ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ. Πόσο άραγε εναρμονίζονται με τις διατάξεις του Ελληνικού Συντάγματος;

Με τις νέες υπουργικές αποφάσεις σε υλοποίηση του ισχύοντος νόμου (αρθ 66 Ν 4170/2013) επιταχύνονται οι διαδικασίες για την κατάσχεση καταθέσεων οφειλετών του Δημοσίου.

Οι διευθυντές των Δ.Ο.Υ. δεν θα στέλνουν πια πολυσέλιδα κατασχετήρια με δικαστικούς επιμελητές στα διάφορα τραπεζικά ιδρύματα για την κατάσχεση των καταθέσεων των οφειλετών τους.

Μετά την σύνδεση του Ελληνικού Δημοσίου με το μητρώο τήρησης τραπεζικών λογαριασμών, δημιουργείται ένα κλειστό κύκλωμα e-mail μέσω του οποίου πιστοποιημένοι ελεγκτές θα υποβάλλουν ηλεκτρονικά, αίτημα στις τράπεζες για άρση του τραπεζικού απορρήτου, ενώ οι απαντήσεις θα έρχονται σε ηλεκτρονική μορφή.

Ενεργοποίηση του μητρώου έχει γίνει από τις 12 Δεκεμβρίου 2013 και πρόσβαση σ’ αυτό έχουν όλες οι υπηρεσίες της γενικής γραμματείας εσόδων, το Σ.Δ.Ο.Ε., η οικονομική Αστυνομία, ο Οικονομικός Εισαγγελέας κλπ

Η σχετική υπουργική απόφαση του υπουργού οικονομικών, προβλέπει διαμετακομιστικούς κόμβους.

Η Γενική Γραμματεία πληροφοριακών συστημάτων θα λειτουργεί ως ενδιάμεσος κόμβος μεταξύ των ελεγκτικών αρχών και των τραπεζών.

Αφού η Γενική Γραμματεία Πληροφ. Συστημάτων (Γ.Γ.Π.Σ.) παραλάβει την εντολή από τους ελεγκτές, την προχωρεί περαιτέρω στις τράπεζες μέσω της διατραπεζικής εταιρείας Τειρεσίας ΑΕ.

Για την εξασφάλιση της εμπιστευτικότητας της διαδικασίας, όλα τα φορολογικά ή τραπεζικά δεδομένα που ανταλλάσσονται κρυπτογραφούνται μέσω διαδικασιών ασύμμετρης κρυπτογράφησης.

Με την απόφαση του υπουργού οικονομικών ενεργοποιείται το ηλεκτρονικό κατασχετήριο, εφ’ όσον τα τραπεζικό ίδρυμα το παραλάβει εντός 8 ημερών, (άρθρο 32 ΚΕΔΕ) πρέπει να προβεί σε ηλεκτρονική δήλωση πως υπάρχει λογαριασμός του οφειλέτη, οπότε και εκταμιεύεται υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου η σχετική οφειλή , εντός 10 ημερών μέσω του συστήματος ΔΙΑΣ.

Βέβαια και στην υπουργική απόφαση ορίζεται ότι υπάρχει προστασία από κατασχέσεις μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών επιδομάτων έως 1.000 ευρώ, αλλά και το ακατάσχετο των επιδομάτων (πχ επίδομα ανεργίας) Δεν είναι καθόλου βέβαιο όμως πως δεν θα γίνουν λάθη και δεν θα κατάσχονται και ποσά που αφορούν μισθούς κάτω των 1.000 ευρώ.

Εξ άλλου κατασχέσεις θα γίνονται και για ποσά κάτω των 1.000 ευρώ αν δεν έχει φροντίσει ο οφειλέτης να δηλώσει πως ο συγκεκριμένος λογαριασμός του αφορά την μισθοδοσία του ή την σύνταξη του.

Ή μήπως θα αποφύγει την κατάσχεση ακόμη κι αν  ο λογαριασμός που αφορά την μισθοδοσία, έχει ποσό πάνω από 1.000 ευρώ γιατί ενδεχομένως ο οφειλέτης δεν πρόλαβε να σηκώσει όλα τα χρήματα ή άφησε και κάποια εκεί για ώρα ανάγκης;!

Αντικείμενο των κατασχέσεων αναφέρεται πως θα αποτελούν χρέη από 300 ευρώ και άνω, όμως μέχρι τώρα η κατάσταση έχει εκτροχιαστεί γιατί εκτός από το Δημόσιο, οι Δήμοι της χώρας αποστέλλουν κατασχετήρια για οφειλές από κλήσεις της Δημοτικής αστυνομίας, πρόστιμα για εκπρόθεσμες πληρωμές κλήσεων ή ακόμη και οφειλές για τέλη τάξης των 3 ετών πχ το τέλος νεκροταφείου.

Με δεδομένο ότι το αίτημα για κατάσχεση μπορεί να αφορά υποθέσεις που ανατρέχουν πίσω ακόμη και μια εικοσαετία, όπως είναι μια κλήση ή το πρόστιμο για μια κλήση, η οποία πληρώθηκε αλλά ενδεχομένως εκπρόθεσμα, είχε δημιουργηθεί ανησυχία από την πλευρά των καταθετών για ανεξέλεγκτες κατασχέσεις.

Πάντως αυτή η τακτική των ηλεκτρονικών κατασχέσεων σε λογαριασμούς των τραπεζών και μάλιστα δίχως την ενημέρωση του οφειλέτη του Δημοσίου- που τηρεί λογαριασμό σε κάποιο πιστωτικό ίδρυμα- αναμφίβολα θα δημιουργήσει αρνητικό αντίκτυπο και κλονισμό στους καταθέτες των τραπεζών στο να συνεχίζουν να εναποθέτουν τα χρήματα τους σε τράπεζες.

Έτσι η ταχύτητα εξυπηρέτησης των απαιτήσεων του Δημοσίου ή των διαφόρων Δήμων θα έχει τίμημα τον κλονισμό εμπιστοσύνης των πολιτών στο τραπεζικό σύστημα! Το θέλουν πράγματι αυτό οι τράπεζες;! Αλλά και το κράτος που τις στηρίζει;!

Με τα νέα ON LINE συστήματα ηλεκτρονικών κατασχέσεων και του μητρώου τήρησης τραπεζικών λογαριασμών θίγονται όμως βασικά και θεμελιώδη ατομικά δικαιώματα των πολιτών.

Συγκεκριμένα το άρθρο 9 Α Συντάγματος, που αφορά την προστασία των προσωπικών δεδομένων . 

Το άρθρο 5 που αναφέρεται στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας σε συνδυασμό με το άρθρο 2 παρ 1 του Συντάγματος (ανθρώπινη αξιοπρέπεια) Αλλά και το άρθρο 20 παρ 1 του Συντάγματος (παροχή έννομης δικαστικής προστασίας) καθώς και το άρθρο 25 παρ 3 του συντάγματος σε σχέση με την παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας.

Ο οφειλέτης δεν ειδοποιείται γι’ αυτό κι έτσι μια μέρα μπορεί να διερωτάται γιατί του λείπουν χρήματα από τον λογαριασμό του.

Έτσι είναι αμφίβολο πόσο συνταγματική είναι η ισχύουσα διάταξη του άρθρου 30 Β του Κώδικα Εισπράξεων Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ) σε υλοποίηση της οποίας εκδόθηκε η πρόσφατη απόφαση του υπουργού οικονομικών (ΠΟΛ 1257/2013 ΦΕΚ 3099/6-12-2013) Η προαναφερόμενη διάταξη του Νόμου ορίζει πως η διέλευση των δεδομένων δια των ως άνω διαμετακομιστικών κόμβων εξαιρείται τόσο από την υποχρέωση γνωστοποίησης ενημέρωσης και λήψης συγκατάθεσης, κατά τις διατάξεις των άρθρων 6,11 και 5 του Ν 2472/1997 (νόμος περί προστασίας προσωπικών δεδομένων)ως εκάστοτε ισχύουν όσο και από την εφαρμογή των διατάξεων περί τραπεζικού απορρήτου όπως εκάστοτε ισχύουν.

Δηλαδή με την νομοθεσία αυτή και την υλοποίηση αυτής πάει περίπατο η προστασία περί προσωπικών δεδομένων (9 Α Σ) και η ειδικότερη εκδήλωση τους, το τραπεζικό απόρρητο!

Περαιτέρω το κράτος ,ενώ εγγυάται συνταγματικά (5 Σ) την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας του ατόμου και την συμμετοχή του στην κοινωνική , οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας, αφήνει το άτομο ανυπεράσπιστο στην ληστρική επιδρομή των καταθέσεων μικροοικονομιών της μισθοδοσίας και συντάξεων του, από όργανα του Δημοσίου, τα οποία θα κατάσχουν ανεξέλεγκτα τις καταθέσεις του, σε ένα ανελέητο σαφάρι συλλογής χρημάτων για να μεγαλώσει το πλεόνασμα!

Πάει περίπατο έτσι και το άρθρο 5 του Συντάγματος σε συνδυασμό με το θεμελιώδες άρθρο 2 παρ 1 του Σ που εγγυάται τον σεβασμό της αξίας του ανθρώπου.

Με άλλα λόγια μέσω των ηλεκτρονικών κατασχέσεων το κράτος μετατρέπει τον πολίτη από άνθρωπο με αξία σε πράγμα (res). Ένα πράγμα στο μηχανισμό του «όλα αλέθονται». Ακόμη ο νομοθέτης αποδεσμεύει το Δημόσιο και τους φορείς του να πληροφορήσουν τον οφειλέτη από την ληστρική επιδρομή στους λογαριασμούς του.

Χάνει έτσι την δυνατότητα να ασκήσει έστω και υποτυπωδώς το ένδικο μέσο της «ανακοπής» κατά της επιχειρούμενης διαδικασίας αναγκαστικής εκτελέσεως, κατ’ επιταγήν του άρθρου 20 του Σ (έκαστος έχει δικαίωμα παροχής έννομης προστασίας), αφού τα χρήματα του θα έχουν κάνει «φτερά» από τον λογαριασμό του,  όταν θα το πληροφορηθεί εκ των υστέρων και όχι- όπως θα έπρεπε- με γνωστοποίηση του κατασχετηρίου!

Ετοιμάσθηκε μάλιστα και άλλο νομοσχέδιο περί τούτου (μη ενημέρωση του οφειλέτη) το οποίο πήγαν να περάσουν στην Βουλή , μαζί με τα πρόστιμα που θα επιβάλλουν σε καθυστερούμενες οφειλές προς το Δημόσιο.

Τέλος αναμφισβήτητα αν ηλεκτρονικές κατασχέσεις σε τραπεζικούς λογαριασμούς οφειλετών του Δημοσίου προσκρούουν στην συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της αναλογικότητας (αρθ 25 παρ 3 του Συντάγματος)

Αφού δεν μπορεί για κάποιες, -πολλές φορές αμφισβητούμενες απαιτήσεις του Δημοσίου-, να κατάσχονται και να εκταμιεύονται από τους λογαριασμούς τραπεζών καταθέσεις μικροκαταθετών, ιδιαίτερα όταν τα χρήματα είναι υπόλοιπο συντάξεων- μισθών και επιδομάτων.

Μήπως θα έπρεπε το κράτος να στραφεί σε άλλες πλουσιοπάροχες πηγές εσόδων (λίστα λαγκάρτ – φορολόγηση οφσόρ εταιριών-εξοπλιστικά –μίζες- κλπ) για να εισπράξει χρήματα καλύπτοντας τα δημοσιονομικά του ελλείμματα;!

Το κράτος των μνημονίων αποδεικνύεται για άλλη μια φορά πως έχει ως σημαία το «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» Ως πότε όμως, γιατί τα όρια στενεύουν……

ΠΗΓΗ