Η ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΠΙΣΚΕΨΗΣ ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΣΤΟ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΑΖΑΡΙ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ

Της Ελένης Γούλα*

Η επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα απολύτως δικαιολογημένα έχει τις τελευταίες μέρες απασχολήσει έντονα την  ειδησεογραφία, ελληνική, τουρκική και διεθνή, καθώς αποτελεί ένα γεγονός που κατά τα φαινόμενα θα έχει αξιοσημείωτες συνέπειες σηματοδοτώντας πιθανώς σημαντικές εξελίξεις στην  ευρύτερη περιοχή το προσεχές διάστημα. Τα αμερικανικά πρακτορεία εκτιμούν ότι κατά την επίσκεψη αυτή επικράτησε η πολιτική της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας. Οι τουρκικές καθεστωτικές εφημερίδες  διατυμπανίζουν τις τουρκικές διεκδικήσεις (περιλαμβάνοντας ακόμη και την Κρήτη!), κάνουν επιθέσεις  κατά της Ελλάδας και πλέκουν διθυράμβους του Ερντογάν, ο οποίος ευθαρσώς πλέον δηλώνει ότι η Τουρκία αποτελεί τη μόνη ελπίδα για τους ομοεθνείς τους στη Θράκη. Από την άλλη στην Ελλάδα, παρά τις προσπάθειες των καθεστωτικών ΜΜΕ να παρουσιάσουν το γεγονός ως διπλωματική επιτυχία που ευαγγελίζεται την έναρξη συνεργασίας των δύο χωρών σε ένα διαφορετικό πλαίσιο απ’ ότι μέχρι τώρα  ίσχυε, η πλειονότητα της αρθογραφίας επισημαίνει ότι η επίσκεψη αποτελεί κορυφαίο διπλωματικό ατόπημα που εκθέτει ανεπανόρθωτα τη χώρα και θίγει τα εθνικά της συμφέροντά κι ότι έγινε το χειρότερο που θα μπορούσε να συμβεί σε συναντήσεις Ελληνοτουρκικής ηγεσίας.

Τα κύρια ερωτήματα των αναλυτών που τονίζονται είναι α) γιατί η εν λόγω επίσκεψη του Ερντογάν στην Αθήνα έγινε τη δεδομένη χρονική στιγμή; β) ποια η πολιτική  της σκοπιμότητα, δηλαδή  για ποιο λόγο έγινε; γ) ποιου πρωτοβουλία ήταν, της Ελληνικής κυβέρνησης, της Τουρκίας ή υπαγορεύτηκε από εξωεθνικά κέντρα συμφερόντων; και τέλος δ) γιατί η διπλωματική προετοιμασία της ήταν τόσο πρόχειρη ;

Θα επιχειρήσουμε ν΄απαντήσουμε στα ερωτήματα αυτά στηριζόμενοι τόσο σε συνδυασμό γεγονότων όσο και σ’ ερμηνείες διαφόρων αναλυτών για να καταδείξουμε ότι η χρονική στιγμή ήταν προσεχτικά επιλεγμένη, ότι σε αντίθεση με το επιφανειακό της πρόχειρο φαίνεσθαι και η διπλωματική προετοιμασία της επίσκεψης  ήταν επιμελημένα στοχευμένη εξυπηρετώντας  γεωστρατηγικές πολιτικές εξωεθνικών κέντρων.  Η σκοπιμότητα της επίσκεψης Ερντογάν, παρότι στον ελληνικό λαό φαίνεται αινιγματική, αναιτιολόγητη, ασαφής και προβληματική,  δεν μπορεί να μη συσχετιστεί με το ευρύτερο πλέγμα γεωπολιτικών ανταγωνισμών που λαμβάνουν χώρα στην περιοχή της Αν. Μεσογείου και Μέσης Ανατολής. Υπό αυτό το πρίσμα μπορεί να ερμηνευτεί και να κατανοηθεί και να γίνει σαφές τι κέρδισε η τουρκική πλευρά, τι έχασε η ελληνική και ποιους κινδύνους εγκυμονούν οι δρομολογημένες ελληνοτουρκικές συμφωνίες, που « χτίζουν γέφυρες σε γερά θεμέλια» κατά τη δήλωση του κ. Τσίπρα. Ποιες είναι αυτές οι γέφυρες , ποια αυτά τα θεμέλια και πόσο γερά τελικά είναι ;

Ξεκινώντας από τα βασικά θέματα της ατζέντας που συζητήθηκαν  βλέπουμε πως αυτά ήταν η Θράκη, το Αιγαίο, το μεταναστευτικό και το κυπριακό.  Αυτό συνάγεται  από τη συνέντευξη του Τούρκου προέδρου στο SKAI (συνέντευξη στον Αλ. Παπαχελά 7/12/2017), όπου πραξικοπηματικά, όπως υποστηρίζουν κάποιοι, έβαλε τη βασική ατζέντα των τουρκικών αιτημάτων τονίζοντας ότι η Συνθήκη της Λοζάνης χρειάζεται «επικαιροποίηση στα ζητήματα που αφορούν τις σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία».  Τη θεματολογία της ίδιας βασικής ατζέντας επιβεβαιώνει την ίδια μέρα και ο Έλληνας Πρωθυπουργός με επίσημο ενημερωτικό σημείωμα (non paper) που εξέδωσε από το Μέγαρο Μαξίμου, επιχειρώντας παράλληλα να περιορίσει την προκλητικότητα των δηλώσεων του Ερντογάν (Το non paper της κυβέρνησης για τη συνάντηση Τσίπρα με Ερντογάν, 7/12/2017).  Εδώ διευκρινίζεται ότι η πρωτοβουλία για την έναρξη συνομιλιών ήταν της Ελλάδας προκειμένου να αλλάξει η ποιότητα των  ελληνοτουρκικών σχέσεων «σε μια περίοδο κρίσης των ευρωτουρκικών σχέσεων και  ανησυχητικών εξελίξεων  στην Αν. Μεσόγειο  με άμεσες συνέπειες στην σταθερότητα της περιοχής, στην ασφάλεια και το μεταναστευτικό.», τονίζοντας ότι «αν η Τουρκία δεν το αποδεχτεί θα αποβεί τόσο εις βάρος της περιοχής όσο και των ευρωτουρκικών σχέσεων».  Αναφέρονται επίσης τα σημεία στα οποία κατέληξαν σε συμφωνία, μεταξύ των οποίων η επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών για την υφαλοκρηπίδα, νέα μέτρα για την αποσυμφόρηση των νησιών στο πλαίσιο πάντοτε της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας, η σύσταση Μικτής Οικονομικής Επιτροπής και η προώθηση σειράς έργων υποδομών.

Οι ελληνικές θέσεις επαναλαμβάνονται στο προεδρικό μέγαρο από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, δίνοντας την ευκαιρία στον Τούρκο Πρόεδρο να ξετυλίξει όλη την ατζέντα των τουρκικών διεκδικήσεων, την οποία επανέλαβε κι ενώπιον του Έλληνα Πρωθυπουργού αργότερα. Οι τοποθετήσεις του Ερντογάν ερμηνεύτηκαν ως τελεσίγραφο που βάζει τις νέες τουρκικές απαιτήσεις και διεκδικήσεις είτε σε διάλογο είτε αλλιώς, με την απειλή του casus belli. Φαίνεται ότι η Ελληνική κυβέρνηση όχι μόνο ανέχτηκε μαθήματα από κάποιον που διώκει πολίτες της χώρας του και  βομβαρδίζει χωριά των Κούδρων, αλλά της υπόσχεται και συνεργασία. Φαίνεται επίσης ότι ανέχτηκε τις τουρκικές διεκδικήσεις στην προοπτική μιας νέας εδαφικής ισορροπίας. Από την αμυντική δευτερολογία του Παυλόπουλου αξίζει να συγκρατήσουμε ότι η Συνθήκη της Λοζάνης χρήζει ερμηνείας, ενώ και ο Τσίπρας, συμφωνώντας με τον Ερντογάν, τόνισε την ανάγκη επικαιροποίησής της!

Συνεπώς, όσον αφορά τη Συνθήκη της Λοζάνης έχουμε απ’ τη μια επικαιροποίηση κατά  Ερντογάν και Τσίπρα, και ερμηνεία διατάξεων κατά Παυλόπουλο. H ίδια η λέξh επικαιροποίηση δηλώνει εναρμόνιση με την σύγχρονη πολιτικό-οικονομική πραγματικότητα, ενώ η ερμηνεία διατάξεων παραπέμπει σε αλλαγές που μπορούν να συμφωνηθούν σε διμερές επίπεδο και πέραν του αναγκαστικού πλαισίου του Διεθνούς Δικαίου. Και οι δύο πλευρές λοιπόν συμφωνούν πως με πολιτικούς όρους η Συμφωνία της Λοζάνης χρειάζεται αλλαγές προκειμένου να εναρμονιστεί στα δεδομένα και τις απαιτήσεις της σύγχρονης πραγματικότητας, χωρίς όμως να προσδιορίζεται ποια είναι αυτή και ποιες οι επιταγές που διαμορφώνει. Αν όμως κατανοούμε ορθά τους όρους που χρησιμοποιούνται, οι αλλαγές σχετίζονται με διατάξεις της Συνθήκης της Λοζάνης που αφορούν τα ελληνοτουρκικά ζητήματα κι αυτά μπορούν να επιλυθούν κοινή συνεναίσει στα πλαίσια διμερών συμφωνιών.

Ποια όμως είναι αυτά τα ελληνοτουρικά ζητήματα που ρύθμιζε η Συνθήκη της Λοζάνης του 1923 και πρέπει τώρα, το 2017, μέσω διμερούς ερμηνείας των διατάξεων να επικαιροποιηθούν και να προσαρμοστούν στη σύγχρονη πολιτικό-οικονομική πραγματικότητα;

Η απάντηση σ’ αυτό βρίσκεται στην ίδια τη βασική θεματολογία της ατζέντας των ελληνοτουρκικών συζητήσεων: Θράκη, Αιγαίο, Κύπρος. Πέραν αυτών, βέβαια, έγιναν αναφορές και σε άλλα θέματα ήσσονος σημασίας, που περισσότερο αποσκοπούσαν στη δημιουργία εντυπώσεων και πολιτικού αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης από το ουσιαστικό διακύβευμα. Αναφερόμαστε στο θέμα της εκλογής των μουφτήδων, που όμως κατά κανόνα διορίζονται∙ στη έκδοση των Τούρκων αξιωματικών που κατηγορούνται για συμμετοχή στο πραξικόπημα (κατά του) Ερντογάν, που όμως δεν παραδόθηκαν γιατί η δικαιοσύνη στην Ελλάδα είναι ανεξάρτητη∙ στην αναπαλαίωση των οθωμανικών Τζαμιών στην ελληνική επικράτεια σε αντιδιαστολή με την επαναλειτουργία της Αγιάς Σοφίας ως Τζαμί∙ το ελληνικό σχολείο για έναν μαθητή που άνοιξε ο Ερντογάν στην Ίμβρο και Τένεδο, χωρίς να θιχτεί από κανέναν το κλείσιμο της θεολογικής Σχολής της Χάλκης κ.α. Αυτά θα τα προσπεράσουμε για να επιμείνουμε σε αυτά που θεωρούμε  ουσιαστικό διακύβευμα και  πυρήνα των διαπραγματεύσεων.

ΘΡΑΚΗ

 Κατά την επίσκεψή του ο Ερντογάν, στο όνομα της προστασίας της τουρκικής κατ’ αυτόν μειονότητας, έβαλε για πρώτη φορά  το θέμα της Δυτικής Θράκης, κι από κανέναν κυβερνητικό ή διπλωματικό εκπρόσωπο δεν εκφράστηκαν ενστάσεις. Του επετράπη μάλιστα και η επίσκεψη στην Κομοτηνή, όπου το τουρκικό προξενείο προπαγανδίζει την τουρκική επεκτατικότητα,   για να εκφωνήσει λόγο στους «ομοεθνείς» του, σ’ αντίθεση με το πρωτόκολλο που είχε συμφωνηθεί  και μετά από  ένα ταπεινωτικό εις βάρος της Ελλάδας επεισόδιο  με τον κ. Αμανατίδη, που τον συνόδευε ως κυβερνητικός εκπρόσωπος.

 Έτσι  ο Ερντογάν άνοιξε το ζήτημα της συγκυριαρχίας σε τμήμα της ελληνικής επικράτειας! Ο Ερντογάν δεν διεκδικεί εδάφη, είναι απολύτως ειλικρινής και σαφής.  Συνδιοίκηση, συγκυριαρχία θέλει στη Θράκη. Αυτήν αιτείται κι αυτήν τελικά κερδίζει. Επιθυμεί  τη δημιουργία μιας buffer zone,  μιας ζώνης προστασίας των οικονομικών και γεωστρατηγικών συμφερόντων του. Διότι η Θράκη για την Τουρκία  είναι ο διάδρομος, οικονομικός, εμπορικός και γεωστρατηγικός, που οδηγεί στην Κωνσταντινούπολη, είναι η ζώνη προστασίας των Στενών. (Καζάκης στο e-roi 7/12/2017, 8/12/2017)

Και για την  Ελλάδα  είναι ιδιαίτερα σημαντική η Θράκη, όμως η «ελληνική κυβέρνηση» φαίνεται πως απεκδύεται των κυριαρχικών της δικαιωμάτων υπέρ τρίτων!  Η Θράκη είναι ο κύριος βραχίονας άμυνας, ο προμαχώνας της χώρας. Είναι η περιοχή που δίνει στρατηγικό βάθος στη Θεσσαλονίκη και στη Μακεδονία. Όμως το «ελληνικό κράτος»  ως φορέας προστασίας των πολιτών και πάροχος υποδομών που θα βελτιώσουν το επίπεδο ζωής τους αποχωρεί από την περιοχή. Οι υποδομές ιδιωτικοποιούνται και η φρούρηση των συνόρων έχει ανατεθεί στο ευρωστρατό. Από χτες μάλιστα (11/12/2017) που τέθηκε  σε εφαρμογή η Pesco οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας δεν μας ανήκουν καν! Κι είναι ένα ερώτημα αν θα αποχωρήσουν οι ελληνικές δυνάμεις κι από την περιοχή. Υπό αυτό το πρίσμα δεν εκπλήσσει η ηχηρή απουσία του αρχηγού ΥΠΕΘΑ, κ. Καμένου, από την υποδοχή του Τούρκου προέδρου.

Συνεπώς, για τον Ερντογάν είναι η κατάλληλη στιγμή να διεκδικήσει τη συγκυριαρχία στην Θράκη αποβλέποντας ίσως μελλοντικά και σε μια ενδεχόμενη ενσωμάτωσή της. Παράλληλα ανακτά στην περιοχή το γόητρό του που είχε ατροφήσει από τη θρησκευτική δραστηριότητα του κεμαλιστή ιμάμη Γκιουλέν. Η μειονότητα είναι το κλειδί σ’ αυτό. Δεν έχει σημασία αν είναι θρησκευτική διαφόρων εθνοτήτων. ΚΙ είναι ιδιαίτερα βολικό το γεγονός ότι, από το 1923 ως σήμερα, έχει διπλασιαστεί αριθμητικά, σ’ αντίθεση με την ελληνική μειονότητα των χριστιανών της Κωνσταντινούπολης που έχει αποδεκατιστεί, κι έχουν σήμερα απομείνει μόνο 2.000 από τις 120 χιλ. του 1923! Αρκεί που υπάρχει η μειονότητα! Με την κατάλληλη προπαγάνδα, όπως συμβαίνει με την κάθε μειονότητα, μπορεί να δημιουργεί το πρόβλημα που άλλοι επιδιώκουν.  Κι αυτό είναι το γκριζάρισμα της περιοχής γι΄αρκετούς λόγους.

Για τον κάθε ενδιαφερόμενο  η Θράκη είναι  ο κόμβος όλων των εμπορικών μεταφορών, διαθέτοντας σημαντικούς οδικούς άξονες και λιμάνια. Είναι επίσης μια περιοχή με μεγάλο γεωλογικό ενδιαφέρον και ορυκτό πλούτο. Είναι όμως και το επίμαχο σημείο γεωστρατηγικού ενδιαφέροντος καθώς από το έδαφός της προβλέπεται να περάσουν δύο ρωσικοί αγωγοί φυσικού αερίου (Southstream & TANAP) για να τροφοδοτήσουν την Ευρώπη συν τον διαδριατικό αγωγό TAP. Αυτοί οι παράγοντες είναι που προσελκύουν το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για την περιοχή, οι οποίοι δεν είναι διατεθειμένοι ν΄αφήσουν κανέναν άλλον να διαδραματίσει κυριαρχικό ρόλο στη Θράκη. Ο Αμερικάνος σχεδιάζοντας νέα στρατιωτική βάση στην Αλεξανδρούπολη  δημιουργεί προγεφυρώματα που θα λειτουργήσουν ως φραγμός για τη Ρωσία, εμποδίζοντας ή και ακυρώνοντας τους αγωγούς της. Το εμπορικό ενδιαφέρον εξαγοράς των λιμανιών και των αεροδρομίων της περιοχής θα του επιτρέψει την εξαγωγή υδρογονανθράκων. Δημιουργούνται λοιπόν νέα δεδομένα σε οικονομικό και στρατιωτικό επίπεδο. H διεθνής τραυματική εμπειρία έχει καταδείξει ότι από όποια χώρα περνάνε διεθνείς αγωγοί περνάνε και τα στρατεύματα των νέων κατακτητών, που θέλουν να τους ελέγξουν.  Συνεπώς, και η περιοχή της Θράκης θα πρέπει να είναι διαθέσιμη να χρησιμοποιηθεί ανά πάσα στιγμή για την μετακίνηση νατοϊκών και αμερικανικών στρατευμάτων. Εξάλλου στο πρόσφατο παρελθόν δοκιμάστηκε με επιτυχία η μετακίνηση στρατευμάτων προς τη Ρουμανία, περνώντας κι από τη Θράκη. (Καζάκης & Κυπριώτης στο e-roi 11/12/2017. Δ. Καζάκης στο Alpha 8/12/2017, «O Ερντογάν και η υπόδουλη μεταμνημονιακή Ελλάδα»)

 Έτσι σ’ αυτό το πλαίσιο χτίζονται οι «γέφυρες»  της ελληνοτουρκικής συνεργασίας  σε «γερά θεμέλια». Έτσι εξυπηρετούνται και τα συμφέροντα των «συμμάχων» μας που επιθυμούν ομοσπονδιοποίηση της Θράκης κι έλεγχο όλων των Βαλκανίων προκειμένου ν΄ ανακόψουν τη ρωσική επιρροή. Και σ’ αυτά τα νέα δεδομένα ο Ερντογάν προσπαθεί να κερδίσει ό,τι μπορεί και μάλλον κέρδισε!

ΑΙΓΑΙΟ

Ο Έλληνας πρωθυπουργός  έκανε λόγο για σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου στο Αιγαίο. Παρότι έθιξε τις τουρκικές παραβιάσεις στον θαλάσσιο κι εναέριο χώρο, κανένα διπλωματικό διάβημα από την ελληνική πλευρά  δεν έγινε για την προσβλητική δήλωση του Ετρντογάν  ότι ελληνικά αεροσκάφη παραβιάζουν τον τουρκικό εναέριο χώρο, δημιουργώντας έτσι την εντύπωση ότι αποδέχεται τις κατηγορίες σαν συνένοχη. Η Τουρκία έχει πρόβλημα με τα χωρικά ύδατα στο Αιγαίο, όπου τα πάντα «πρέπει να διευθετηθούν με δικαιοσύνη». Δεν μπορεί ν΄ανεχτεί να περιορίζεται η ελεύθερη ναυσιπλοΐα της, γι’ αυτό έχει πρόβλημα με τις αποστάσεις των νησιών από τις απέναντι μικρασιατικές ακτές. Γι’ αυτό ζήτησε ελεύθερη κι ανεμπόδιστη διακίνηση του εμπορίου κι ενίσχυση του τουρκικού τουρισμού. Κανείς όμως δε σχολίασε ότι τις τουρκικές απαγορεύσεις για την προσάραξη ελληνικών τουριστικών πλοίων στα τουρκικά παράλια, ή τις παράνομες επισκέψεις που πραγματοποιούν τουρκικά ιδιωτικά πλοιάρια στις ακτές των νησιών. Επίσης ζήτησε ελεύθερο διάλπου του στόλου του, όταν αυτή τη στιγμή ο κύριος όγκος του πολεμικού στόλου της Τουρκίας βρίσκεται στο Αιγαίο. Το Αιγαίο ελέγχεται απ’ την Τουρκία και η κατάσταση αυτή παγιώνεται, όταν κανείς δε θέτει θέμα ανατροπής της, ούτε εκφράζει ενστάσεις για τα σχέδια τοποθέτησης πυραύλων S400 στα δυτικά παράλια της Τουρκίας, η αγορά των οποίων από τη Ρωσία ολοκληρώθηκε (Καζάκης & Κυπριώτης στο e-roi 11/12/2017)

Το ουσιαστικό όμως είναι  η δήλωση του Τσίπρα  ότι το Αιγαίο είναι θάλασσα Ειρήνης και διαλόγου! Δεν μας διευκρινίζει, όμως, διαλόγου επί ποιου θέματος ;

Οι συμφωνίες για την επείγουσα  οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, τη σύσταση μικτής οικονομικής επιτροπής -  χωρίς να διευκρινίζεται ο λόγος σύστασής της-  και την προώθηση έργων υποδομής παραπέμπουν  προφανώς σε συνεργασία στο Αιγαίο, που αφορά ίσως τη  συνεκμετάλλευση των υδρογονανθράκων.  Γι’ αυτό το Αιγαίο είναι θάλασσα ειρήνης και διαλόγου! Ειρήνης γιατί είναι απαραίτητη προϋπόθεση να προχωρήσουν οι εξορύξεις. Και διαλόγου γιατί είναι πολλά τα λεφτά και μεγάλα τα συμφέροντα.

Σε αυτό το πλαίσιο το σενάριο που προβλέπει πιθανή ελληνοτουρκική σύγκρουση για τους υδρογονάνθρακες του Αιγαίου δε φαίνεται να είναι δεδομένο. Στις παρούσες συνθήκες οι απειλές Ερντογάν για casus belli μοιάζουν περισσότερο να κινούνται στο επίπεδο της επικοινωνιακής πολιτικής, προκειμένου να κάμψει τις όποιες τυχόν αντιδράσεις της ελληνικής κυβέρνησης και να κερδίσει όσα περισσότερα μπορεί από τις διεκδικήσεις του. Γνωρίζει ουσιαστικά ότι σε μια τέτοια περίπτωση θα αναγκαστεί να συγκρουστεί με  ισχυρούς γίγαντες που διεκδικούν τον έλεγχο των υδρογονανθράκων του Αιγαίου. Και τη δεδομένη στιγμή δε φαίνεται να είναι έτοιμος γι’ αυτό. Με την απειλή του casus belli μπλοφάρει με όρους πόκερ, κάνει το παζάρεμά του. Παράλληλα όμως «τα λέει στη νύφη για να τ΄ ακούει η πεθερά», όπως θα εξηγήσουμε παρακάτω.

Το εύλογο ερώτημα όμως που προκύπτει είναι για ποιο λόγο  η ελληνική κυβέρνηση να προσκαλέσει σε συνδιαχείριση των υδρογονανθράκων του Αιγαίου  μια χώρα με την οποία έχουμε τόσες διαφορές και η μέχρι τώρα στάση της είναι τόσο προκλητική;  Η απάντηση μάλλον συνδέεται με το τρίτο θέμα της ατζέντας.

ΚΥΠΡΟΣ

Ο Τσίπρας καλεί τον Τούρκο Πρόεδρο σε επανέναρξη των συνομιλιών για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού στη βάση του πλαισίου Gutteres. Επί του θάματος αυτού, που φαίνεται να είναι το μόνο για το οποίο δεν κατέληξαν κάπου οι συνομιλίες, η ελληνική κυβέρνηση κατηγορήθηκε μάλιστα από το Ερντογάν  ότι αυτή ήταν η υπαίτιος που ναυάγησε το κυπριακό. Όμως δεν ανταπαντήθηκε η κατηγορία. Ίσως γιατί το θέμα αυτό, όπως εκτιμούν κάποιες αναλύσεις (Δ. Κωνσταντακόπουλος: έφεραν τον Ερντογάν για να παραδώσουν την Κύπρο σε ΗΠΑ – Ισραήλ, 7/12/2017), να ήταν και ο κύριος λόγος της πρόσκλησης του Ερντογάν στην Ελλάδα. Σ’ αυτή την περίπτωση η συνδιαχείριση της Θράκης και του Αιγαίου θα μπορούσαν να αποτελούν παραχωρήσεις έναντι  του τιμήματος της συνεργασίας του Ερντογάν στο Κυπριακό.

ΟΙ ερμηνείες αυτές ίσως φαίνονται σε ορισμένους υπερβολικές, αν όχι συνωμοσιολογικές.  Όμως το πρόβλημα της μνημονιακής Ελλάδας είναι ότι δεν υπάρχει Ελληνική κυβέρνηση που να υπηρετεί τα συμφέροντα του λαού, ούτε κι ελληνική εξωτερική πολιτική. Στον τομέα της οικονομίας τη χώρα διοικεί η Γερμανία, η ΕΕ, το ΔΝΤ, ο ESM. Υπό τις επιταγές των θεσμών η χώρα αλλάζει ιδιοκτησιακό καθεστώς και η δημόσια περιουσία της ρευστοποιείται έναντι πινακίου φακής. Στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής διοικείται από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, χωρίς να παραγνωρίζουμε το ρόλο του Ισραήλ. Αυτοί αποφασίζουν, η «Ελλάδα» εκτελεί. Η Αθήνα δεν κάνει τίποτα χωρίς την άδεια και την ενθάρρυνση των Αμερικανών.

Το σχέδιο για την Κύπρο που προωθείται από την Αμερική και συζητήθηκε στη Διάσκεψη της Γενεύης – μια χειρότερη εκδοχή του σχεδίου Ανάν- προβλέπει κατάλυση της κυπριακής δημοκρατίας, δημιουργία δύο ισότιμων κοινοτήτων (των ελληνοκυπρίων και των τουρκοκυπρίων), αφοπλισμό του νησιού, που θα βρίσκεται υπό την κυριαρχία διεθνούς αστυνομικής δύναμης, και Διεθνή διαιτησία (υπό επιτρόπων του ΟΗΕ και της ΕΕ), που θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα ΗΠΑ, Βρετανίας κι Ισραήλ. Δηλαδή τη μετατροπή της σε αποικία της νέας αυτοκρατορίας. Το σχέδιο αυτό ο Κύπριος πρόεδρος το έχει δεχτεί, η ελληνική κυβέρνηση το έχει δεχτεί. Ο Ερντογάν όμως προέβαλε ενστάσεις γιατί δεν ικανοποιούνταν οι αιτιάσεις του, αν και παράνομες κατά το Διεθνές Δίκαιο. Οι αντιρρήσεις της Τουρκίας θα πρέπει, λοιπόν, να καμφθούν προκειμένου να συγκατατεθεί σε μια φόρμουλα που να υποκαθιστά την συνθήκη εγγυήσεως.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός επισήμανε ότι δεν επιτρέπεται να είναι υπό στρατιωτική κατοχή η Κύπρος, τονίζοντας στον Ερντογάν ότι πρέπει ν΄αποσύρει τα στρατεύματά του. Κι αυτό αποτελεί ένα ακανθώδες ζήτημα που δυσχεραίνει την επίλυση του κυπριακού με βάση τα δρομολογούμενα σχέδια για τη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο. Η Κύπρος  θα πρέπει να είναι υπό διεθνή διαιτησία, δηλαδή διεθνές προτεκτοράτο, κι αυτό γιατί από εκεί προβλέπεται να περάσουν οι αγωγοί μεταφοράς του πετρελαίου και του φυσικού αερίου της Μέσης Ανατολής. Ειδικότερα οι αγωγοί ενέργειας σχεδιάζεται να διασχίζουν  το υπό ίδρυση κουρδικό κράτος – για το οποίο η Τουρκία καλείται να θυσιάσει εδάφη της-, να περνάν στην Κύπρο κι από εκεί δια μέσου του Αιγαίου να κατευθύνονται προς την Ευρώπη.   

Γι’ αυτό η Κύπρος πρέπει να είναι διεθνές προτεκτοράτο, το Αιγαίο διεθνή ζώνη εμπορίου και θάλασσα ειρήνης!  

Με βάση τα σχέδια αυτά ο Ερντογάν μπορεί να χάνει πετρελαιοφόρα εδάφη για τη σύσταση του κουρδικού κράτους, όμως θ’ ανταμειφθεί με πετρέλαια του Αιγαίου.  Όχι εδάφη! Γι’ αυτό η αντίδραση των ΗΠΑ, της Γερμανίας και των Βρυξελών ήταν άμεση και τελεσίδικη επί των δηλώσεων του Ερντογάν για αναθεώρηση της Συνθήκης της Λοζάνης. Το υπάρχον διεθνές stautus quo είναι αδιαπραγμάτευτο. Αυτό εννοεί η δήλωση ότι η Συνθήκη Λοζάνης είναι διεθνής και δεν επιδέχεται αναθεώρηση. Μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας μπορεί όμως να γίνει επικαιροποίηση κι ερμηνεία της Συνθήκης σε   διμερή βάση, χωρίς τους περιορισμούς του Διεθνούς Δικαίου…..

ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

Η επίλυση του κυπριακού όμως επείγει κι ενόψει των νέων δρομολογούμενων εξελίξεων  στη Μέση Ανατολή. Ο άξονας ΗΠΑ – Ισραήλ- Σαουδική Αραβία επιθυμεί πάση θυσία την αποσταθεροποίηση της περιοχής της Μέσης Ανατολής προκειμένου ν’  ανακτήσει πάλι τον έλεγχο που βλέπει να χάνει  εξαιτίας της ανάμιξης της Ρωσίας και της ενίσχυσης του τόξου του Ιράν που είχαν ως αποτέλεσμα  την διάλυση του ισλαμικού κράτους, την ενδυνάμωση του καθεστώτος Άσάντ στη Συρία,  την ιρανική παρέμβαση στη Βαγδάτη, την κυβέρνηση Χεσμπολά στο Λίβανο. Εν όψει αυτών των εξελίξεων οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν την Ιερουσαλήμ πρωτεύουσα του Ισραήλ.

Τα στρατόπεδα έχουν διαμορφωθεί, κι η «Ελληνική κυβέρνηση» – όχι όμως κι ο λαός- έχει επιλέξει με ποιους θα συνταχτεί! Η θέση της Τουρκίας παζαρεύεται ακόμη κι οι κυβερνώντες της Ελλάδας, ως τριτοκλασάτοι χωροφύλακες έχουν αναλάβει το ρόλο  του μπράβου και του μεσάζοντα! Δεν είναι τυχαία η πώληση όπλων στη Σαουδική Αραβία, για να καταλήξουν κατά πάσα πιθανότητα στον ISIS, όταν αυτή η χώρα καταστρέφει αυτή τη στιγμή τον Λίβανο. Δεν είναι τυχαία η παράνομη διακίνηση πετρελαίου σε τζιχαντιστές από Έλληνες εφοπλιστές που παραμένουν στο απυρόβλητο∙ η  παραχώρηση ζωτικού χώρου για στρατιωτικές ασκήσεις στην  Κάρπαθο∙ η μετατροπή της Κρήτης σε «αβύθιστο αεροπλανοφόρο», κατά την έκφραση του Καμένου, και η  παραχώρηση  της  στο Ισραήλ , τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ για την τοποθέτηση πυραύλων  με εμβέλεια μέχρι Συρία, Ιράκ αλλά και Ρωσία, ελέγχοντας τη Μεσόγειο και τις διόδους προς Μέση Ανατολή και Βόρειο Αφρική, όπως οραματιζόταν η Αγγλία τον 19^ο αι. Δεν είναι τυχαία η στήριξη του καθεστώτος Νετανιάχου που επιδίδεται στην εθνοκάθαρση των Παλαιστινίων. Ως πιστοί σύμμαχοι δεχόμαστε πυρηνικά στον Άραξο και την Κρήτη, μετατρέπουμε την Κρήτη και την Κάρπαθο σε πολεμικό ορμητήριο εναντίον του Ιράν και της Συρίας, μετατρέπουμε τη Βόρειο Ελλάδα σε πολεμικό ορμητήριο κατά των Ρώσων, δίνουμε στους Αμερικάνους το νεώριο της Σύρου για να μη το πάρουν οι Ρώσοι, τους δίνουμε και τη μερίδα του λέοντος των πετρελαίων του Αιγαίου.

Δεν είναι δύσκολο λοιπόν να μαντέψουμε ποιου  πρωτοβουλία ήταν να προσκληθεί ο Ερντογάν στην Ελλάδα και να μπουν στο τραπέζι του διαλόγου Κύπρος, Αιγαίο και Θράκη. Η «ελληνική κυβέρνηση» σαν το πρόθυμο παιδί θελημάτων δέχτηκε με χαρά να παίξει τον διαμεσολαβητή και να καλέσει σε συζητήσεις τον Ερντογάν τη στιγμή που οι σχέσεις του με Αμερικανούς, Ευρωπαίους και Ισραηλινούς έχουν διαταραχτεί. Και η χρονική στιγμή ήταν κατάλληλη: τώρα που η Τουρκία είναι διπλωματικά απομονωμένη κι ο Ερντογάν αντιμετωπίζει σοβαρά  προβλήματα τόσο στο εσωτερικό της χώρας με το κεμαλικό κράτος και τις συνεχείς στάσεις στο στρατό, όσο και προσωπικά  με την  πολύκροτη δίκη στην Αμερική και τις κατηγορίες για διαφθορά μελών της οικογένειάς του. Κι ο Ερτνογάν δεν άφησε βέβαια την ευκαιρία να πάει χαμένη. Μάλιστα μια βδομάδα πριν επιδοθεί επίσημα η πρόσκληση τουρκικές εφημερίδες ανέφεραν δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων της Τουρκίας που παρουσιάζαν ως δεδομένο το ταξίδι του Ερντογάν στην Αθήνα,  εκβιάζοντας ουσιαστικά για την πρόσκληση. Κι είναι λογικό γιατί τέτοια ευκαιρία ίσως να μην ξαναδινόταν. Ο Ερντογάν χρειάζεται ένα success story για να σπάσει την διπλωματική  απομόνωση της Τουρκίας. Χρειάζεται όμως και νέο ζωτικό χώρο καθώς το μέτωπο με Συρία και Ιράκ φαίνεται ότι κλείνει.

Δεν φαίνεται να είναι τυχαίο λοιπόν ότι η πρόσκληση έγινε αμέσως μετά την επίσκεψη του Τσίπρα στις ΗΠΑ όπου ασμένως παραχώρησε ό,τι του ζητήθηκε από τους Αμερικάνους. Κάποιες ειδησεογραφικές πηγές (Παναγιώτης Αποστόλου, διχοτόμησαν το Αιγαίο οι ΉΠΑ , 5/11/2017) αναφέρουν μάλιστα  ότι σε εκείνο το ταξίδι αποφασίστηκε να ενταχτεί στην ομάδα  συνεκμετάλλευσης του Αιγαίου και η Τουρκία και ν΄ αποχωρήσει το Ισραήλ, το οποίο διαμαρτυρήθηκε έντονα.  Είναι λογικό να υποθέσουμε ότι οι ισχυροί δε σχεδιάζουν μόνο τις ζώνες επικράτησής τους, αλλά μοιράζουν και τα κέρδη: Το Ισραήλ  κερδίζει  από τα πετρέλαια της Κύπρου κι έχει και  βάσεις στο Αιγαίο. Για να δελεάσουν τον Ερντογάν να συναινέσει στην επίλυση του κυπριακού και να απομακρυνθεί από τη Ρωσία θα πρέπει να δοθεί κάτι ως αντάλλαγμα. Στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο οι «σύμμαχοι» Άγγλοι  προκειμένου να σπάσει την ουδετερότητά της η Τουρκία τής έδιναν  τη Σάμο και τη Ρόδο. Τώρα τα προτεινόμενα ανταλλάγματα φαίνεται ότι είναι ακόμη πιο γενναιόδωρα. Οι προαναφερόμενες πηγές αναφέρουν ότι συμφωνήθηκε διχοτόμηση του Αιγαίου στον 25^ο μεσημβρινό (δηλαδή ως τις Κυκλάδες!), συνεκμετάλλευση 50 χρόνων και η ίδρυση Ελληνοτουρικής Εταρείας εξόρυξης, στην οποία θα συμμετέχουν κι Αμερικάνοι. Τη σύσταση της εταιρείας αυτής ανακοίνωνε και τουρκική εφημερίδα παραμονές της επίσκεψης Ερτντογάν στην Αθήνα. Μήπως με αυτή την εταιρεία σχετίζεται το κοινό οικονομικό ταμείο που συμφωνήθηκε;

Αν αυτά συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο της αγαστής  ελληνοτουρκικής συνεργασίας  που ξεκίνησε να χτίζεται σε «γερές βάσεις», αφήνοντας πίσω το παρελθόν, είναι κατανοητός ο συμβολισμός της επαίσχυντης  κατάθεσης  της τούρκικης σημαίας με τη μορφή στεφάνου στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη, για να τρίζουν τα κόκκαλα όσων θυσίασαν τη ζωή τους για την Ελευθερία και την Ανεξαρτησία αυτού του τόπου!

Με βάση τα παραπάνω και η ατζέντα των θεμάτων δεν φαίνεται να είχε προετοιμαστεί τόσο πρόχειρα όσο κάποιοι υποστηρίζουν. Προετοιμαζόταν από τον Οκτώβριο με αλλεπάλληλες ανταλλαγές επισκέψεων της  Ελληνοτουρκικής ηγεσίας. Ήταν σαφής ο κύριος στόχος, όπως και οι ανταμοιβές. Μόνο που ο Ερντογάν ήρθε στην Αθήνα ως κυρίαρχος του παιχνιδιού κάνοντας επίδειξη ηγεμόνα: πήρε αυτά που ήθελε από Θράκη κι Αιγαίο και φαίνεται ν΄άφησε σ’ εκκρεμότητα το ζήτημα της Κύπρου, να διευθετηθεί στην πορεία.

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΟ

 Κερδισμένος όμως μάλλον βγήκε και στο μεταναστευτικό. Επ’ αυτού συμφωνήθηκαν από κοινού  μέτρα για την αποσυμφόρηση των νησιών, στο πλαίσιο πάντοτε της συμφωνίας ΕΕ- Τουρκίας. Μιας συμφωνίας που καταστρατηγεί το Διεθνές Δίκαιο για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες, όπως αυτό ορίστηκε μετά το τέλος το Β’ παγκοσμίου Πολέμου.  Μάλιστα ο πρωθυπουργός συμπαραστάθηκε στον Τούρκο πρόεδρο, γιατί μια χώρα 80 εκ. κατοίκων φιλοξενεί 3 κ. πρόσφυγες, και υποσχέθηκαν συνεργασία, γιατί το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζουμε κι εμείς. Συμπαράσταση σε μια χώρα που είχε ενεργό ανάμιξη στους πολέμους της Μέσης Ανατολής συνεργαζόμενη με τους Τζιχαντιστές, επιδιώκοντας τη διάλυση της Συρίας, βομβαρδίζοντας Κούρδους! Για να προωθηθεί μάλιστα αυτή η συνεργασία συναντήθηκε και ο Αβραμόπουλος με τον Τούρκο πρόεδρο. Εννοείται καμία νύξη δεν έγινε για τις δουλεμπορικές πρακτικές της Τουρκίας που ελέγχει τις προσφυγικές  και τις  μεταναστευτικές ροές από χώρες της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής κατευθύνοντάς τες  προς την Ελλάδα∙ καμιά καταγγελία για τους εκατοντάδες μετανάστες και  πρόσφυγες που φτάνουν καθημερινά στα νησιά∙ καμιά αναφορά στο εμπόριο οργάνων και στην εκμετάλλευση παιδιών ως φτηνό εργατικό δυναμικό στα στρατόπεδα συγκέντρωσης της Τουρκίας∙ καμιά καταγγελία για τη δράση Τούρκων πρακτόρων στα νησιά και στη Θράκη∙ καμιά αναφορά ότι το τελευταίο διάστημα έχει αυξηθεί ο αριθμός των Τούρκων πολιτών που φτάνουν ως πρόσφυγες στην Ελλάδα προκειμένου να σωθούν από τις διώξεις και τους βομβαρδισμούς του καθεστώτος Ερντογάν.  Αντ’ αυτού συμφωνήθηκε συνεργασία!  Μήπως αυτό δηλώνει συνεργασία στα παγκόσμια δουλεμπορικά δίκτυα και στα κέρδη απ’ αυτά ; ή μήπως αύξηση των μεταναστευτικών ροών στην Ελλάδα με τις ευλογίες της κυβέρνησης προκειμένου ν’ ανακουφιστεί η Τουρκία;  Γι’ αυτό άραγε, αμέσως μετά την αναχώρηση του Ερντογάν, ξεκίνησε η παροδική αποσυμφόρηση των νησιών, με την αποστολή πλοίου σε ειδικό δρομολόγιο για την μετακίνηση 1000 μεταναστών – προσφύγων από τα νησιά Χίο, Λέσβο και Σάμο προς την Κρήτη, την επόμενη γκρίζα ζώνη που ετοιμάζεται ;

Συνοψίζοντας,

Η πολιτική της κατοχικής κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι μόνο υποτελής, δουλοπρεπής και ταπεινωτική για τον ελληνικό λαό. Όπως κάθε δοσιλογική πολιτική είναι άκρως επικίνδυνη καθώς εμπορευματοποιούνται τα εθνικά συμφέροντα, μπαίνει στο τραπέζι του Προκρούστη  η εθνική επικράτεια,  μεθοδεύεται η στρατηγική απομόνωση της Ελλάδας και κυρίως  η χώρα τοποθετείται στο στόχαστρο πολεμικών αναμετρήσεων. Τη στιγμή που όλος ο πλανήτης αντιλαμβάνεται ότι κλονίζεται επικίνδυνα η ηγεμονία της Δύσης σε οικονομικό και γεωπολιτικό επίπεδο∙ όταν όλες οι κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν με περίσκεψη τις, φανερές ή συγκαλυμμένες, απειλές  των ΗΠΑ - Ισραήλ για εξαπόλυση πυρηνικών κατά της Κορέας και κατά του Ιράν, ως αντίδραση στη διαφαινόμενη απώλεια της ηγεμονίας, και παίρνουν τα μέτρα τους να προφυλαχτούν, οι κυβερνώντες την Ελλάδα, αλλά κι οι αντιπολιτευόμενοι, βάζουν τη χώρα στο μάτι του κυκλώνα. Τη στριμώχνουν ανάμεσα σε συμπληγάδες! Γιατί, όπως  επισημαίνεται,  αν ο άξονας ΗΠΑ – Ισραήλ τα ξαναβρεί με την Τουρκία, θα βάλουν εμάς να πληρώσουμε τη νύφη. Αν πάνε σε σύγκρουση με την Τουρκία κινδυνεύουμε να μας βάλουν να τους κάνουμε εμείς τη βρώμικη δουλειά ανοίγοντας το προς Δυσμάς μέτωπο στον Ερντογάν!

Ως  Λαός οφείλουμε ν’ αντιδράσουμε! Ν΄αγωνιστούμε για τη ανάκτηση της κυριαρχίας της Πατρίδας μας. Για τη Λευτεριά από τα δεσμά που μας έχουν επιβληθεί. Για τη διασφάλιση της Ειρήνης! Για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στη χώρα μας!

Σ΄αυτόν το αγώνα θα πρέπει να ενωθούν όλες οι πατριωτικές δυνάμεις!

12/12/2017

(Η Ελένη Γούλα ανήκει στην Τ.Ο. Ε.ΠΑ.Μ. Σάμου κι είναι μέλος του Εθνικού Συμβουλίου του Ε.ΠΑ.Μ.)