Γ. Μοτσάκος
Ειδικός σε Θέματα Άμυνας και Ασφάλειας Πληροφοριών
Ειδικός σε Θέματα Άμυνας και Ασφάλειας Πληροφοριών
Η σχέση της Τουρκίας με την Ρωσία αλλάζει σημαντικά και προς το χειρότερο , εκτιμά ένα από τα μεγαλύτερα γεωστρατηγικά ινστιτούτα του κόσμου, το Stratfor . Η αλλαγή αυτή σύμφωνα με τα νέα δεδομένα οδηγεί κατευθείαν σε μία αντιπαράθεση των δύο χωρών στην Μαύρη Θάλασσα , κάτι το οποίο έλαβε χώρα και στο παρελθόν 12 φορές .!!!! Πώς να το κάνουμε δεν μπορεί η « Αρκούδα να γίνει φίλος με τον Λύκο».
Η εσωτερική οικονομική κρίση, οι χαμηλές τιμές ενέργειας και οι αντι-ευρωπαϊκές προσπάθειες της ενεργειακής διαφοροποίησης έχουν αποδυναμώσει σε σημαντικό βαθμό την Ρωσία. Η Μόσχα συμμετέχει επίσης σε μεγάλο βαθμό στην συνεχιζόμενη κρίση στην Ουκρανία, σε σχέση με την Τουρκία , η οποία δεν συμμετέχει, αλλά βρίσκεται ακριβώς απέναντι της στην Μαύρη Θάλασσα . Η αποδυναμωμένη θέση της Ρωσίας και το πρόβλημα στην Ουκρανία έχουν «εξιτάρει» την πολιτική ηγεσία της Τουρκίας ώστε να δραστηριοποιηθεί ακόμη πιο πολύ στην περιοχή, με τρόπο «διαφορετικό» σε σχέση με τους Ρώσους ομολόγους της. Η εξέλιξη αυτή θα μπορούσε τελικά να αναγκάσει την Τουρκία να είναι πιο κυριαρχική έναντι των ρωσικών δραστηριοτήτων στην περιοχή του Καυκάσου και της Μαύρης Θάλασσας. Η Τουρκία μπορεί επίσης να διαδραματίσει έναν κεντρικό ρόλο στην αναδυόμενη συμμαχία στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, υπο την κηδεμονία των ΗΠΑ.
Οι δύο χώρες, Ρωσία και Τουρκία βρίσκονται στις απέναντι ακτές της Μαύρης Θάλασσας. Γεωγραφικά, αυτό το γεγονός τις έχει καταστήσει σε σκληρούς ανταγωνιστές εδώ και 400 χρόνια. Η Ρωσική Αυτοκρατορία και ο προκάτοχός της Τουρκίας, η Οθωμανική Αυτοκρατορία, ανταγωνίζονταν για τον έλεγχο και την επιρροή κατά μήκος των ακτών της Μάυρης θάλασσας στην Κριμαία και τον Καύκασο, με την διενέργεια συνολικά 12 πολέμων κατά την διάρκεια μιας περιόδου τεσσάρων αιώνων. Το 1952, η Τουρκία προσχώρησε στο ΝΑΤΟ και, λόγω του ελέγχου του Βοσπόρου, έγινε ένα κρίσιμο κομμάτι της Δυτικής συμμαχίας, μιας και είχε και έχει το προνόμιο να «κλείνει» κατά το δοκούν , εάν απαιτούνταν την Σοβιετική και τώρα ρωσική ναυτική «πρόσβαση» στην Μεσόγειο Θάλασσα. Κατά την τελευταία δεκαετία, η αυξημένη πολιτική και οικονομική δύναμη της Τουρκίας της επέτρεψε να καθορίσει μια περιφερειακή πολιτική εντελώς ανεξάρτητη από τις Ηνωμένες Πολιτείες, χωρίς όμως να αμφισβητήσει ευθέως την Ρωσία. Η Τουρκία όμως εξακολουθεί να στηρίζεται στις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, κάτι που την αποτρέπει από την υιοθέτηση ενός πιο δυναμικού ρόλου στην περιοχή του Καυκάσου και της Μαύρης Θάλασσας κατά την τελευταία δεκαετία.
Ωστόσο, οι εντάσεις μεταξύ της Ρωσίας και των διαφόρων Τούρκων αξιωματούχων έχουν γίνει πιο έντονες ειδικά τις τελευταίες εβδομάδες. Κατά το παρελθόν έτος, ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν και ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παρέμειναν σε στενή επαφή σε μια προσπάθεια να ελαχιστοποιήσουν τις δημόσιες διαφωνίες τους . Αλλά αυτό άλλαξε στις αρχές Απριλίου, όταν ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου επέκρινε δημοσίως την Ρωσία.
Αφορμή αποτέλεσε η αποκαλούμενη από την Άγκυρα « καταπιεστική συμπεριφορά» της Ρωσίας στις τουρκικές μειονότητες στην Κριμαία ( Τάταροι της Κριμαίας), ειδικά μετά το κλείσιμο του τηλεοπτικού σταθμού των Τατάρων της Κριμαίας, τα πράγματα δυσκόλεψαν . Ο εκπρόσωπος του Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, απάντησε λέγοντας ότι η ρωσική κυβέρνηση παρείχε «εξαντλητικές πληροφορίες» στους Τούρκους αξιωματούχους στο ζήτημα αυτό. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ απάντησε, με την σειρά του, υπενθυμίζοντας στην Τουρκία ότι η επιμονή της σχετικά με τα «ταξίδια της τουρκικής πολιτικής ηγεσίας » στην Κριμαία μέσω της Ουκρανίας, είναι το μόνο πράγμα που αποτρέπει την καλύτερη σχέση των δύο χωρών, και την στενότερη παρακολούθηση της κατάστασης που επικρατεί εκεί.
Αυτή η ανταλλαγή « πυρών» μεταξύ Μόσχας και Άγκυρας ήρθε ως απάντηση στον Τούρκο Πρόεδρο Ρ.Ερντογάν, αλλά και σε άλλους Τούρκους αξιωματούχους, που ταξίδεψαν μέσω της Ευρώπης σε γειτονικές περιοχές, επισκεπτόμενοι χώρες που εμπλέκονται περισσότερο με την ατλαντική συμμαχία και τις ΗΠΑ, για την ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας, κατά μήκος της ανατολικής άκρης του ΝΑΤΟ. Στις 20 Μαρτίου, ο Ερντογάν επισκέφθηκε την Ουκρανία, και ο υπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας Grzegorz SCHETYNA επισκέφθηκε την Άγκυρα τρεις ημέρες αργότερα. Από τα τέλη Μαρτίου με αρχές Απριλίου, οι Τούρκοι πολιτικοί ηγέτες επισκέφθηκαν την Σλοβενία, την Σλοβακία, την Ρουμανία, την Μολδαβία και την Λιθουανία. Πριν από αυτό τον « ορυμαγδό» των επισκέψεων , η Τουρκία είχε κρατήσει σε μεγάλο βαθμό «απόστασή» από την ευρωπαϊκή συμμαχία υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, προτιμώντας να παραμείνουν σε ικανοποιητικό βαθμό , καλές οι σχέσεις με τον «Ρώσο γείτονά της».
Η στάση της Τουρκίας συνεχίζει να αλλάζει( κυβίστηση λέγεται ελληνικά ) ανάλογα με τις αλλαγές στο περιβάλλον ασφαλείας της Μαύρης Θάλασσας. Η συμμετοχή της Ρωσίας στην κρίση της Ουκρανίας «άλλαξε» τα δεδομένα κατά μήκος της βόρειας τουρκικής ακτής, που «βλέπει» την Μαύρη Θάλασσα , ειδικά μετά την προσάρτηση της στρατηγικής χερσονήσου της Κριμαίας. Η Ρωσία ενίσχυσε τη θέση της στην θάλασσα με την αναβάθμιση και ενίσχυση ενός μεγάλου αριθμού μονάδων επιφανείας και υποβρυχίων με νέο και προηγμένο εξοπλισμό.Επίσης η μετακίνηση συστοιχιών προηγμένων πυραυλικών συστημάτων iskander και Bastion προκάλεσαν «ανησυχία” στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις . Αυτές οι κινήσεις έχουν ανησυχήσει ΕΝΤΟΝΑ επίσης και τους Τούρκους στρατηγούς και πολιτικούς, φέρνοντας στην μνήμη τους πολέμους( Ρωσίας και Τουρκίας) προηγούμενων αιώνων για τον έλεγχο της περιοχής, καθώς τους υπενθυμίζουν και την ιστορική εισβολή της Ρωσίας στην οθωμανική επικράτεια.
Δύο από τις χώρες που οι Τούρκοι ηγέτες επισκέφθηκαν πρόσφατα, ήταν η Λιθουανία και η Ρουμανία, οι οποίες ήταν ιδιαίτερα πρόθυμες να συνεργαστούν μαζί με τους γείτονές τους, παράλληλα με το ΝΑΤΟ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, για να ενισχύσουν την άμυνά τους, για την δημιουργία νέων συντονιστικών δομών και εναλλαγών στρατευμάτων. Ορισμένοι σε αυτή την αναδυόμενη συμμαχία κάνουν μια προσπάθεια να συμπεριλάβουν και την Τουρκία. Αν οι προσπάθειές τους επιτύχουν , τότε η Τουρκία θα είναι η «νότια άγκυρα» ενός συγκροτήματος χωρών που θα ενώνει τις χώρες της Βαλτικής με την Μεσόγειο θάλασσα, δημιουργώντας έτσι την απαραίτητη στρατηγική ζώνη προστασίας του ΝΑΤΟ από την Ρωσία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για την ένταξη της Τουρκίας σε αυτήν την συμμαχία και την προσέγγισή της με τους εταίρους της στο ΝΑΤΟ.
Οι αλλαγές στην περιφερειακή συμπεριφορά της Τουρκίας είναι επίσης συνδεδεμένες με τις αλλαγές στην ενεργειακή δυναμική. Η Τουρκία εισάγει το ήμισυ του φυσικού αερίου της από τη Ρωσία. Το 2014, η Τουρκία πλήρωσε περίπου 418 δολάρια ανά 1.000 κυβικά μέτρα για το ρωσικό φυσικό αέριο , ένα πολύ υψηλό ποσό από ό, τι ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες. Αυτή η υψηλή τιμή ήταν συνάρτηση της εξάρτησης της Τουρκίας από τη ρωσική ενέργεια.
Η νέα διαπραγμάτευση για μια σημαντική έκπτωση στις τιμές του φυσικού αερίου είναι μεταξύ των υψηλότερων προτεραιοτήτων της Τουρκίας. Παράλληλα, στο πλαίσιο της συμφωνίας του 2010, η ρωσική κρατική εταιρεία Rosatom έχει οριστεί να κατασκευάσει την πρώτη εγκατάσταση πυρηνικής ενέργειας της Τουρκίας στην πόλη του Ακούγιου. Αλλά το αξίας $ 22 δισεκατομμύρια έργο, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από τη Ρωσία, έχει επιβαρυνθεί από καθυστερήσεις, σύμφωνα με πληροφορίες για περιβαλλοντικούς και οικονομικούς λόγους, και θα ολοκληρωθεί το 2022, αντί του 2019, και βλέπουμε……
Κατά τη διάρκεια της πρώτης επίσκεψής του στην Τουρκία, ο Πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν ανακοίνωσε την ακύρωση του προγραμματισμένου έργου του αγωγού South Stream. Το έργο του αγωγού South Stream ακυρώθηκε ως αποτέλεσμα της αύξησης του κόστους και των εμποδίων από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Μόσχα ξεκίνησε τον προγραμματισμό για έναν νέο αγωγό που θα διασχίζει την Μαύρη Θάλασσα προς την Τουρκία και θα μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο προς τα ελληνικά σύνορα, γνωστό και ως αγωγό Turk Stream. Για την Τουρκία, αυτός ο νέος αγωγός θα φέρει επιπλέον έσοδα και θα ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, δεδομένου ότι το ήμισυ του φυσικού αερίου της Τουρκίας σήμερα εισάγεται από την Ρωσία, και ρέει μέσω της Ουκρανίας. Ο Πούτιν πρόσθεσε ότι η Τουρκία θα λάβει 6 τοις εκατό έκπτωση για τις αγορές φυσικού αερίου από την Ρωσία το 2015, καθώς επίσης, και την εισαγωγή μίας επιπλέον ποσότητας 3 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων από την Ρωσία, με την επέκταση του αγωγού Blue Stream.
Τον Δεκέμβριο, ωστόσο, παρουσιάστηκαν ενδείξεις ότι η Ρωσία μπορεί να μην είναι σε θέση να χρηματοδοτήσει το αγωγό Turk Stream . Η μεταβλητότητα του ρουβλίου και οι συνεχείς χαμηλές τιμές της ενέργειας έχουν μειώσει την ικανότητα χρηματοδότησης του έργου από την Ρωσία. Η Τουρκία γνωρίζει αυτήν την ευάλωτη κατάσταση της Ρωσίας και ανησυχεί για το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών. Η Άγκυρα μάλιστα το χρησιμοποίησε αυτό ως ευκαιρία για να πιέσει ακόμη περισσότερο την Μόσχα για μια έκπτωση στο φυσικό αέριο. Στις 27 Φεβρουαρίου, ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας Τανέρ Γιλντίζ ανακοίνωσε ότι η Ρωσία θα δώσει στην Τουρκία επιπλέον έκπτωση στο φυσικό αέριο 10,25 τοις εκατό . Παρ “όλα αυτά, λίγες εβδομάδες αργότερα ο Γιλντίζ διευκρίνισε ότι ενώ υπάρχει συμφωνία σχετικά με μια έκπτωση, η συμφωνία δεν έχει ακόμη υπογραφεί από τις δύο πλευρές. Φαίνεται ότι η συμφωνία έχει συναντήσει δυσκολίες. Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι η Ρωσία ψάχνει για μια πιο αποφασιστική δέσμευση από την Τουρκία για τον αγωγό αυτόν .
Η διαπραγματευτική θέση της Τουρκίας όσον αφορά τη Ρωσία έχει επίσης ενισχυθεί με την πρόοδο των διαπραγματεύσεων μεταξύ του Ιράν και της Δύσης. Νέες προμήθειες φυσικού αερίου που προέρχονται από το Ιράν πιθανότατα θα μειώσουν αρκετά τον ρόλο της Ρωσίας ως μείζων εξαγωγέα φυσικού αερίου προς την Τουρκία. Τα σχέδια του Νέου Νότιου Διαδρόμου πρόκειται επίσης να υλοποιηθούν κατά τη διάρκεια των προσεχών ετών, και το 2018 η Τουρκία έχει προγραμματιστεί να λάβει περίπου 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως από το πεδίο του Αζερμπαϊτζάν και τον αγωγό Shah Deniz II. Η Τουρκία θα μπορούσε επίσης να εισάγει ακόμη περισσότερο φυσικό αέριο από το Τουρκμενιστάν, αν υλοποιηθεί ένας αγωγός .
Το Κρεμλίνο αναγνωρίζει ότι ο κίνδυνος της στενότερης συνεργασίας μεταξύ της Τουρκίας και της Δύσης δημιουργεί ΠΟΛΛΑΠΛΟΥΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ . Αν και η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ και συμμετέχει στις ναυτικές ασκήσεις με τις χώρες της Μαύρης Θάλασσας, μέχρι στιγμής έχει επίγνωση των ρωσικών ανησυχιών για την ασφάλεια. Η Άγκυρα ελέγχει τη Μαύρη Θάλασσα και ως εκ τούτου και την Ρωσική πρόσβαση στη Μεσόγειο. Ακριβώς όπως η Ρωσία έχει εμπλακεί σε μια σύγκρουση με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη για το μέλλον της Ουκρανίας, έτσι, επίσης, θα ήταν παρακινδυνευμένη μια μεγαλύτερη συμμετοχή της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ.
Η Τουρκία θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντική απειλή για τα ρωσικά συμφέροντα στην περιοχή, ιδιαίτερα στην περιοχή του Καυκάσου. Μην ξεχνάμε ότι η Άγκυρα έχει στενές πολιτικές και αμυντικές σχέσεις με το Αζερμπαϊτζάν. Οι εντάσεις μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας για την αμφισβητούμενη περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ έχουν αυξηθεί τους τελευταίους μήνες, αλλά η σύγκρουση δεν έχει ξεσπάσει, εν μέρει χάρη στην σοβαρή στρατιωτική παρουσία της Ρωσίας στην Αρμενία. Μία εξασθενημένη Ρωσία όμως , σε συνδυασμό με μια πιο διεκδικητική Τουρκία, θα μπορούσε να επιδεινώσει τις εχθροπραξίες μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας και θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανοικτή τουρκική στρατιωτική συμμετοχή.
Αν η Τουρκία προσεγγίσει ακόμα πιο πολύ με την συμμετοχή της την υπό αμερικανική ηγεσία συμμαχία στην ανατολική Ευρώπη, ΤΟΤΕ η Άγκυρα θα βοηθήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες στο πλαίσιο της στρατηγικής τους για την σταδιακή αύξηση της περιφερειακής παρουσίας τους . Με μια πιο ισχυρή στρατιωτική συνεργασία ΝΑΤΟ και Τουρκίας, η Ρωσία θα περικυκλωθεί σε μεγάλο βαθμό στην Μαύρη Θάλασσα, διότι η Άγκυρα ελέγχει την διέλευση των πλοίων μέσω του Βοσπόρου και διατηρεί τις δικές της ναυτικές δυνάμεις στην Μαύρη Θάλασσα, μαζί με τα νατοϊκά προσκείμενα κράτη της Ρουμανίας, της Βουλγαρίας και της Ουκρανίας, καταλήγει το δημοσίευμα του ινστιτούτου.
Σύμφωνα με ανάλυση , για όλους αυτούς τους λόγους που αναφέρονται παραπάνω από το έγκυρο ινστιτούτο η πολεμική σύγκρουση Ρωσίας και Τουρκίας είναι αναπόφευκτη στο ΑΜΕΣΟ μέλλον.Σε μία τέτοια περίπτωση η Ελλάδα θα έχει μόνο οφέλη στο κύριο ζήτημα της ασφάλειας της ,κυρίως λόγω των συνεχόμενων προκλήσεων από τουρκικής πλευράς. Όσο περικυκλώνεται η Ρωσία τόσο πιο δυναμικά θα αντιδράσει…
pentapostagma.gr
video,
Russia vs Turkey 2012
: https://www.youtube.com/watch?v=SxEVpXRQ2z4
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου