ΕΠΑΜ ΣΑΜΟΥ...

ΑΡΧΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ

ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ – ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ (ΕΠ.ΑΝ.) ΤΟΥ Ε.ΠΑ.Μ.

Το Υπόβαθρο

Αρχές 2010. Ξάφνου οι ουρανοί ανοίξανε και οι Θεοί χτυπούν ανηλεώς τον δύσμοιρο Ελληνικό Λαό, χτυπούν την Πατρίδα μας. Ποιοι Θεοί; Αυτοί είναι καινούργιοι Θεοί, είναι οι ¨Θεοί των αγορών¨. Που στρέφει το βλέμμα του ο λαός φοβισμένα σε αυτή την κρίσιμη στιγμή; Μα εκεί που είχε συνηθίσει να το στρέφει όταν νοιώθει απειλή. Στους ημίθεους της πολιτικής. Αυτοί με τη σειρά τους βγάζουν το πόρισμα, τη ¨συνταγή¨ της σωτηρίας. Λιτότητα και εσωτερική υποτίμηση με μνημόνια και ΔΝΤ. Κεραυνός στις ψυχές του λαού. Ποιοι ήταν και είναι οι κομιστές των εξ’ ουρανού αυτών μηνυμάτων προς το λαό; Μα οι αγγελιοφόροι του θανάτου, μεγαλοδημοσιογράφοι και καθεστωτικά ΜΜΕ. Ένα μεγάλο ποσοστό του λαού δεν αποδέχεται το ¨εξ’ ουρανού πόρισμα των ημίθεων¨, και αντιδρά κατεβαίνοντας στις πλατείες. Όμως το μεγαλύτερο ποσοστό του λαού πιστεύει το πόρισμα ως τη μοναδική διέξοδο σωτηρίας από την κρίση, γιατί αγγελιοφόροι του θανάτου κάνουν φοβερή δουλειά εκμεταλλευόμενοι τον διάβολο (ΜΜΕ) που είναι εγκατεστημένος σε κάθε σπίτι. Όμως γρήγορα αποκαλύπτεται η πλάνη. Παρ’ όλο που ο λαός συνθλίβεται από τα μέτρα, τα οικονομικά μεγέθη είναι τραγικά χειρότερα από ότι πριν. Αποκαλύπτονται σε όλο το μεγαλείο τα απίστευτα ψεύδη που συνεχώς μας λένε οι πολιτικοί. Το σύστημα βέβαια ακολουθώντας πιστά το δόγμα του σοκ, συνεχίζει να πιέζει αφόρητα τον λαό, μην αφήνοντάς τον να πάρει ανάσα, να μην σκέφτεται, να μην μπορεί να αντιδράσει αποτελεσματικά. Ο φόβος της κατάρρευσης διαχέεται παντού.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο υπάρχει μια μεγάλη μερίδα του κόσμου που ενεργοποιείται και ζυμώνεται στις πλατείες, που αποτάσσει τους αγγελιοφόρους του θανάτου και απενεργοποιεί τον ¨διάβολο¨ που έχει στο σπίτι του. Ψάχνει αγωνιωδώς να βρει μια άλλη διέξοδο, μια άλλη λύση, μια άλλη προοπτική, γιατί απλώς δεν χωρά στη λογική του ότι ο θάνατος που του τάζουν είναι η μοναδική διέξοδος. Καλεί στις πλατείες ανεξάρτητους αντιστασιακούς ομιλητές. Ενημερώνεται πλέον από το ίντερνετ. Μαθαίνει για πρώτη φορά από τον Δημήτρη Καζάκη τους πραγματικούς λόγους που φτάσαμε ως εδώ, και ότι μόνη διέξοδος είναι η υιοθέτηση εθνικού κρατικού νομίσματος με παράλληλη διαγραφή των παράνομων εξωτερικών χρεών της χώρας. Δημιουργούνται νέα κινήματα βάσης από τις πλατείες. Δημιουργείται το ΕΠΑΜ.

Το γαϊτανάκι της παράλληλης ενημέρωσης, πέραν της ενημέρωσης των καθεστωτικών μέσων, φουντώνει. Μαθαίνουμε για την περίπτωση του Ισλανδικού λαού που διέγραψε το εξωτερικό του χρέος και τους μεγάλους ρυθμούς ανάπτυξης που έχει η χώρα του τώρα, πώς διέγραψε το χρέος του το Εκουαδόρ, για τα συνεχόμενα δημοψηφίσματα της Ελβετίας, για τη Βολιβία, για το φαινόμενο της Νορβηγίας. Μαθαίνουμε παραδείγματα χωρών και λαών, που έχουν πετύχει μια βελτίωση στη ζωή τους ή ευημερούν, έχοντας αντιμετωπίσει κατά καιρούς παρόμοιες καταστάσεις με τις δικές μας. Μαθαίνουμε για τα διοικητικά τους συστήματα, τα δικαιώματα τους, τις υποχρεώσεις τους ως ενεργοί πολίτες, το ανεπτυγμένο αίσθημα του κοινωνικού συμφέροντος που έχουν αναπτύξει. Επιπλέον μαθαίνουμε ότι η χώρα μας έχει πολύ μεγάλης αξίας ορυκτό πλούτο άμεσα εκμεταλλεύσιμο. Μαθαίνουμε ότι υπάρχουν συγγράμματα που είναι στην αφάνεια εδώ και δεκαετίες, όπως ¨Η Βαριά Βιομηχανία στην Ελλάδα¨ του Δημήτρη Μπάτση, που αποδεικνύουν τη δυνατότητα ανάπτυξης της ελληνικής βιομηχανίας, και ότι υπήρξε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο άμεσης ανασυγκρότησης της χώρας μας μετά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο, από την επιστημονική διανόηση της τότε εποχής, το οποίο δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Μαθαίνουμε για τις μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης του πρωτογενούς τομέα σε μια εποχή που οι διεθνείς τιμές των αγροτικών προϊόντων είναι στα ύψη. Μαθαίνουμε για τις μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης του τουρισμού μας σε μια άλλη βάση από την ισχύουσα. Ο Δημήτρης Καζάκης από τις πλατείες, από το ραδιόφωνο, από τις συγκεντρώσεις, μας αναλύει συστηματικά την πραγματική διάσταση των τρεχουσών εξελίξεων, αποκαλύπτει συνεχώς τα ασύστολα ψεύδη των υποτελών κυβερνώντων, αποδεικνύει μια άλλη διάσταση της ιστορίας μας και αποδεικνύει ότι μόνη διέξοδος είναι το εθνικό νόμισμα με παράλληλη διαγραφή των παράνομων εξωτερικών χρεών της χώρας. Μας αποδεικνύει με κάθε λεπτομέρεια ότι οι επιβαλλόμενες πολιτικές οδηγούν στην κατάρρευση του παραγωγικού ιστού της χώρας μας και στην εξαθλίωση του ελληνικού λαού. Μας αποδεικνύει ότι η υιοθέτηση εθνικού κρατικού νομίσματος σημαίνει ανάκτηση της εθνικής μας κυριαρχίας. Εθνικό κρατικό νόμισμα σημαίνει κρατικοποίηση του ληστρικού παρασιτικού τραπεζικού συστήματος με παράλληλη διαγραφή των χρεών των επιχειρήσεων, διαγραφή των χρεών των νοικοκυριών και διασφάλιση των καταθέσεων του ελληνικού λαού. Εθνικό κρατικό νόμισμα σημαίνει άμεση παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης και ραγδαία ανάπτυξη της αγοράς εργασίας.

Δυστυχώς για όλα τα παραπάνω δεν είναι ενήμερη η μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού. Ο αγώνας για να πείσεις τον κόσμο για την άλλη προοπτική και την άλλη διέξοδο από τη λαίλαπα, είναι ένας δύσκολος αγώνας διαρκείας. Χρέος της επιστημονικής κοινότητας του ΕΠΑΜ και του λαού μας, είναι να ανοίξει αυτός ο διάλογος της άλλης πρότασης την οποία μόνο το ΕΠΑΜ την διατυπώνει προς το παρόν.

Στο πλαίσιο αυτό, το ΕΠΑΜ παίρνει την πρωτοβουλία για τη συγκρότηση του ΕΠ.ΑΝ. (Επιστήμη – Ανασυγκρότηση) καλώντας τους Πατριώτες Έλληνες Επιστήμονες, όπως επίσης και όποιον Έλληνα θεωρεί ότι μπορεί να προσφέρει με τις ιδιαίτερες γνώσεις του, έτσι ώστε να συμβάλουν ενεργά σε αυτό το εγχείρημα. Καλώς εχόντων των πραγμάτων, από αυτή την προσπάθεια θα γεννηθεί τελικά μια συνολική ολοκληρωμένη πρόταση ανασυγκρότησης της χώρας μας, η οποία θα έχει τέτοια δυναμική ώστε θα διαλύει την όποια προσπάθεια παραπληροφόρησης της κοινής γνώμης από τα καθεστωτικά μέσα.

Πιστεύουμε ότι το όλο εγχείρημα θα πρέπει να διέπεται από μια μορφή οργάνωσης, που θα το καθιστά λειτουργικό και εν τέλει αποδοτικό. Ακολούθως παρουσιάζεται το πλαίσιο της ανάπτυξης του όλου εγχειρήματος.

Σκοπός της Επιστήμης – Ανασυγκρότησης του Ενιαίου Παλλαϊκού Μετώπου

Σκοπός της ΕΠ.ΑΝ είναι, με την ενεργοποίηση του επιστημονικού προσωπικού της χώρας και με την σύνθεση των απόψεων, να επιτελεσθεί: Πρώτον η επιστημονική ολιστική και ολοκληρωμένη πρόταση του Ε.ΠΑ.Μ. για την άμεση ανασυγκρότηση της χώρας και δεύτερον η πραγματιστική διατύπωση των όρων, των προϋποθέσεων και των πραγματικών μεταβλητών που θα συνθέτουν ¨από τη θεωρία στην πράξη¨ το όραμα που έχει εν δυνάμει κάθε Έλληνας που πιστεύει ότι αυτή η χώρα και αυτός ο λαός μπορεί να σταθεί στα πόδια του με τις δικές του δυνάμεις, ανεξάρτητος, κυρίαρχος, παράδειγμα προς μίμηση και οδηγός όπως έκαναν οι προγονοί του. 

Στόχος της ΕΠ.ΑΝ είναι η διατύπωση μιας ολοκληρωμένης πρότασης για την ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας βασισμένη στην αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού και των πόρων της, για την ανασυγκρότηση του παραγωγικού ιστού, για την ανάδειξη μιας νέας συνταγματικής λογικής βασισμένης στη διοικητική αποκέντρωση και την ανάδειξη των ηθικών αξιών που συνάδουν με το ελληνικό πνεύμα. Στόχος της ΕΠ.ΑΝ είναι η ενεργοποίηση της κρίσιμης μάζας των ανθρώπων του πολιτισμού και της κοινωνίας μας έτσι ώστε να επιτευχθεί η μεταστροφή της ελληνικής  κοινωνίας από κοινωνία υλιστική και ατομικιστική σε κοινωνία των αξιών και της συμμετοχικότητας. Στόχος της ΕΠ.ΑΝ. είναι η διατύπωση πρότασης με την οποία θα επιτυγχάνεται η ¨ολοκληρωμένη ανάπτυξη ¹ της χώρας, δηλαδή η ταυτόχρονα και διαχρονικά, οικονομική, κοινωνική, τεχνική/ τεχνολογική, πολιτική και πολιτισμική ανάπτυξη, η οποία μπορεί να υπάρξει μονό όταν τελείται σε διαλεκτική αρμονία και με σεβασμό πάντα στον άνθρωπο, στις προαιώνιες ευγενείς αξίες και στο «όλο» φυσικό και πολιτισμικό του περιβάλλον, στο οποίο εντάσσεται ειρηνικά και δημιουργικά ως αναπόσπαστο και όχι κυρίαρχο μέρος του¨¹ (ο ορισμός οι αρχές του Μοντέλου Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης και η διεπιστημονική μεθοδολογία αυτής, παρουσιάζονται στο συνημμένο Παράρτημα).

Η ενεργοποίηση των πραγματικών υγιών δυνάμεων της χώρας και ενός κρίσιμου τμήματος του επιστημονικού κόσμου της χώρας, που πραγματικά νοιάζεται για αυτή, αποτελεί άμεση προτεραιότητά μας για τη συγκρότηση των τομεακών ΕΠ.ΑΝ, σκοπός των οποίων είναι η διατύπωση μιας ολοκληρωμένης και υλοποιήσιμης τομεακής πρότασης. Η σύνθεση δε όλων των επιμέρους τομεακών προτάσεων θα αποτελέσει την ολοκληρωμένη πρόταση της ΕΠ.ΑΝ.

Αρχές Λειτουργίας και Συγκρότησης των Τομεακών Ομάδων Εργασίας ¨Επιστήμη-Ανασυγκρότηση¨ (Τομεακά ¨ΕΠ.ΑΝ¨).

Τα Τομεακά ΕΠ.ΑΝ. θα πρέπει να κινηθούν σε ένα πλαίσιο λειτουργίας με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που θέτουμε στη συνέχεια, θεωρώντας ότι αυτό το πλαίσιο βοηθά στην αποτελεσματική και αποδοτική λειτουργία τους και δεν βάζει φραγμούς στην ελεύθερη επιστημονική σκέψη.

Συγκεκριμένα, τα κύρια χαρακτηριστικά λειτουργίας και συγκρότησης των τομεακών ΕΠ.ΑΝ. περιγράφονται ως εξής:

• Αποτελούν εθελοντικές διεπιστημονικές ομάδες εργασίες από μέλη και μη μέλη του Ε.ΠΑ.Μ.
• Συνίστανται σε 5 έως 10 μέλη (ή ως άλλως οριστεί ανάλογα με τις ανάγκες)
• Εκλέγουν έναν συντονιστή
• Μετά τη συγκρότησή τους, τα μέλη των τομεακών ΕΠ.ΑΝ. εξετάζουν το ενδεχόμενο πρόσκλησης επιστημόνων εκτός Ε.ΠΑ.Μ. για τη συμβολή τους στις εργασίες
• Καταρτίζουν συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα εργασιών και αποδίδουν συγκεκριμένο αποτέλεσμα εντός αυτού
• Απευθύνουν κάλεσμα σε όσα μέλη, φίλους του Ε.Πα.Μ. και γενικά σε όσους πολίτες δύνανται να συμβάλλουν με την αποστολή στοιχείων, πληροφορίας, προτάσεων
• Συνεδριάζουν υποχρεωτικά κάθε 15 έως 30 μέρες το αργότερο, οπότε θα ελέγχεται η πρόοδος των εργασιών τους
• Συνεργάζονται μεταξύ τους στην περίπτωση που τα αντικείμενα μελέτης των επιμέρους τομέων είναι αλληλένδετα και επικαλυπτόμενα
• Παρουσιάζουν προς διαβούλευση τα στάδια εξέλιξης των εργασιών τους στους πυρήνες και στα κεντρικά όργανα του Ε.ΠΑ.Μ. και δημόσια στον ελληνικό λαό. Η διαβούλευση θα γίνεται με παρουσιάσεις των ολοκληρωμένων εργασιών των τομεακών ΕΠ.ΑΝ., σε τακτά χρονικά διαστήματα (ανά δύο μήνες) και με παράλληλη αποστολή αυτών των εργασιών σε ηλεκτρονική μορφή στους πυρήνες
• Συνεργάζονται με την Γραμματεία Επιστήμης Ανασυγκρότησης του ΕΠΑΜ, η οποία συντονίζει το συνολικό έργο με συνδρομή της Πολιτικής Γραμματείας του ΕΠΑΜ

Επιπλέον

• Σε περίπτωση που κάποιο τομεακό ΕΠ.ΑΝ., συνίσταται σε δύο ή περισσότερες θεματικές ενότητες, δύναται να δημιουργηθούν  υποομάδες εργασίας συνεργαζόμενες υπό τον ίδιο συντονιστή
• Σε περιπτώσεις διαφωνιών κατά την πρόοδο των εργασιών των τομεακών ΕΠ.ΑΝ., ισχύει η αρχή της πλειοψηφίας
• Η γραμματειακή υποστήριξη των τομεακών ΕΠ.ΑΝ. είναι ευθύνη του συντονιστή ή ως άλλως οριστεί
• Η Γραμματεία Επιστήμης Ανασυγκρότησης του ΕΠΑΜ συνέρχεται σε κοινή σύσκεψη με τους συντονιστές των τομεακών ΕΠΑΝ μια φορά το δίμηνο ή νωρίτερα αν απαιτείται
• Μετά το πέρας 6μήνου από τη συγκρότηση, δύναται να υπάρξει αναθεώρηση στόχων, χρονοδιαγράμματος εργασιών και σύνθεσης των τομεακών ΕΠ.ΑΝ σε συνεργασία με τη Γραμματεία Επιστήμης Ανασυγκρότησης του ΕΠΑΜ και τη συνδρομή της Πολιτικής Γραμματείας του ΕΠΑΜ

Τέλος, υπογραμμίζεται ότι:

• Τα Τομεακά ΕΠ.ΑΝ. δεν διέπονται και δεν έχουν καμιά σχέση με συντεχνιακές λογικές και πρακτικές, αλλά δρουν με γνώμονα το συνολικό καλό της κοινωνίας 
• Τα Τομεακά ΕΠ.ΑΝ. ακολουθούν την μεθοδολογία εκπόνησης των εργασιών τους ως προτείνεται παρακάτω, ή διαφοροποιημένη μετά από επαρκή αιτιολόγηση, λαμβάνοντας υπόψη τον σκοπό και τους στόχους του ΕΠ.ΑΝ. ως περιγράφονται παραπάνω
• Τα αποτελέσματα των εργασιών των Τομεακών ΕΠ.ΑΝ. δεν πρέπει να αλληλοσυγκρούονται αλλά να βρίσκονται σε πλήρη αρμονία μεταξύ τους, με τελικό σκοπό την σύνθεση της Ολοκληρωμένης πρότασης ανασυγκρότησης και ανάπτυξης της χώρας μας
• Η αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα των Τομεακών ΕΠ.ΑΝ. αξιολογείται από την επίτευξη των παρακάτω διαρκών στόχων και εν τέλει του τελικού
• Διαρκής στόχος και αρμοδιότητα των Τομεακών ΕΠ.ΑΝ. είναι, μετά από ανάλυση και μελέτη των τρεχουσών εξελίξεων, η εισήγησή τους στα Κεντρικά Όργανα του Ε.Πα.Μ. για επιμέρους θέματα του τομέα ευθύνης τους. Τα Τομεακά ΕΠ.ΑΝ. αποτελούν τη ¨Δεξαμενή Σκέψης¨ του Ε.Πα.Μ. στον τομέα ευθύνης τους
• Διαρκής στόχος των Τομεακών ΕΠ.ΑΝ. είναι η ολοένα και μεγαλύτερη συμμετοχή της ελληνικής επιστημονικής κοινότητας στη συζήτηση για την ανάπτυξη της χώρας μας με γνώμονα το εθνικό νόμισμα και γενικότερα τα προτάγματα του Ε.Πα.Μ..
• Διαρκής στόχος των Τομεακών  ΕΠ.ΑΝ.  είναι η ολοένα και μεγαλύτερη συμμετοχή του ελληνικού λαού  στη συζήτηση για την ανάπτυξη της χώρας μας με γνώμονα το εθνικό νόμισμα και γενικότερα τα προτάγματα του Ε.Πα.Μ.. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να υπάρχει δημοσίευση των αποτελεσμάτων προς όλες τις κατευθύνσεις
• Διαρκής στόχος των Τομεακών ΕΠ.ΑΝ. είναι η αναζήτηση εκείνων των ενεργών υπεύθυνων χειραφετημένων συμπολιτών μας που με τις ιδέες τους μπορούν να συμβάλουν στην επαναθεμελίωση της ελληνικής κοινωνίας σε μια διαφορετική βάση, που ούτε καν την έχουμε φανταστεί
• Τελικός στόχος τους είναι να παρουσιάσουν ένα προσχέδιο ανάπτυξης του τομέα τους, με τη λογική του εθνικού νομίσματος και των αρχών και των προταγμάτων που διέπουν το Ε.Πα.Μ., ακολουθώντας τη μεθοδολογία και τις αρχές που ορίζονται στο παρόν κείμενο.

Η μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί για την εκπόνηση των τομεακών σχεδίων ανάπτυξης περιγράφεται ως εξής:

• Σκοπός- Αντικείμενο έρευνας
• Αρχές Ανάπτυξης
• Καταγραφή Υφιστάμενης Κατάστασης
• Ανάλυση Υφιστάμενης Κατάστασης 
• Σενάρια
• Ανάλυση - Αξιολόγηση Σεναρίων
• Επιλογή Βέλτιστου Σεναρίου
• Κοστολόγηση Βέλτιστου Σεναρίου (Μελέτη κόστους Οφέλους)
• Περιγραφή της διαδικασίας Monitoring και του τρόπου που επιτυγχάνεται η Ανάδραση

Η  πρόθεση μας είναι να συγκροτηθούν τα παρακάτω τομεακά ΕΠ.ΑΝ.:

• ΕΠ.ΑΝ. Τομέα Οικονομίας, 
• ΕΠ.ΑΝ. Τομέα Πρωτογενούς Παραγωγής
• ΕΠ.ΑΝ. Τομέα Δευτερογενούς Παραγωγής
• ΕΠ.ΑΝ. Τομέα Τριτογενούς Παραγωγής (Εμπόριο, Υπηρεσίες, Τουρισμός)
• ΕΠ.ΑΝ. Τομέα Δημόσιας Διοίκησης και Διοικητικής Αποκέντρωσης
• ΕΠ.ΑΝ. Τομέα Δικαιοσύνης και Συντακτικής Εθνοσυνέλευσης
• ΕΠ.ΑΝ. Τομέα Εξωτερικών - Άμυνας 
• ΕΠ.ΑΝ. Τομέα Υποδομών και Δικτύων
• ΕΠ.ΑΝ. Τομέα Ενεργειακής Πολιτικής και Περιβάλλοντος
• ΕΠ.ΑΝ. Τομέα Παιδείας & Πολιτισμού
• ΕΠ.ΑΝ. Τομέα Έρευνας & Τεχνολογίας
• ΕΠ.ΑΝ. Τομέα Ναυτιλίας
• ΕΠ.ΑΝ. Τομέα Υγείας
• ΕΠ.ΑΝ. Τομέα Εργασίας

Επίλογος

Εν κατακλείδι τονίζεται ότι το συγκεκριμένο εγχείρημα αποτελεί μια πρόκληση καταρχήν για τα μέλη και φίλους του ΕΠΑΜ, επιστήμονες και μη, και κατ’ επέκταση για όλο τον ελληνικό λαό, καθώς αυτός καλείται αντικειμενικά να αρθρώσει τις δικές του προτάσεις και τον δικό του λόγο, από την θεωρία στην πράξη, ανοίγοντας έναν διαρκή διάλογο ¨από τα κάτω¨, για το πώς θέλει και οραματίζεται τη ζωή του, σε ευθεία ρήξη με την ¨καθεστωτική¨ λογική που μας λέει ¨ορθά κοφτά¨ ότι ο σχεδιασμός, ο προγραμματισμός και η οργάνωση της ίδιας μας της ζωής είναι αποκλειστικό προνόμιο συγκεκριμένων αργυραμοιβών ¨ειδικών¨ και ότι ο λαός δεν μπορεί να ορίζει μόνος του τη μοίρα του. Αντίθετα εμείς είμαστε σίγουροι ότι οι πραγματικοί ειδικοί βρίσκονται στα σπλάχνα του λαού, θυσιάζονται για τον ίδιο το λαό, είναι σύντροφοι (με την πραγματική έννοια) και συναγωνιστές με τον ίδιο το λαό και σε καμιά περίπτωση δεν είναι αργυραμοιβοί.

Το ΕΠ.ΑΝ. δεν μπορεί παρά να είναι η εξύψωση του νου, της ψυχής, της καρδιάς, της λογικής, της επιστημοσύνης και της ηθικής.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΠΑΜ

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ

¹ Ρόκος, Δ. (2003,) Από τη «Βιώσιμη» ή «Αειφόρο» στην Αξιοβίωτη Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη, Ρόκος, Δ.(επιμ.). Αθήνα: Εκδοτικός Οίκος Λιβάνη, σελ. 532

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Διατύπωση Ορισμού, Αρχών Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης και της διεπιστημονικής μεθοδολογίας αυτής

Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη ¹ ορίζεται ως η ταυτόχρονα και διαχρονικά, σε πλανητικό, υπερεθνικό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο οικονομική, κοινωνική, τεχνική/ τεχνολογική, πολιτική και πολιτισμική ανάπτυξη, η οποία μπορεί να υπάρξει μονό όταν τελείται σε διαλεκτική αρμονία και με σεβασμό πάντα στον άνθρωπο, στις προαιώνιες ευγενείς αξίες και στο «όλο» φυσικό και πολιτισμικό του περιβάλλον, στο οποίο εντάσσεται ειρηνικά και δημιουργικά ως αναπόσπαστο και όχι κυρίαρχο μέρος του.

Η Οικονομική διάσταση ¹ της Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης, είναι αυτή που:

• Δεν αγνοεί, αλλά αντιθέτως προϋποθέτει δημιουργικά, θεμελιώνεται, συμβαδίζει και συντελεί στην κοινωνική, πολιτική και πολιτιστική ανάπτυξη όλων των ανθρώπων, όπου γης.
• Αξιοποιεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό και για αυτό άλλωστε αναπτύσσει την κατάλληλη κάθε φορά στο χώρο και το χρόνο τεχνολογία.
• Έχει ως βασικό άξονα των δράσεών της σε όλα τα επίπεδα την ανάγκη για την αποτελεσματική προστασία της Φύσης, η οποία εμπεριέχει ως αναπόσπαστο τμήμα της τον άνθρωπο και τους πολιτισμούς όπου αυτός ανέπτυξε κατά τη διάρκεια της ιστορίας του.

Η Πολιτική διάσταση ¹ της Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης διακρίνεται για τα εξής:

• Έχει ως βασικό της στόχο την ουσιαστική της συμμετοχή σε όλες τις πτυχές της πολιτικής και κοινωνικής ζωής, όλων των ανθρώπων, ως ελεύθερων, μορφωμένων, πληροφορημένων και σωστά ενημερωμένων, υπεύθυνων και συνειδητών, οι οποίοι εργάζονται, παράγουν, δημιουργούν και στοχάζονται ατομικά και συλλογικά κατά τέτοιο τρόπο, ώστε η προαγωγή των συμφερόντων και των ενδιαφερόντων τους να τελείται με απόλυτο σεβασμό απέναντι στα δικαιώματα των συνανθρώπων τους, σε ένα ειρηνικό, οικείο και ισορροπημένο φυσικό και πολιτισμικό περιβάλλον.
• Θέτει ως βασικό της θεμέλιο τον πολιτισμό και την δημόσια παιδεία, στην οποία οφείλουν να έχουν ισότιμη πρόσβαση όλοι ανεξαιρέτως οι άνθρωποι, ανεξαρτήτως φυλής, φύλλου, εθνικότητας, χρώματος, ηλικίας, πεποιθήσεων και ιδεολογιών, προκειμένου έτσι να τους δοθεί η δυνατότητα να κοινωνικοποιηθούν και να αναπτύξουν τις δημιουργικές δυνατότητες και δεξιότητες του μυαλού τους, της κριτικής τους σκέψης, καθώς και την κοινωνική και πολιτική ευθύνη τους.
• Δεν συμβιβάζεται με την από μέρους των πολιτών εκχώρηση των βασικών πολιτικών δικαιωμάτων τους, ούτε και ανέχεται μια υποτελή στάση τους προς οποιαδήποτε διαφθαρμένη, ανίκανη και καταδυναστευτική εξουσία.
• Σε καμία των περιπτώσεων δεν είναι σημειακή και μονοσήμαντη, οριοθετώντας κατά αυτόν τον τρόπο «ασφαλείς συνθήκες δημοκρατίας για τους λίγους» και «εκλεκτούς», αλλά τείνει να ευνοεί τη διάχυση της σε πλανητικό επίπεδο.

Η Κοινωνική Διάσταση ¹ της Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης διέπεται από τα ακόλουθα:

• Σέβεται τις πανανθρώπινες αξίες της ειρήνης, της δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης, της δημοκρατίας και έχει ως άξονα αναφοράς σε όλα τα επίπεδα την ανάγκη προστασίας της φύσης ως το μοναδικό φυσικό πλούτο του ανθρώπου, ο οποίος υποχρεούται να δραστηριοποιείται και να εντάσσεται ως αναπόσπαστο μέρος σε αυτή.
• Δεν περιορίζεται στις «ανεπτυγμένες» μόνο χώρες και ιδίως στις προνομιούχες κοινωνικές τάξεις και ομάδες, για τις οποίες οι σχετικοί «δείκτες ανθρώπινης ανάπτυξης» ευημερούν ως ποσοστιαία μεγέθη, τα οποία ωστόσο επιβεβαιώνουν τις διαρκώς αυξανόμενες τάσεις της φτώχειας, της αμάθειας και της κοινωνικής καταπίεσης.
• Δε συμβιβάζεται με τις τεράστιες και συνεχώς διογκούμενες και οξυνόμενες κοινωνικές ανισότητες μεταξύ των πλούσιων και φτωχών χωρών, αλλά και των κοινωνικών τάξεων και ομάδων στα πλαίσια μιας «ανεπτυγμένης» δήθεν περιοχής.
• Δε συνυπάρχει με τις κυρίαρχες οικονομικές και πολιτικές επιλογές των πρώην αποικιοκρατικών μεγάλων δυνάμεων και των παγκοσμιοποιημένων αγορών της νέας τάξης, οι οποίες εκμεταλλεύθηκαν ληστρικά και στο μέγιστο δυνατό βαθμό τα φυσικά και ανθρώπινα διαθέσιμα των αποικιών και των, θεωρητικά και μόνο, «ανεξάρτητων χωρών» του τρίτου κόσμου, καθηλώνοντας με αυτόν τον τρόπο τις κοινωνίες τους σε μόνιμη υπανάπτυξη.
• Προϋποθέτει την ριζική ανατροπή και μετατροπή του κυριάρχου μοντέλου παραγωγής, διανομής και κατανάλωσης, το οποίο βασίζεται κατά κύριο λόγο στην υπερπαραγωγή, στην υπερσυσσώρευση και συγκεντροποίηση, στην παγίωση της άνισης διανομής, στην διαρκώς αυξανόμενη λεηλασία, διασπάθιση και εκμετάλλευση των φυσικών και ανθρώπινων διαθεσίμων και των δυνατοτήτων του πλανήτη μας, καθώς και στην χωρίς ηθικούς φραγμούς επιδίωξη της συνεχούς μεγιστοποίησης της ανταγωνιστικότητας, του κέρδους και της «αποδοτικότητας» των αγορών.
• Προϋποθέτει ένα νέο είδος παιδείας για όλα τα σχολεία, σε όλες τις βαθμίδες, με δομές, λειτουργίες, προγράμματα και περιεχόμενα σπουδών, τα οποία θα διασφαλίζουν με τον πληρέστερο και περισσότερο αξιόπιστο τρόπο ότι η διαμόρφωση της μέσης κοινωνικής συνείδησης και της κοινωνικής δυναμικής δεν θα εγκαταλείπεται στις προθέσεις των κυριάρχων επιλογών των διαφόρων πολυεθνικών εταιριών, οι οποίες «αποθεώνονται» από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τα ισοπεδωτικά σε κάθε περίπτωση πρότυπα πολιτικής και πολιτισμικής εξισορρόπησης και ομογενοποίησης των ανθρωπίνων κοινωνιών, τα οποία στηρίζουν ενεργά τις αγορές τους.

Η Πολιτιστική Διάσταση ² της Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης εμφορείται από τα παρακάτω:

• Σέβεται και διαφυλάσσει τους τοπικούς πολιτισμούς, τη γνώση και το φυσικό και πολιτισμικό περιβάλλον, τις αντιλήψεις, τις σκέψεις, τις δοξασίες, τα έθιμα και τις παραδόσεις όλων των ανθρώπων, όπου γης, όχι ως στοιχεία που θα εξυπηρετήσουν την τουριστική ανάδειξη και ανάπτυξη, αλλά ως ζωντανά και δημιουργικά στοιχεία ειρηνικής συνύπαρξης και δημιουργικής αλληλεπίδρασης και ανάπτυξης των πολιτισμών της ανθρωπότητας.
• Αξιοποιεί στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό συνθετικά, διεπιστημονικά και δημιουργικά τις πραγματικές δυνατότητες της παιδείας, της έρευνας, της τεχνολογίας και της παιδαγωγικής, μέσω των παραδοσιακών γνώσεων, των δεξιοτήτων και των πολύτιμων εμπειριών των ανθρώπων κάθε τόπου για την επίλυση των ουσιωδών προβλημάτων τους.
• Παρέχει γνώσεις, οι οποίες με την πάροδο του χρόνου πέρασαν από γενιά σε γενιά ως βασικό απόσταγμα της σοφίας και της πολιτισμικής κληρονομιάς, στις συγκεκριμένες κάθε φορά συνθήκες αλληλεπίδρασής τους με τη φύση και τον «έξω» κόσμο, όχι όπως αυτές γίνονται αντιληπτές από τις τεχνικές εκθέσεις των ειδικών, αλλά όπως αυτές συνειρμικά εκφράζονται από τους αυτόχθονες, αφού πρωτίστως αναπτυχθεί μαζί τους ένας κοινός κώδικας επικοινωνίας και αποκτηθεί με αυτόν τον τρόπο η εμπιστοσύνη τους από τους κάθε λογής ερευνητές, μελετητές και φορείς, οι οποίοι ωστόσο δεν θα αποφασίζουν για αυτούς ερήμην της παρουσίας τους, αλλά και ούτε πριν από αυτούς.
• Επηρεάζεται άμεσα και διαμορφώνει τις αντίστοιχες δράσεις και πολιτικές από τα κάτωθι στοιχεία:

i. Την Κοινοτική Ζωή, τις συλλογικές δραστηριότητες, τις κοινοτικές εργασίες και τα δίκτυα κοινοτικής αλληλεγγύης της κάθε κοινωνικής οργάνωσης στο χώρο και το χρόνο.

ii. Τα είδη της γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής, την βιοποικιλότητα, τις παραδοσιακές αλλά και τις πιο σύγχρονες αγροτικές πολιτικές και τον καταμερισμό της εργασίας στον αγροτικό τομέα.

iii. Τον τρόπο και τα ποσοτικά και ποιοτικά μεγέθη της επίδρασης και των επιπτώσεων μεγάλων υπερτοπικής σημασίας μεταφορικών, ενεργειακών, υδρολογικών και υδραυλικών έργων, τα οποία κατασκευάζονται στην ευρύτερη περιοχή, αλλά επηρεάζουν πολυδιάστατα τους τοπικούς πληθυσμούς.

iv. Τις παραδοσιακές χρήσεις γης, τις έγγειες διαρθρώσεις και τα ιδιοκτησιακά καθεστώτα του κάθε τόπου.

v. Τις στρατηγικές επιβίωσης, αντιμετώπισης της πείνας, της δίψας και της φτώχειας, προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και αξιοποίησης στο μέγιστο δυνατό βαθμό της γης και των φυσικών και ανθρώπινων διαθεσίμων του κάθε τόπου.

vi. Την οικογενειακή ζωή, τις κοινωνικές σχέσεις και τα αντίστοιχα πρότυπα και ρόλους που δημιουργούνται, τις μορφές απασχόλησης ,τις ευκαιρίες απόκτησης εισοδήματος, τις θρησκευτικές, φυλετικές, τοπικές και εθνικές εορτές, τη μουσική, τους χωρούς, τους μύθους, την αρχιτεκτονική, την πνευματική δημιουργία, την κατάρτιση και εκπαίδευση, καθώς και την παραδοσιακή εξάσκηση.

vii. Τις ατομικές και συλλογικές αντιλήψεις για την ανάπτυξη και τις προτεραιότητες της και τις «αντιδράσεις» σε περιφερειακούς και εθνικούς σχεδιασμούς και δράσεις ανάπτυξης.

viii. Τις πολύπλοκες εξωτερικές, οικονομικές, κοινωνικές, πολιτισμικές, πολιτικές, επικοινωνιακές και τεχνολογικές επιδράσεις και τις άμεσες, αλλά και έμμεσες επιπτώσεις τους στη φύση, την κοινωνία και τον πολιτισμό του κάθε τόπου.

ix. Τις εθνικές, φυλετικές, θρησκευτικές, κοινωνικές και πολιτικές ιδιαιτερότητες, καθώς και τις πνευματικές πεποιθήσεις των κατοίκων, τις εσωτερικές και εξωτερικές εντάσεις, τις διενέξεις, τους πολέμους της ιστορικής ανέλιξης του κάθε τόπου, καθώς και τις πολυδιάστατες συνέπειες τους.

x. Τα ποιοτικά και ποσοτικά μεγέθη, καθώς και τα επίπεδα του πληθυσμού, της υγείας, της βιοτεχνικής, βιομηχανικής, μεταλλευτικής και εξορυκτικής γενικότερα παραγωγής, των υπηρεσιών και τα σχετικά πρότυπα και συνθήκες απασχόλησης και αμοιβής της εργασίας.

xi. Τις κοινωνικές, οικονομικές, πολιτικές, πολιτισμικές και τεχνολογικές μεταβολές που πραγματοποιούνται σε κάθε τόπο.

xii. Τις άμεσες και έμμεσες συνέπειες των φυσικών και τεχνητών καταστροφών, την απώλεια και την υποβάθμιση των γαιών, των εδαφών, των δασών, των βοσκών και των υδάτων, καθώς και τη ρύπανση, τη μόλυνση και τις λοιπές εξοντωτικές μορφές ασθενειών και τους τρόπους αντιμετώπισής τους.

Η Τεχνολογική Διάσταση ¹ της Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης προωθεί την αξιοποίηση της «κατάλληλης» μορφής τεχνολογίας, η οποία καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τις συνθήκες της συγκεκριμένης φυσικής και κοινωνικοοικονομικής πραγματικότητας. Πιο συγκεκριμένα όμως, αυτή η κατάλληλη μορφή τεχνολογίας που προϋποθέτει το Μοντέλο της Αξιοβίωτης Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης διέπεται από τα ακόλουθα:

• Είναι συμβατή με τις τοπικές, φυσικές, πολιτισμικές, κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες, όπως για παράδειγμα με τα φυσικά, ανθρώπινα και πολιτισμικά διαθέσιμα, τις αξίες, τα έθιμα, τις παραδόσεις και τις δεξιότητες της συγκεκριμένης κοινωνικής οργάνωσης από την οποία επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί.
• Χρησιμοποιεί με «κατάλληλο» τρόπο τα τοπικά διαθέσιμα υλικά και ενεργειακές πηγές, με χρήση εργαλείων, διαδικασιών, επεξεργασιών, μεθόδων και τεχνικών, οι οποίες αναπτύχθηκαν και υπάρχουν ως καθημερινή πραγματικότητα, αλλά μπορούν κιόλας να συντηρούνται, να βελτιώνονται και να ελέγχονται από τα μέλη της εν λόγω κοινωνικής οργάνωσης.

Πλην αυτών, διευκρινίζεται ότι η αρμονική σχέση της τεχνολογίας με την κοινωνία, την οικονομία, την πολιτική και τον πολιτισμό, είναι δυνατόν να επιτευχθεί και μπορεί να εξασφαλισθεί μόνο σε συνθήκες σχεδιασμού και εφαρμογής αξιόπιστων προγραμμάτων Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης, της οποίας η φύση, η φιλοσοφία και οι αρχές της εμπεριέχουν την διαλεκτική της αρμονία με τον άνθρωπο και το «ολικό» φυσικό και πολιτισμικό του περιβάλλον.

Η ολιστική διεπιστηµονική µεθοδολογία ³, οι διαδικασίες της και οι φάσεις των δράσεων για την ανάπτυξη µιας περιοχής ακολουθεί τα παρακάτω βήµατα:

1. Διεπιστημονική τεκμηρίωση της Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης και των αρχών, των αξιών και των στόχων της ως βέλτιστης επιλογής.
2. Διεξαγωγή των απαραίτητων ερευνών και μελετών Ολοκληρωμένων Αποδόσεων της φυσικής και της κοινωνικοοικονομικής πραγματικότητας και συστηματική παρακολούθηση των τάσεων μεταβολών τους δια μέσου του χρόνου.
3. Ανάλυση των στοιχείων τα οποία συγκροτούν την δυναμική, της φυσικής και της κοινωνικοοικονομικής της πραγματικότητας
4. Διατύπωση και τεκμηρίωση εναλλακτικών αναπτυξιακών σεναρίων Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης της περιοχής/ περιφέρειας.
5. Διερεύνηση των προβλημάτων, των δυνατοτήτων υλοποίησης και των αντικειμενικών περιορισμών κάθε σεναρίου.
6. Προεκτίμηση και αξιολόγηση του ισοζυγίου των θετικών και αρνητικών στοιχείων του κάθε σεναρίου και επιλογή του βέλτιστου για την Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη της περιοχής / περιφέρειας.
7. Εφαρμογή του βέλτιστου σεναρίου Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης της περιοχής / περιφέρειας, συνεχής παρακολούθηση, συνεχείς έλεγχοι και ανάδραση.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

¹ Ρόκος, Δ. (2003) Από τη «Βιώσιμη» ή «Αειφόρο» στην Αξιοβίωτη Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη, Ρόκος, Δ.(επιμ.). Αθήνα: Εκδοτικός Οίκος Λιβάνη, (σελ. : 532, 514, 516, 517, 488).

² Ρόκος, Δ. (2001).Η πολιτισμική διάσταση της Αξιοβίωτης Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης. Πολιτιστική οικολογία. Επιστημονικό Συμπόσιο του Τομέα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και του Π.Σ. Καπεσόβου «Αλ. Νούτσος».29.6- 01.7.2001, (σελ 12-14)

³ Ρόκος, ∆. (2007). «Η Ολοκληρωµένη Ανάπτυξη της Ηπείρου. Προβλήµατα, ∆υνατότητες και Περιορισµοί», στο ∆. Ρόκος (επιµ.), Η ολοκληρωμένη ανάπτυξη της Ηπείρου, τόµ. Α΄, Μετσόβιο Κέντρο ∆ιεπιστηµονικής Έρευνας του ΕΜΠ και Ίδρυµα Ανάπτυξης του ΜΕ.Κ.∆.Ε. του ΕΜΠ, Αθήνα, 2007, (σελ. 9)