Ως κομμάτια ενός σύνθετου παζλ ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών που οξύνονται στην ευρύτερη περιφέρεια της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, οι κινήσεις ισχυρών κέντρων γύρω από το Κυπριακό ξεδιπλώνονται επιβεβαιώνοντας, όλο και περισσότερο, ότι η προώθηση του νέου διχοτομικού σχεδίου συνδέεται με γενικότερες κόντρες, οι οποίες οξύνονται όχι απλά στην πλάτη του λαού της Κύπρου, αλλά σε βάρος των λαών όλης της περιοχής, τουλάχιστον...
Ενώ δε σταματούν οι ειδήσεις και αναλύσεις για τη σημασία που η συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή αποκτά για τον ενεργειακό εφοδιασμό μεγάλων αγορών (καταρχήν της Ευρώπης), για τα σχέδια που επιταχύνουν ισχυροί κολοσσοί (από τη γαλλική «Τοτάλ» μέχρι τη ρωσική «Ροσνέφτ» και από την αμερικανική «ExxonMobil» μέχρι τη βρετανική «BP»), εκδηλώνεται όλο και πιο συγκεκριμένα το ενδιαφέρον που...
έχουν για την πορεία των συνομιλιών, το ένα μετά το άλλο τα πιο ισχυρά ιμπεριαλιστικά κέντρα του πλανήτη.
Τη βδομάδα που πέρασε, καθόλου τυχαία, φούντωσε η συζήτηση για τη σύνθεση της Διάσκεψης για την Ασφάλεια που «ενεργοποιήθηκε» ως σχήμα στις 12 Γενάρη, στη Γενεύη, με τη Ρωσία να επισημαίνει επίμονα την ανάγκη να εμπλακεί ενεργότερα το Συμβούλιο Ασφαλείας (ΣΑ) του ΟΗΕ στις διαπραγματεύσεις, προφανώς προσδοκώντας ότι έτσι θα διευκολυνθεί περισσότερο η δική της ενεργότερη «κινητοποίηση», ανήσυχη για τη μεγαλύτερη... άνεση που ίσως διατηρούν σήμερα αντίπαλα κέντρα από τη Δύση.
Βεβαίως, προβληματισμό για τη σύνθεση των παζαριών δεν εκφράζει μόνο η Μόσχα. Ενδιαφέρον είχαν πληροφορίες από τη Νέα Υόρκη που επικαλέστηκε μεσοβδόμαδα το κυπριακό ΡΙΚ ότι η Κίνα αλλά και η Αίγυπτος τάσσονται επίσης υπέρ της ενεργότερης εμπλοκής του ΣΑ στη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού.
Ακόμα, ενδεικτική είναι και η έμφαση με την οποία και η Γαλλία, μέσω του πρέσβη της στην Κύπρο, έθεσε το ζήτημα. Το να διαδραματίσει το Συμβούλιο Ασφαλείας το ρόλο του «δεν είναι κάτι προαιρετικό, είναι κάτι το οποίο επιβάλλεται», δήλωσε ο Γάλλος διπλωμάτης Ρενέ Τροκάζ.
Από τη δική τους μεριά, σταθερή διατηρείται η προτεραιότητα που δίνουν οι ΗΠΑ στις ισορροπίες σε αυτή τη γωνιά του πλανήτη, με την πρέσβειρά τους στο νησί, Κάθλιν Ντόχερτι, να σημειώνει: «Οι ΗΠΑ παραμένουν προσηλωμένες στην υποστήριξη της λύσης του Κυπριακού, στην παροχή όσο το δυνατόν περισσότερης υποστήριξης και όταν η χρονική στιγμή είναι η κατάλληλη, ως μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, οι ΗΠΑ θα ήθελαν να είναι μέρος και να συμμετέχουν στις συζητήσεις, αλλά όταν η χρονική στιγμή είναι κατάλληλη». Φυσικά, αναμονή της «κατάλληλης» χρονικής στιγμής δε σημαίνει σε καμία περίπτωση πως η Ουάσιγκτον «αποσύρθηκε» ποτέ από τις διεργασίες γύρω από τη διευθέτηση του Κυπριακού, ειδικά τις παρασκηνιακές. Ισα ίσα. Δε σταμάτησε λεπτό να επισημαίνει τις «απρόβλεπτες» συνέπειες που ένα ναυάγιο των συνομιλιών θα έχει, σε μέτωπα μάλιστα όπως και τα Ελληνοτουρκικά.
Τέλος, η προγραμματισμένη για χτες επίσκεψη της πρωθυπουργού, Τερέζα Μέι, στην Αγκυρα, ανέδειξε το βάρος που αποκτούν και οι κινήσεις της Βρετανίας, η οποία, κατευθυνόμενη εκτός ΕΕ, επαναξιολογεί τις προτεραιότητες και τις συμμαχίες της σε διάφορα πεδία. Είναι ενδεικτικές οι αναλύσεις που μιλούν για αυξημένο «συντονισμό» Λονδίνου - Αγκυρας σε διάφορα θέματα, όπως και οι δηλώσεις του εκπροσώπου της Μέι, που περιέγραψε την Τουρκία ως «απαραίτητο εταίρο» και «στενό σύμμαχο του Ηνωμένου Βασιλείου σε πολλά θέματα παγκόσμιας σημασίας, συμπεριλαμβανομένων του εμπορίου, της ασφάλειας και της άμυνας».
Η Τουρκία
Παράλληλα, οι επίσημες δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων αναδεικνύουν καθαρά ότι η επιθετικότητα της Αγκυρας δεν είναι ζήτημα κανενός αυταρχικού... «σουλτάνου», όπως σχεδιασμένα και χοντροκομμένα αναπαράγουν πολλά δημοσιεύματα, αλλά πλευρά των έντονων γεωπολιτικών ανταγωνισμών και πολλών πιθανών ανακατατάξεων.
Ανοιχτά μίλησε ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης, Τουγκρούλ Τουρκές, ο οποίος τόνισε πως «ακόμη και αν στην Κύπρο δεν ζούσε ούτε ένας Τούρκος, για την Τουρκία υπάρχει Κυπριακό και δεν είναι δυνατόν να παραιτηθεί από αυτό (...) Πρέπει να είναι γνωστό ότι και από άποψη πολιτικής Ανατολικής Μεσογείου η Κύπρος είναι ζωτικής σημασίας».
Επιτελεία υπενθύμισαν επισημάνσεις και άλλων, έμπειρων πολιτικών, όπως ο πρώην πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου, που σε ένα από τα βιβλία του γράφει χαρακτηριστικά: «Ακόμη κι αν δεν υπήρχε ούτε ένας μουσουλμάνος Τούρκος εκεί (σ.σ. στην Κύπρο), η Τουρκία όφειλε να διατηρεί ένα κυπριακό ζήτημα (...) Καμία παγκόσμια και περιφερειακή δύναμη που κάνει στρατηγικούς υπολογισμούς στη Μέση Ανατολή, στην Ανατολική Μεσόγειο, στο Αιγαίο, στη διώρυγα του Σουέζ και στον Περσικό Κόλπο δεν μπορεί να παραμελήσει την Κύπρο».
Επιπλέον, η Αγκυρα θέτει όλο και πιο επίμονα μια σειρά από ανταλλάγματα, που αφορούν και τις σχέσεις της π.χ. με την ΕΕ, ζητώντας επίμονα τις προηγούμενες μέρες τη διασφάλιση των τεσσάρων «ελευθεριών» της ΕΕ και για τους Τούρκους πολίτες που θα πηγαίνουν στην Κύπρο, μετά από μια πιθανή «λύση» του Κυπριακού.
Από αυτήν την πλευρά, θα «αξιοποιήσει» κατάλληλα και την εξέλιξη με την απόφαση του Αρείου Πάγου στην Ελλάδα για μη έκδοση των οκτώ Τούρκων αξιωματικών.
Πάντως, η διάθεσή της για συνέχιση του παζαριού στο Κυπριακό φαίνεται αυξημένη, με δεδομένες και τις διαρκείς επισημάνσεις για τους «πολλαπλούς στόχους» που «μπορούν να εξυπηρετήσουν τα ευρήματα φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο». Οπως δήλωνε πριν από μερικές βδομάδες Τούρκος διπλωμάτης στη Βηρυτό, «το φυσικό αέριο συνιστά ένα σημαντικό παράγοντα για συμφιλιώσεις στην περιοχή». Ζητούμενο, βέβαια, παραμένουν οι όροι με τους οποίους αυτές οι «συμφιλιώσεις» θα σχεδιαστούν, όχι γιατί είναι δυνατόν να προκύψει κάτι ελπιδοφόρο για τους λαούς, αλλά γιατί σύμφωνα με αυτούς θα καθορίσουν την τελική τους στάση τα διάφορα ιμπεριαλιστικά κέντρα που εμπλέκονται.
Ο ρόλος της ελλάδας
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, η ελληνική συγκυβέρνηση προσπάθησε τις προηγούμενες μέρες να εμφανιστεί «καρτερική» απέναντι στη... στασιμότητα για την οποία μίλησαν ορισμένοι, επειδή δεν έχει καθοριστεί ακόμα η συνέχιση της Διάσκεψης για την Ασφάλεια. Πίσω από τις διαρκείς επικλήσεις της στις «διεθνείς αρχές» και το «διεθνές δίκαιο» βρίσκονται η ανοιχτή στήριξη στο νέο σχέδιο διχοτόμησης της Κύπρου, η ετοιμότητα για ακόμα πιο ενεργό συμβολή στην επιτάχυνση των διεργασιών, αλλά και οι αυξημένες προσδοκίες της ντόπιας αστικής τάξης για μια ικανοποιητική συμμετοχή στη μοιρασιά του μεγάλου φυσικού πλούτου, για τον οποίο ήδη «ξερογλείφονται» μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα, από Δύση αλλά και Ανατολή.
Δεν ήταν τυχαίες οι αναφορές του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά, ο οποίος υπογραμμίζοντας ότι «συμβιβασμούς προκειμένου να υπάρξει λύση κάνουμε και θα κάνουμε, και έτσι οφείλουμε να κάνουμε», επανέλαβε την πρόταση για το Σύμφωνο Φιλίας και Συνεργασίας Ελλάδας - Τουρκίας - Κύπρου, δίνοντας πολύ ενδιαφέρουσες επεξηγήσεις: «Με αυτό το Σύμφωνο οι τρεις χώρες θα συνεργάζονται έναντι σύγχρονων κοινών κινδύνων, όπως οι οικολογικοί, η τρομοκρατία και το οργανωμένο έγκλημα. Θα υπάρχει ένας κοινός μηχανισμός συνεργασίας και προώθησης μιας θετικής ατζέντας. Εκείνο που θα αποκλειστεί είναι το δικαίωμα παρέμβασης μιας χώρας σε βάρος ή και στο εσωτερικό άλλης».
Μάλιστα, μιλώντας στην ΕΡΤ, ο Ν. Κοτζιάς έπλεξε και ένα σύντομο εγκώμιο του Τούρκου ηγέτη, Ρ. Τ. Ερντογάν, σχολιάζοντας πόσο ικανός είναι από τη σκοπιά των συμφερόντων της χώρας του.
Την ίδια στιγμή, επανέφερε και τις προτάσεις για την ύπαρξη στην Κύπρο και «μιας διεθνούς αστυνομικής δύναμης», που «θα παρεμβαίνει σε περίπτωση που οι δυνάμεις της ομοσπονδιακής αστυνομίας δεν επαρκούν».
Τέλος, δεν παρέλειψε να ξεχωρίσει στα θετικά το ότι «κατοχυρώσαμε ότι αυτή η διαπραγμάτευση (σ.σ. η Διάσκεψη για την Ασφάλεια) είναι ανοικτού τέλους, δηλαδή αν σταματήσει κάπου δεν διαλύεται, δεν σταματάει», προμηνύοντας ίσως τη συνθετότητα αλλά και το μάκρος των παζαριών, τα οποία φυσικά και θα αλληλεπιδράσουν και με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου