ΚΥΡΙΑΚΉ, 24 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2013
― Της Τίνας Μανδηλαρά
Δύσκολα θα πίστευες ότι ο άνθρωπος που μιλούσε από τη σκηνή του Μεγάρου Μουσικής -ενός εχθρικού στις συνειδήσεις οποιασδήποτε αριστερής συνιστώσας χώρου- μπορούσε να είναι ο ίδιος που περνούσε λίγο αργότερα το προαύλιο της Αγίας Παρασκευής για να παραβρεθεί στη συναυλία του Βασίλη Παπακωνσταντίνου.
Η ιδιαίτερα λεπτή θέση στην οποία έχει περιέλθει τελευταία ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έχει άμεσα να κάνει με την ξαφνική μεταλλαγή του κόμματος της Ριζοσπαστικής Αριστεράς σε οιονεί σοσιαλδημοκρατικό κόμμα εξουσίας.
Και η ομιλία του στο Μέγαρο Μουσικής, στο πλαίσιο της διοργάνωσης του Levy Institute, καταδεικνύει ακριβώς αυτή την αντίφαση που χαρακτηρίζει τις κινήσεις ενός προέδρου που θέλει το κόμμα του να ανήκει μεν στην Αριστερά, νιώθει όμως να τον αγκαλιάζει όσο γίνεται σφιχτότερα η μελλοντική εξουσία.
«Είναι τιμή να χαιρετίζω σε ένα τόσο κρίσιμο συνέδριο», είπε ο κ. Τσίπρας προς τους λαμπερούς -όχι και τόσο αριστερών φρονημάτων- καλεσμένους του συνεδρίου και συμπλήρωσε: «…και είναι διπλή τιμή όταν οι διοργανωτές είναι το Levy Institute, ένα ερευνητικό ίδρυμα παγκοσμίου κύρους με σημαντική συμβολή στην προοδευτική οικονομική σκέψη και πολιτική.
Επιτρέψτε μου, όμως, μια θεωρητικού χαρακτήρα αναφορά: ο Μαρξ στην “11η θέση για τον Φόιερμπαχ” έλεγε ότι σημασία έχει “να αλλάξουμε τον κόσμο και όχι να τον ερμηνεύσουμε”. Γι’ αυτό κι εμείς προσπαθούμε να ερμηνεύουμε τον κόσμο για να τον αλλάξουμε: δεν τον ερμηνεύουμε ούτε σαν αυτοσκοπό, ούτε αδιαφορώντας για την πράξη.
Αν, επομένως, κάτι δίνει αξία στις δραστηριότητες του Levy Institute είναι αυτός ο προσανατολισμός στις θεωρητικές αναζητήσεις και τις ερευνητικές δραστηριότητες. Να γίνονται πράγματα που μπορεί και να κατατίθενται (sic) και να εξετάζονται αναλυτικά».
Ενας αναλυτής συμπεριφοράς, λόγου και κινησιολογίας και όχι οπαδός οποιασδήποτε πολιτικής θεωρίας θα έλεγε ότι πρόκειται για κλασική περίπτωση ενοχικού συνδρόμου.
Ο άνθρωπος που ξεκινάει την ομιλία του για τις ρεφορμιστικές τακτικές που οφείλει να υιοθετήσει ως κόμμα εξουσίας, παραπέμποντας στον Μαρξ, δεν μπορεί παρά να νιώθει βαθιά ένοχος απέναντι στους συντρόφους του όσο και στον άλλο του εαυτό.
Ενας πολιτικός που ξεκίνησε ως ρέκτης των κοινωνικών κινημάτων, της Γένοβας και των Αγανακτισμένων και σήμερα βρίσκεται συνομιλητής των Αμερικανών οπαδών της μετακεϊνσιανής πολιτικής δεν μπορεί παρά να έχει, το λιγότερο, προβλήματα ταυτότητας.
Αναζητώντας, όχι τυχαία, τις απαρχές του new deal που κρύβονται πίσω από την ομιλία του Τσίπρα και τις θέσεις του Ινστιτούτου Λεβί -τις οποίες αυτούσια υιοθετεί (;)- θα έβρισκε να δεσπόζει με χρυσά γράμματα το όνομα του Ρούζβελτ ενός ηγέτη που λειτουργεί σήμερα ως πρότυπο για τον Τσίπρα, ενώ κάποτε χαρακτηριζόταν από τον ίδιο, σε συνέντευξη του, «σφαγέας των λαών».
Η αντίστοιχη απάντηση του Ρούζβελτ στη Μεγάλη Υφεση με την εφαρμογή κεϊνσιανών οικονομικών δράσεων και των περίφημων τρία «Α», Αναθεώρηση - Ανάκαμψη - Αναδιάρθωση, είναι ακριβώς η ίδια με αυτήν που αντιπροτείνει σήμερα ο κ. Τσίπρας για έξοδο από την κρίση.
Καμία σχέση, επομένως, δεν έχει η μεταρρυθμιστική δύναμη που κρύβουν οι προτάσεις περί «αναπτυξιακής δημόσιας πολιτικής» για την οποία κάνει σήμερα λόγο ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ με την αποτίναξη του καπιταλισμού που πρεσβεύει το καταστατικό του ΣΥΡΙΖΑ.
Εστω κι αν οι «διαρθρωτικές αλλαγές» στοχεύουν στην άμεση «προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων» όπως υποστηρίζουν ταυτόχρονα, μέσα από κείμενά τους στην εφημερίδα «Αυγή» (;) ο κ. Τσίπρας και ο σύμβουλός του κ. Δημήτρης Β. Παπαδημητρίου, ωστόσο αυτές δείχνουν να είναι κάθετα αντίθετες στις αρχές της Ριζοσπαστικής Αριστεράς.
Ακόμη κι ο όρος ριζοσπαστικός, που σπάνια πλέον υιοθετείται από τον κ. Τσίπρα στις ομιλίες του, είναι εννοιολογικά αντίθετος σε οποιαδήποτε έννοια «διαρθρωτικού μέτρου».
Η επανάσταση δεν χωράει τακτικισμούς - πόσο μάλλον η μάχη στα αμφιθέατρα και στους δρόμους.
«Το αναπτυξιακό σχέδιο Μάρσαλ», φράση που υιοθέτησε ο κ. Τσίπρας στην ομιλία του σε περσινό συνέδριο επίσης του Ινστιτούτου Λεβί στην καρδιά του καπιταλισμού, τη Νέα Υόρκη, απέχει μαρξιστικά έτη φωτός από οποιαδήποτε πρόταση ανατροπής.
Παλεύει για καλύτερους όρους στην καρδιά του καπιταλισμού και μάλιστα με χρήματα κατευθείαν φερμένα από την καρδιά του συστήματος.
Η ίδια η «Αυγή» σε κείμενό της που εξηγούσε τις απαρχές του Ινστιτούτου Λεβί έγραφε πως πρόκειται για ένα ινστιτούτο «βαθιά προσκολλημένο σε μετα-κεϊνσιανές αναλύσεις που στοχεύουν στη ριζική αναδιοργάνωση του τρόπου λειτουργίας των θεσμών του σύγχρονου καπιταλισμού, με απώτερο σκοπό μια ορθολογικά λειτουργούσα οικονομία».
Στο ίδιο κείμενο η εφημερίδα εξήρε την πετυχημένη διοργάνωση συνεδρίου από το ινστιτούτο στο κεντρικό κτίριο της Deutsche Bank στο Βερολίνο στα τέλη του περασμένου Νοέμβρη, με την παρουσία ομιλητών όπως ο τότε αναπληρωτής Γερμανός υπουργός Οικονομικών κ. Στέφεν Κάμπετερ, ο επικεφαλής οικονομολόγος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κ. Πίτερ Πρατ και ο -τελευταίος αλλά όχι καταϊδρωμένος- βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και σύμβουλος του κ. Τσίπρα κ. Γιώργος Σταθάκης.
Και είναι ο ίδιος που διόλου τυχαία λίγες ημέρες αργότερα θα επικαλείται την «κεϊνσιανή» πολιτική που έρχεται ως απάντηση στη «νεοφιλελεύθερη πολιτική διαχείριση της κρίσης», επιμένοντας ότι ο ΣΥΡΙΖΑ διαθέτει προτάσεις για έξοδο από την κρίση «εντός συστήματος».
Η απάντηση του κόμματος στον ισχυρισμό ότι δεν διαθέτει πλάνο εξόδου από την κρίση έρχεται επομένως από τα αμερικανικά σαλόνια και όχι από τα ευρωπαϊκά αλώνια της Νέας Αριστεράς απ’ όπου ξεκίνησε.
Οσο για το «στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης» -για το οποίο κάνει λόγο ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ-, δεν υπάρχει στα τεφτέρια κανενός Μπαλιμπάρ - πόσο μάλλον του ίδιου του Μαρξ ο οποίος επέμενε ότι η «ανάπτυξη είναι η φλέβα που χτυπάει στην καρδιά του καπιταλισμού, καθώς εκφράζει τον τρόπο που επενδύουν οι καπιταλιστές στην παραγωγή».
Εφαλτήριο δε της ανάπτυξης για τον Μαρξ είναι ακριβώς ο ανταγωνισμός που δημιουργείται μεταξύ των μεγαλοκαπιταλιστών ώστε να δημιουργηθούν ακόμη περισσότερες επενδύσεις - και ακόμη μεγαλύτερο κέρδος.
Επενδύοντας σε ακόμη πιο σύγχρονα μοντέλα παραγωγής και τονώνοντας ακόμη περισσότερο την ανάπτυξη, ισχυρίζεται ο Μαρξ, ο καπιταλιστής δεν αποσκοπεί σε τίποτε άλλο από την αύξηση της παραγωγικότητας, οπότε και την παραγωγή όλο και περισσότερων αγαθών με λιγότερους εργάτες.
Πόσο, αλήθεια, τα έχει υπόψη του όλα αυτά ο κ. Τσίπρας;
Η εξέγερση των Συνιστωσών
Φυσικά όλα αυτά δεν είναι άγνωστα στους κόλπους των Συνιστωσών που πνέουν μένεα εναντίον της αμερικανόστροφης και άρα κεϊνσιανής στροφής του αφεντικού του ΣΥΡΙΖΑ.
Επιμένοντας ότι δεν θα διαλυθούν αλλά θα παραμείνουν στο κόμμα, οι εκπρόσωποι των αριστερών τάσεών του αποτελούν το φάντασμα που πλανάται απειλητικά πάνω από την Κουμουνδούρου. Τροτσκιστές όπως ο εκπρόσωπος της Διεθνιστικής Εργατικής Αριστεράς (ΔΕΑ) και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Αντώνης Νταβανέλλος,ξέρουν καλά ότι η «διπλή δέσμευση ή διπλό μήνυμα» (double bind) για το οποίο κάνουν λόγο οι γνώστες της πολιτικής θεωρίας, εξηγώντας τις πολιτικές αντιφάσεις, δεν χωράει στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ.
Και ως συνεπής και διαβασμένος μαρξιστής ο κ. Νταβανέλλος δεν επιμένει τυχαία, όπως δήλωσε κατηγορηματικά σε πρόσφατη συγκέντρωση της Κ.Ε. του κόμματος, πως «αν η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ αποφάσιζε να συγκρουστεί με τους μηχανισμούς, θα έπρεπε να στραφεί κατά των golden boys και golden girls, τα οποία δεν θα τα έβρισκε σε Συνιστώσες».
Κλείνοντας το μάτι στους συνοδοιπόρους του, ο κ. Νταβανέλλος δείχνει προς τη Νέα Ηπειρο και τη χώρα του Αμέριγκο Βεσπούσι όπου έχει σαλπάρει ο πρόεδρος ο κ. Τσίπρας, φέρνοντας έτσι προς το μέρος του τη νέα εξέγερση στα πέριξ της Κουμουνδούρου.
Στο πλευρό του βρίσκονται ο κ. Γιάννης Θεωνάς της Κίνησης για την Ενότητα Δράσης της Αριστεράς (ΚΕΔΑ), ο κ. Σταύρος Καράμπελας της Ενωσης Δημοκρατικού Κέντρου (ΕΔΗΚ), ο κ. Παναγιώτης Μαντάς του ΔΗΚΚΙ και ο κ. Γιάννης Σχίζας της Ριζοσπαστικής Οικολογικής Αριστεράς, αλλά και όλοι οι τυχαίοι αντάρτες τύπου Τατσόπουλου ή Γλέζου.
Αν σε όλα αυτά συνυπολογιστούν και οι ενάντιοι στην αμερικανική ταυτότητα φίλοι του κ. Παναγιώτη Λαφαζάνη, τότε το ρεύμα που αντιτάσσεται στις τελευταίες επιλογές Τσίπρα είναι παραπάνω από επικίνδυνο - και από απλό κρυολόγημα στους κόλπους του πολιτικού σώματος του ΣΥΡΙΖΑ απειλεί με σοβαρότατη ίωση.
Ακόμη και το πλεονέκτημα του αρχηγού του, που έχει να κάνει με το δημοκρατικό του προφίλ στην ηγεσία του κόμματος, πλέον κινδυνεύει να μετατραπεί σε μειονέκτημα καθώς αδυνατεί να βρει τη μέση οδό στο αριστερό χάος.
Στην προσπάθειά του να μην κατηγορηθεί για απολυταρχισμό, κάτι που δεν μπορεί κανείς να καταλογίσει στον αρχηγό του, δεν αποκλείει καμία φωνή που βγαίνει δημόσια και εκφράζει θέσεις αλλότριες του κεντρικού ρεφορμιστικού οικονομικού πλάνου του.
Δεν μπορεί, δηλαδή, ο ίδιος άνθρωπος που κοπιάρει τις θέσεις του Ινστιτούτου Λεβί να ταυτίζεται με τις νεοκομμουνιστικές θέσεις πολλών εκπροσώπων του κόμματος.
Επιπλέον, τα ινστιτούτα μελετών που συμβουλεύουν τον κ. Τσίπρα, όπως είναι το Λεβί, καμία σχέση δεν έχουν με οποιαδήποτε τάση ριζοσπαστικοποίησης, ενώ ανέκαθεν υπήρχαν για να εφαρμόζουν τις φιλελεύθερες θέσεις των ακαδημαϊκών της Αμερικής στα υπόλοιπα μέρη του κόσμου.
Αντί, επομένως, να παραπέμπει στον μισητό στους αμερικανικούς ακαδημαϊκούς κύκλους Καρλ Μαρξ, ο κ. Τσίπρας ίσως θα έπρεπε να αρχίσει να διαβάζει πιο επισταμένως την «Τέχνη του πολέμου» του Σουν Τζου, ο οποίος λέει ότι «η στρατηγική με τακτικούς ελιγμούς είναι ο πιο σίγουρος δρόμος για τη νίκη.
Τακτικοί ελιγμοί χωρίς στρατηγική είναι ο θόρυβος πριν την ήττα». Ή με απλά λόγια «χαιρετίσματα στην εξουσία», όπως θα έλεγε ένας άλλος φίλος του κ. Τσίπρα από τα παλιά, ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου - αλλά στο Μέγαρο, ως γνωστόν, δίνουν άλλου είδους συναυλίες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου