει ότι τα νησιά του Αιγαίου δεν έχουν δικαίωμα υφαλοκρηπίδας κι ότι η εγγύτητα των ελληνικών νησιών στα τουρκικά παράλια αποτελεί «ειδική περίσταση» που δικαιολογεί απόκλιση από την αρχή της μέσης γραμμής, την οποία επικαλείται η Ελλάδα κι αποτελεί και τη συνηθέστερη διεθνή πρακτική. Ως προς την επίλυση της διαφοράς, η Τουρκία επικαλείται την αρχή της ευθυδικίας (equity), δηλαδή τη μονομερή οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας με βάση τις ηπειρωτικές ακτές, χωρίς να ληφθούν υπόψη τα νησιά.
Ο ισχυρισμός της θεωρείται αβάσιμος, γιατί οι κανόνες για την νησιωτική υφαλοκρηπίδα ισχύουν ανεξάρτητα από την σύμβαση αφού είναι εθιμικοί. Κατά συνέπεια δεσμεύουν και την Τουρκία και οποιοδήποτε άλλο κράτος, είτε είναι μέρος στη Σύμβαση είτε όχι. Την εθιμική υπόσταση του κανόνα, σύμφωνα με τον οποίο τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα, υπογράμμισε χαρακτηριστικά το Διεθνές Δικαστήριο στην απόφαση του για την υφαλοκρηπίδα της Βόρειας Θάλασσας. Ωστόσο, βραχονησίδες που δεν μπορούν να διατηρήσουν οικονομική δραστηριότητα δεν έχουν υφαλοκρηπίδα, σύμφωνα με τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982. Κι αυτό η Τουρκία το εκμεταλλεύεται στο έπακρο, προκειμένου να γκριζάρει ζώνες στο Αιγαίο, δηλαδή ζώνεw αμφιβόλου κυριότητας.
Έχει υποστηριχτεί ότι η μόνη λύση που θα διευθετούσε οριστικά κι αμετάκλητα το ζήτημα είναι η αναγνώριση του Αιγαίου σε Αρχιπέλαγος, όπως προβλέπει και η Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας. Ο κανόνας των 6 ή 12 ν.μ. δεν εφαρμόζεται σε Αρχιπελάγη, και ιδιαίτερα σε παράκτια, γιατί διασπάται η κυριαρχική συνέχεια και γεωγραφική ενότητα. Σε όλη την θαλάσσια έκταση του Αρχιπελάγους ένα κράτος ασκεί πλήρη κυριαρχία σε επιφάνεια, βυθό και θαλάσσιο υπέδαφος, καθώς τα χωρικά ύδατα είναι ενιαία,. Μόνο σε αυτή την περίπτωση το Αιγαίο θα ήταν θάλασσα ελληνική. Με τη λύση του Αρχιπελάγους, που όμως καμιά ελληνική κυβέρνηση δεν τόλμησε να υλοποιήσει, η Τουρκία, κι όποιος άλλος ορέγεται τον ορυκτό πλούτο του Αιγαίου, δεν θα μπορούσε πλέον να εγείρει διεκδικήσεις.
Τώρα, όμως, θα ξεκινήσουν πάλι οι συνομιλίες για την υφαλοκρηπίδα υπό το πλαίσιο ότι «το Αιγαίο είναι θάλασσα Ειρήνης και Διαλόγου», όπως τόνισε ο Τσίπρας, όχι ελληνική!.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφ. «Σαμιακό Βήμα» (αρ. φ.4109), 23/12/2017
*Η Ελένη Γούλα ανήκει στην Τ.Ο. του Ε.ΠΑ.Μ. Σάμου κι είναι μέλος του Εθνικού Συμβουλίου του Ε.ΠΑ.Μ.
